Mavzu: Baholash maqsadini belgilashni o‘rganish.
Topshirdi: To’liboyeva G.
Qabul qildi: Ismoilov R
Baholashning asosiy bosqichlari Baholashning dastlabki bosqichi maqsadni belgilaydi
Ko'chmas mulk qiymatini baholash jarayoni baholovchining ketma-ket harakatlari tizimini o'z ichiga oladi - baholash uchun topshiriq qo'yishdan tortib, mijozga pul birliklarida ko'rsatilgan ko'chmas mulk ob'ekti bo'yicha yozma baholash hisobotini topshirishga. Ko'chmas mulkni baholash jarayoni quyidagi bosqichlarni o'z ichiga oladi:
1-bosqich. Baholash uchun topshiriqni belgilash.
1.1. Baholashning maqsadi.
12. Aniqlanadigan qiymat turi.
1.3. Baholangan mulk huquqining o'rnatilishi.
1.4. Baholash sanasi.
2-bosqich. Baholash uchun reja va shartnoma tuzish.
2.1. Baholash jadvali.
2.2. Axborot manbalari.
2.3. Baholash usullarini tanlash.
2.4. Baholash qiymati.
2.5. Baholash uchun pul mukofoti.
2.6. Baholash shartnomasini tuzish. 3 bosqich. Axborotlarni yig'ish va tahlil qilish.
3.1. Ob'ektni va uning atrofini tekshirish.
3.2. Mulkning huquqiy tavsifi.
3.3. Jismoniy xususiyatlari va joylashuvi.
3.4. Iqtisodiy ma'lumotlar.
3.5. Yig'ilgan ma'lumotlarning to'g'riligini tekshirish.
3.6. Axborotni tahlil qilish va qayta ishlash.
4-bosqich. Eng yaxshi va eng samarali foydalanishni tahlil qilish.
4.1. Er uchastkasining shartli bepul tahlili.
4.2. Yaxshilash bilan er uchastkasini tahlil qilish.
5-bosqich. Uch yondashuv asosida mulkning baholangan qiymatini hisoblash.
5.1. Daromad yondashuvi asosida xarajatlarni taxmin qilish.
5.2. Qiyosiy qiyosiy yondashuv asosida xarajatlarni baholash.
5.3. Xarajatlar yondashuvi asosida xarajatlarni baholash.
6-bosqich. Olingan natijalarni muvofiqlashtirish va uni chiqarishmulkning yillik qiymati.
6.1. Xarajat qiymati to'g'risida olingan ma'lumotlarni tekshirish.
6.2. Amaldagi ma'lumotlarning to'liqligi va aniqligi tufayli taxminlar va cheklash shartlari.
6.3. Xarajatning umumiy qiymatini chiqarish. 7-bosqich. Baholash hisobotini tayyorlash.
Baholash uchun topshiriqni belgilash.
Baholash uchun topshiriqni belgilash - bu baholash topshirig'ining asosiy parametrlari aniqlanadigan va shakllanadigan dastlabki bosqich. Vazifaning aniq bayoni baholash topshirig'ining mohiyatini to'liq va aniq tushuntirish, baholash usullarini tanlash va hisobotda aks etgan natijalarni talqin qilish uchun zarurdir. Baholash topshirig'ining eng muhim tarkibiy qismlariga quyidagilar kiradi.
Ko'chmas mulk ob'ektlarini identifikatsiyalash;
Baholanishga tegishli bo'lgan mulk huquqlarini aniqlash;
Baholash natijalarining maqsadi (ko'lami);
Qiymat turini tanlash va aniqlash;
Obyektlarning ko‘chmas mulkka va ko‘char mulkka bo‘linishi (O‘zR FK, 83-m.) ularning jismoniy mohiyatiga emas, balki huquqiy (qonuniy) jihatlariga asosan amalga oshirilgan.
«Qo‘zg‘almas mulk – bu yer hamda unda joylashgan bino va inshootlardan tashkil topgan har qanday mulkdir»
1.«...mulklar o‘z tabiati yo qo‘llanish sohasi hisobiga yoki tegishli predmetning tashkil etuvchisi sifatida ko‘chmas mulk bo‘lib hisoblanadi»
2.«Qo‘zg‘almas mulk – real yer va butunlay moddiy mulkdir. Ular yer usti va ostidagi yoki yerga biriktirilgan barcha moddiy mulklarni qamrab oladi»
3.«Ko‘chmas mulk jumlasiga yer uchastkalari, yerosti boyliklari, binolar, inshootlar, ko‘p yillik dov-daraxtlar va yer bilan uzviy bog‘langan boshqa mol-mulk, ya’ni belgilangan maqsadiga nomutanosib zarar yetkazmagan holda joyini o‘zgartirish mumkinbo‘lmaydigan obyektlar kiradi»
4. Yuqorida keltirilgan barcha ta’riflarda yer va u bilan bog‘liq barcha narsalar haqida tushuncha beriladi. Ko‘chmas mulk obyektlarini jismoniy mohiyatidan kelib chiqqan holda tasniflayotganda ularni yer bilan bog‘liq va yerga bog‘liq bo‘lmagan guruhlarga ajratish lozim
Binolar (turar joydan tashqari). Binolar tarkibiga ishlab chiqarish jarayoni uchun sharoit yaratish, ijtimoiy-madaniy xizmat ko‘rsatish, moddiy boyliklarni saqlash uchun xizmat qiluvchi qurilisharxitektura obyektlari kiradi. Binoning asosiy konstruksiyaviy qismiga poydevor, yuk ko‘taruvchi va to‘siq konstruksiyalar hamda
tom kiradi
. 
Turar joy. Bunga doimiy yashash uchun mo‘ljallangan binolar, qo‘zg‘aluvchan uylar, suzuvchi uylar, turar joy sifatida qo‘llaniluvchi boshqa binolar hamda, asosan, turar joy uchun ixtisoslashtirilgan tarixiy obidalar kiradi.
Inshootlar. Bularga texnik vazifalarni bajarishga (shaxtalar, tonnellar, quvurlar, har xil yo‘llar, to‘g‘onlar, ko‘priklar va h.k.) yoki aholiga xizmat ko‘rsatishga mo‘ljallangan (stadionlar, basseynlar, shahar obodonlashtirish inshootlari va h.k.) muhandislikqurilish obyektlari kiradi. Misol uchun, oqova-chiqindi tozalash inshootlarning qayta tiklash qiymatini aniqlashda binoning o‘zidan tashqari obyekt tarkibiga nasos uskunalari, tindirish bunkerlari, kirtindirgichlar, filtrlar, nostandart hamda elektr texnik jihozlar va boshqalar kiritiladi.
Ko‘chmas mulk obyektlari sifatida inshootlarni shaharsozlik (yerusti va osti inshootlari), energota’minlovchi (neft bazalari, issiqlik elektr stansiyalari), infratuzilmaviy (transport va terminalinshootlar), sanoat (metall erituvchi domna va marten pechlari,konveyyerlar, shaxtalar va boshqalar), ekologik (chiqindilarniqayta ishlash (utilizatsiya) zavodlari va tozalash inshootlari) hamda harbiy-sanoat majmuyi ixtisoslashtirilgan inshootlari kabi guruhlargaajratgan holda tasniflash mumkin.
Ko‘p yillik daraxtlar. Ularga (yoshidan qat’i nazar) mevali, texnik, himoya (ihota)lovchi, manzarali, dekorativ va ko‘kalamzorlashtiruvchi daraxtlarning barcha turlari; botanika bog‘lari hamda boshqa ilmiy-tekshirish va o‘quv yurtlarining barpo etilgan daraxtzorlari kiradi. Mazkur tasnif bo‘limi obyektlari har bir park, bog‘, ko‘cha, xiyobon, hovli, korxona hududlaridagi yashil ekinlar hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
