Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti
Download 462.01 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Oʻquvchilammg sinfda va mustaqil oʻqishlari lozim boʻlgan asarlar
- Matn ifodali oʻqib beriladi.
- 1.2. 1-sinf oʻqish darslarining maqsad-vazifalari va “Oʻqish kitobi” darsligining mundarijasi
- Toʻrtinchi boʻlim
- Yettinchi boʻlim esa
- II bob 1-sinf oʻqish darslarini pedagogik texnologiyalar asosida loyihalashtirish va ularni tashkil qilish yoʻllari
|
6. Odob -insonga husn (8 soat) “Odob - insonga husn” boʻlimiga kiritilgan asarlar fahm-farosat, hayo va odob, qanoat kabilar insonning ma'naviy-axloqiy qiyofasini belgilovchi asosiy omiliar ekani yuzasidan ilk tushunchatar berishga moʻljallangan. 12
I. Odob va odob. 2. Odob. 3. Kapalak. 4. Maslahat. 5. Ochkoʻz sichqon. 6. Dil soʻzlari. 7.Chiroyli salom. 7. Mehnatning tagi — rohat (10 soat) “Mehnatning tagi-rohat” boʻlimida mehnat tufayli inson baxtga erishishi, ona yerning insonlar mehnati tufayli boylik manbaiga aylanishi haqidagi tushunchalar tarkib toptiriladi. Oʻquvchilammg sinfda va mustaqil oʻqishlari lozim boʻlgan asarlar I. Aqlli bogʻbon. 2. Soqi bilan onasi. 3. Yer nima der? 4. Tugma. 5. Maqtanchoq gʻoz. 6. Hakka va uning bolalari. 7. Ona yer. 8. Yurak.
oʻquv yilining ikkinchi yarmidan ongli, toʻgʻri va boʻgʻinlab sidirgʻa oʻqishga oʻrgatish; sodda soʻzlami boʻgʻinlab tekis oʻqish; gaplami ohangiga, toʻxtamlariga, tinish belgilariga rioya qilib, qiroat bilan oʻqish. Buning uchun tayyorgarlik ishlari oʻtkaziladi. Tayyorgarlik ishlarining vazifalari: 1.
tasavvurlarini boyitish, matnni ongli idroʻ qilishga ta’sir etadigan yangi ma’lumotlar berish, badiiy asarda tasvirlangan voqea-hodisalarni oʻquvchilar oʻz hayotlarida kuzatganlari bilan bogʻlay olishlariga sharoit yaratish. Buning uchun qoʻllanmaning metodik maslahatlar qismidan foydalanish yaxshi samara beradi. 2.
uning hayotiga, ijodiy qiziqish uygʻotish. 3.
Oʻquvchilarni asarni emotsional idroʻ etishga tayyorlash. 4.
Asar mazmunini tushunishga murakkablik qiladigan soʻzlarning lugʻaviy ma’nolarini tushuntirishdan iborat. Tayyorgarlik ishlarining shakllari xilma-xil boʻlib, oʻqituvchi asar mazmuni va shakliga qarab ish turini tanlaydi. Tayyorgarlik davri uchun 2-5 daqiqa ajratiladi.
13
chiqarish, qurilish, shahar, qishloq hayotiga doir mavzular oʻrganilganda foydalanish mumkin. Chunonchi, “Ulkan hovuz”, “Bahor”, “Navroʻz bayrami”, “Kompyuter”, “Qish”, Amir Temur, Alisher Navoiyga bagʻishlangan materiallarni oʻrganishdan oldin ekskursiya qilish maqsadga muvofiq. Ekskursiya uchun reja beriladi va matn oʻrganilishidan kamida bir hafta oldin oʻquvchilarga e’lon qilinadi
doir film namoyish qilinsa, oʻquvchilarning asarni idroʻ qilishlari faollashadi. Hozir oʻquv filmlari yetarli emas. Ammo videofilmlardan foydalanish mumkin.
samarali metod hisoblanadi. Biror shoirnin she’rini ifodali oʻqish, hikoya, ertakni ta’sirli bayon etishda uning bolalar uchun yozgan asarlari namoyish etilib, ular haqida qisqacha ma’lumot berilsa, oʻquvchilarning asarni oʻqishga qiziqishlari ortadi. Tayyorgarlik davridan soʻng 1-bosqich amalga oshiriladi. Bu bosqichning asosiy vazifasi matnni yaxlit idroʻ etish jarayonida asarning aniq mazmuni bilan, uning syujet chizigʻi bilan tanishtirish, asarning emotsional ta’sirini aniqlashdir.
taassurotlarini aytishni talab qiladigan savollar beradi. Hikoyaning qaysi oʻrni sizga yoqdi? Qahramonlardan qaysi biri sizga ayniqsa yoqdi? Siz asar qahramoni oʻrnida boʻlishni istarmidingiz? Hikoya oʻqilganda siz qaysi oʻrinda juda xursand boʻldingiz? kabi savollar beriladi. Oʻquvchilarning borliq, tabiat va jamiyat haqidagi tasavvurlari, bilimlarini ma’lum bir tizimga solish va boyitish, dunyoqarashini shakllantirish kabi vazifalar bajariladi. Boʻgʻin tuzilishi murakkab boʻlmagan soʻzlarni boʻgʻinlab toʻgʻri oʻqish. Bolalar hayoti bilan bogʻliq bir boʻgʻinli, ikki boʻgʻinli soʻzlarni bir tekis oʻqishlariga erishish. Buning uchun oʻqituvchi oʻqiladigan asar matnini oʻrganish jarayonida oʻqilishi qiyin oʻrinlarni belgilashi va oʻqishni differensial usulda 14
tashkil etishi, ya’ni oʻqilishi qiyinroq oʻrinlarni yaxshiroq oʻqiydigan oʻquvchilarga, oson oʻqiladigan oʻrinlarni oʻqish malakasi boʻsh oʻquvchilarga oʻqitishni moʻljallashi lozim. Boʻgʻin tuzilishi murakkab soʻzlarni kartonga solib yoʻi xattaxtaga boʻgʻinlarga boʻlib yozish, joʻr oʻqitish usulidan foydalanish, soʻz ma’nosini izohlash yoʻli bilan toʻgʻri oʻqishni amalga oshirish kerak.(8.8.) 1-sinfda oʻqishning ovoz chiqarib, ba’zan shivirlab oʻqish turidan foydalanish ta’lab etiladi. Chunki oʻqituvchi oʻquvchilarning toʻgʻri oʻqishini hisobga olish va toʻgʻirlash imkoniyatiga ega boʻlishi lozim. Xulosa qilib aytganda, 1-sinf oʻqish darslarining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: 1.
takomillashtirish. 2.
Oʻqish darslarida oʻquvchilarni axloqiy tarbiyalash va bilimni rivojlantirish vazifalarini aniq belgilash, dunyoqarashni shakllantirish. Shuning bilan birga ekologik, estetik, mehnat, iqtisodiy va huquqiy tarbiya berish. 3.
Oʻquvchilarda ijodiy tasavvur, nutq va tafakkurni oʻstirish. 4.
Qadim – qadimdan ardoqlanib kelingan kitobga mehr – muhabbatni tarbiyalash, uni e’zozlashga oʻrgatish. 5.
oʻrgatish. Koʻrinadiki, 1-sinf oʻqish darslari oʻziga xos xususiyatlari bilan boshqa sinflardagi oʻqish darslaridan hamda boshqa predmet darslaridan maqsadi, vazifalari bilan ajralib turar ekan.
Boshlangʻich sinflardagi ona tili ta’limi bolalarning tafakkur qilish faoliyatlarini kengaytirish, erkin fikrlay olish, oʻzgalar fikrini anglash, oʻz
15
fikrlarini ogʻzaki va yozma ravishda ravon bayon qila olish, jamiyat a’zolari bilan erkin muloqotda boʻla olish koʻnikma va malakalarini rivojlantirishga xizmat qiladi. Bu oʻrinda ona tili ta’limiga oʻquv fani emas, balki, butun ta’lim tizimini uyushtiruvchi ta’lim jarayoni sifatida qaraladi. Ona tili ta’limi standarti koʻrsatkichlari bolani fikrlay olish, ifodalangan fikrni anglash va oʻz fikrini savodli, mantiqiy izchillikda bayon eta olishga oʻrgatish nuqtai nazaridan belgilanadi. Boshlangʻich ta’lim bosqichida oʻquvchilarning ona tili ta’limi boʻyicha tayyorgarlik darajasiga qoʻyiladigan talablar quyidagi uch parametrli standart mezon orqali aks ettiriladi: oʻqish texnikasi, oʻzgalar fikrini va matn mazmunini anglash hamda fikrni yozma shaklda bayon etish malakasi. Fikrni yozma shaklda bayon etish malakasi murakkab jarayon boʻlib, ona tili ta’limining maqsadi shu parametrda mujassamlashadi va oʻquvchi tomonidan yaratilgan matnda aks etadi. Bu parametr boʻyicha ta’lim sifatining natijasini baholashda oʻqituvchi tomonidan quyidagi koʻnikmalarning darajasi aniqlanadi: - fikrni mantiqiy izchillikda ifodalay olish; - mavzuning murakkablik darajasi (sodda, murakkab, aniq va h.k.); - tavsifning mavzuga muvofiq va mukammal boʻlishi; - tavsifda tilning ifoda vositalaridan foydalana bilishi; - imloviy (yozma) savodxon boʻlishi. 1-sinf oʻqish darslari atrof-muhit, insoniy munosabatlar, Vatanning oʻtmishi va hozirgi kundagi hayoti, unda insonlarning oʻrni haqidagi oʻquvchilar bilimlarni kengaytiradi, dunyoqarashlarining shakllanishiga, ma’naviy-axloqiy tarbiyasiga katta ta’sir koʻrsatadi. Natijada oʻquvchilarda ijobiy – axloqiy sifatlar shakllana boshlaydi, vatanparvarlik, vatanga muhabbat, insonparvarlik hislari rivojlanadi. 1-sinf oʻqish darslari 1-sinf ”Oʻqish kitobi” darsligi asosida tashkil qilinadi. Darslikning sakkizinchi nashri mualliflari T.Gʻafforova va X.Gʻulomovalar boʻlib, u 2012 yilda Toshkentda ”Sharq” nashriyot –matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyatida chop qilingan. 16
1- sinf “Oʻqish kitobi” dagi materiallar tevarak-atrofdagi hayot, kishilarning oʻzaro munosabatlari respublikamiz kishilari ma’naviy qiyofalari, ularning ona- Vatan hamda borliq haqidagi tushuncha-tasavvurlarini kengaytirish orqali bolalarning bilim va koʻnikmalarini har tomonlama taraqqiy ettirish, saviyalarini kengaytirishni koʻzda tutadi. Shuning uchun ham darslikdagi materiallar mazmuni bolalarga gʻoyaviy, siyosiy, axloqiy va estetik tarbiya berish; toʻgʻri, tez, ongli va ifodali oʻqish malakalarini oshirishni koʻzda tutadi. Darslikda berilgan mavzular ma’lum bir mavzu doirasida birlashtirilgan. 1-sinf ”Oʻqish kitobi” kitobi darsligi oʻz ishiga 7 boʻlimni oladi. Bular: ”Oʻzbekiston – mening Vatanim”, ”Biz – buyuklar avlodi”, ”Koʻklam – yashardi olam”, ”Ilm – aql chirogʻi”, ”Xalq oʻgiti – baxt kaliti”, ”Odob – insonga husn”, ”Mehnatning tagi rohat”. Shuning bilan birga kitobda mustaqil oʻqish uchun ham materiallar berilgan. Darslikning har bir boʻlimi ma’lum maqsad asosida tuzilgan. Birinchi boʻlim ”Oʻzbekiston – mening vatanim” de nomlangan boʻlib, u oʻquvchilarni vatan tushunchasi bilan tanishtirib, uning qiyosi yoʻqligiga ishontiradi, uni asrab-avaylashga, u bilan faxrlanishga oʻrgatadi. Shuningdek, vatanning oʻtmishi va hozirgi kuni haqidagi materiallar ham oʻquvchilarda vatanparvarlik, vatanga muhabbat hislarini rivojlanishiga ta’sir koʻrsatadi.
oʻquvchilar oʻzbek xalqining buyuk xalq ekanligini, uning donishmand farzandlarini butun dunyo bilishini oʻrganib, ularda vatanparvarlik, insonparvarlik sifatlari tarbiyalanadi. Bu boʻlimda ular millatimiz faxri boʻlgan Amir Temur, Alisher Navoiy, Abu Ali ibn Sino, Mirzo Ulugʻbek, Bobur kabi allomalar haqidagi ma’lumotlar bilan tanishadilar. Ularning hayoti haqidagi rivoyatlarni oʻrganadilar. Uchinchi boʻlimda oʻquvchilar bahor fasli, unda oʻtadigan bayramlar, bahorda bajariladigan ishlar haqidagi ma’lumotlar bilan tanishadilar va bu boʻlim ”Koʻklam – yashardi olam” deb atalgan.
oʻqishga, kitobga mehrni tarbiyalash maqsadini koʻzlaydi. 17
Oʻquvchilar bu boʻlimni oʻrganish orqali ilmning inson hayotidagi ahamiyatini bilib oladilar. Bilimli boʻlish uchun koʻproq oʻqish, oʻrganish lozimligini anglaydilar. Beshinchi boʻlim “Xalq oʻgiti – baxt kaliti” deb nomlanib, xalq ogzaki ijodini oʻrganishga bagʻishlangan, bunda 1-sinf oʻquvchilarining yoshi, oʻzlashtirish xususiyatlariga mos materiallar tanlangan. Asosiy maqsad oʻquvchilarda umuminsoniy sifatlarni, milliy qadriyatlarni tarbiyalashga qaratilgan.
fazilatlaridan biri – odoblilik haqida gap boradi. Bu boʻlimni oʻrganish orqali oʻquvchilar kundalik hayotidagi insoniy munosabatlarni, undagi axloq normalarini, umuminsoniy sifatlarni bilib, oʻzlashtirib oladilar. Yettinchi boʻlim esa ”Mehnatning tagi – rohat” deb ataladi. Bunda oʻquvchilar mehnat insonga baxt keltirishini, insonlar hayotida baxtli yashash uchun biror kasbni egallashlari zarurligi haqidagi mavzularni oʻrganadilar. Ularda mehnatga hurmat, mehnatsevarlik, kasb egallashga qiziqish hislari tarbiyalanadi. Har bir boʻlim soʻngida mustahkamlash uchun savollar va topshiriqlar, turli boshqotirma va rebuslar berilganki, bular oʻquvchilarda erkin fikrlashni, izlanish qobiliyatini rivojlantirish bilan birga, ularda oʻqish motivlarini rivojlanishiga xizmat qiladi. Oʻqituvchi badiiy matn ustida ishlaganda mavjud savol va topshiriqlardan foydalanadi. U matnni avval ifodali qilib oʻqib beradi. Keyin matn mazmuni ustida suhbat uyushtiradi. Bunda oʻqituvchi savollar va tasviriy vositalardan foydalanadi. Oʻquvchilarning oʻzlariga ovoz chiqarmay oʻqish, mazmunini tushunish topshiriladi. Keyin navbatma – navbat oʻqitiladi. Lugʻat ustida ishlab, yangi soʻzlar ma’nosi tushuntiriladi, oʻquvchilarning lugʻat boyligini oshirishga e’tibor qaratiladi. Oxirida savol – javob, test, boshqotirma, rebus yechib oʻquvchilar bilimi umumlashtiriladi, reytingi e’lon qilinadi. 18
Har bir mavzu oxirida topishmoq, maqol, hikmatli soʻzlar, tez aytishlar berilgan. Bundan oʻqituvchi har bir darsning mazmuniga qarab foydalanishi mumkin.
Har bir boʻlim tugashi bilan takrorlash – umumlashtirish darslari oʻtiladi. Shunga erishish lozimki, bu darslar oʻquvchilar uchun bayram shaklida, qiziqarli boʻlsin. Chunki bu darsda oʻquvchilarning boʻlimni oʻrganish davomida egallagan bilimlari umumlashtiriladi va sinaladi. Shuning uchun ham bu darslar ertak dars, sahna darsi va boshqa shu kabi qiziqarli noan’anaviy dars tarzida oʻtilishi lozim. Bunday darslarni tashkil etish uchun darslikda turli boshqotirma, rebus va testlar berilgan. Oʻqituvchi darsga ijodiy yondashib uni yanada boyitishi mumkin.
19
1-sinf oʻqish darslarini pedagogik texnologiyalar asosida loyihalashtirish va ularni tashkil qilish yoʻllari 2.1. 1-sinf oʻqish darslarini pedagogik texnologiyalar asosida loyihalash “Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi” da ta’lim berishning ilgʻor pedagogik texnologiyalarini, zamonaviy oʻquv-uslubiy majmualarni yaratish va oʻquv-tarbiya jarayonini didaktik jihatdan ta’minlash umumiy oʻrta ta’limning asosiy vazifalaridan biri sifatida koʻrsatilgan. Shu oʻrinda pedagogik texnologiya oʻzi nima? degan savol tugʻilishi tabiiy. Hozirgi kunda pedagogik texnologiyaning ta’riflari juda koʻp. Pedagogik texnologiyaning YUNESKO tashkiloti ma’qullagan ta’rifi quyidagicha: “Pedagogik texnologiya bu, ta’lim shakllarini optimallashtirish maqsadida texnik vositalar, inson salohiyati hamda ularning oʻzaro ta’sirini inobatga olib, oʻqitish va bilim oʻzlashtirishning barcha jarayonlarini aniqlash, yaratish va qoʻllashning tizimli metodidir”. Darhaqiqat, ilgʻor pedagogik texnologiyalar ta’lim jarayoni unumdorligini oshiradi, oʻquvchilarning mustaqil fikrlash jarayonini shakllantiradi, oʻquvchilarda bilimga ishtiyoq va qiziqishni oshiradi, bilimlarni mustahkam oʻzlashtirish, ulardan amaliyotda erkin foydalanish koʻnikma va malakalarini shakllantiradi. Pedagogik texnologiyaga asoslangan ta’lim jarayonida oʻqituvchi faoliyati va oʻquvchi faoliyati doirasi aniq belgilanadi, ta’limni tashkil etishning aniq texnologiyasi koʻrsatiladi. 6
Pedagogik texnologiyaning muhim xususiyatlari, belgilari quyidagilar: -
ta’lim jarayonini oldindan loyihalash va sinfda oʻquvchilar bilan qayta ishlab chiqish;
6 Sattarova M., Sharipova R. Mukammallik yo`lida// Boshlang`ich ta’lim, 2008, 3-son, 14-15-betlar.
20
- tizimli
yondashuv asosida
oʻquvchining oʻquv-biluv faoliyatini tasvirlaydigan ta’lim jarayoni loyihasini tuzish; -
oʻzlashtirish sifatini obyektiv baholash; -
ta’lim jarayonining tuzilishi va mazmuni yaxlitligi, oʻzaro bogʻliq va oʻzaro ta’sirda boʻlishi; -
-
ta’lim jarayonida texnik vositalar va inson salohiyatining oʻzaro ta’sirini hisobga olish; -
ta’lim maqsadlarini koʻzlangan etalon asosida oʻquvchilarning kuzatiladigan, oʻlchanadigan harakatlari shaklida juda oydinlashtirish; -
-
bilim oʻzlashtirish jarayonida yoʻl qoʻyilgan xatolarni aniqlab, tuzatib borish; -
shakllantiruvchi va jamlovchi baholar; -
belgilangan mezonlarga binoan test vazifalarini bajarish; -
ta’limning rejalashtirilgan natijasiga erishishning kafolatlanganligi; -
ta’lim samaradorligining yuqoriligi. Aniqroq qilib aytganda, pedagogik texnologiya deganda, ta’lim funksiyasini amalga oshirishdagi mahorat va san’at tushunilib u juda qulay usullar asosida oʻquvchilarning bilim, koʻnikma va malakalarini rivojlantirishga asoslanadi. Shuning uchun ham ta’lim ishiga texnalogik yondashish hozirgi kundagi muhim vazifadir. Ta’lim ishiga texnologik yondashuv: -
oʻqish-oʻqitish jarayonini oʻzaro bogʻliq etaplar, fazalar, amallarga ajratish, boʻlishni; -
harakatlarni muvofiqlashtirish, ketma-ket, bosqichma-bosqich amalga oshirishni; -
loyihalashtirilgan ishlar, amallarning barchasini birdek bajarishni nazarda tutadi. 21
Pedagogik texnologiyada ta’lim jarayonining maqsadini belgilash muhim boʻlib, u rejalashtirilgan natijalarni kafolatlashi lozim. Shuning uchun ham oʻqituvchilar maqsadni aniq belgilashga e’tibor qaratishlari zarur. Har bir oʻqituvchi avvalo oʻzi oʻqitadigan oʻquv predmeti maqsadini va har bir oʻtadigan darsi maqsadini aniq belgilashi kerak. Belgilangan maqsad asosida oʻtkaziladigan didaktik jarayonning aniq loyihasi ishlab chiqilsa, uni amalga oshirish osonlashadi. Didaktik jarayon uchta bir-biri bilan bogʻliq komponentlardan iborat. Bular: 1)
motivlar. 2)
oʻquvchining oʻquv-bilish jarayoni. 3)
boshqarish. Didaktik jarayonning samarali oʻtishida motivlar muhim oʻrin tutadi. Chunki qiziqib, aniq maqsad asosida egallangan bilimlargina samarali boʻladi. Ayniqsa, boshlangʻich sinfda motivlarning oʻrni beqiyosdir. Chunki maktabgacha yoshda faqat oʻyin faoliyati bilan shugʻullangan bolaning 1-sinfdan aqliy faoliyat bilan shugʻullanishi biroz qiyin kechadi. Shuning uchun ham boshlangʻich sinf oʻqituvchisi didaktik oʻyinlar vositasida bolalarning oʻqish motivini oʻstirishga e’tibor qaratishi lozim. Bu bolalarning aqliy faoliyatga tezroq kirishishlari va adaptatsiya hosil qilishlariga ham koʻmak beradi. Birinchi sinfda dars jarayonida motivlarni rivojlantirish muhim ahamiyatga ega. Oʻqituvchi oʻquvchilarning oʻquv-biluv faoliyatlarini tashkil etishda ham motivlarga koʻproq e’tibor berishi oʻquvchilarning bilim egallash jarayonining samaradorligini ta’minlaydi. Ta'limda faqat qiziqishga tayanib qolish ham motiva tsiyaning asosli samarasi boʻla olmaydi. Bunda eng muhim samarali usul motivatsion — muammoli vaziyatlarni qoʻyish yoʻi oʻrganilayotgan predmetning ijtimoiy mohiyatini aks ettiradigan maxsus bilishga oid vazifalarning qoʻyilishidir. Masalan, yangi dars boshlanishida yoʻi oʻtgan darsni soʻrash va mustahkamlash paytida didaktik oʻyinlardan foydalanib, oʻquvchilarning darsga qiziqishlari oshiriladi. Motiv hosil boʻlgach, dars davomida oʻquvchilarning 22
qiziqishlari saqlanib turgan holda oʻrganilayotgan mavzuning ijtimoiy ahamiyatiga e'tibor qaratiladi. Birinchi sinfda dars jarayonida motivlarni rivojlantirish muhim ahamiyatga ega. Oʻqituvchi oʻquvchilarning oʻquv-bilish faoliyatlarini tashkil etishda ham motivlarga koʻproq e'tibor berishi oʻquvchilarnung bilim egal lash jarayonining samaradorligini ta'minlaydi. Oʻqituvchi dars loyihasini tayyorlar ekan, maqsadni oydinlashtirishi va shu maqsad asosida oʻquvchilarning oʻquv-bilish faoliyatlarini shunday tashkil etishi lozimki, belgilangan maqsad toʻliq amalga oshsin. Ta'lim jarayonini boshqarish oʻqituvchidan katta mahorat talab etadi. U dars ishlanmasida boshqaruv yollarini belgilab oladi. Oʻz faoliyati va oʻquvchilar faoliyatini tashkil etish yoʻllarini, oʻquvchilar bilimini nazorat etish yoʻllarini aniq ishlab chiqadi. Ta'lim natijasini tekshirib, maqsadni nechogʻli amalga oshganini aniqlaydi va keyingi loyihani tuzishda korrektirovkalar kirgizib yoʻl qoʻyilgan xato- kamchiliklarni bartaraf etadi. 1-sinf oʻqish darslarining tuzilishi ta'lim-tarbiyaviy maqsadi, dars tipi va oʻrganiladigan materiallarning xususiyati ga koʻra turli xildir. Shuningdek, dars qurilishida ham qat'iy andoza boʻlmaydi, chunki yagona andoza birinchidan, ijod korlikka yoʻl bermaydi, ikkinchidan, oʻquvchilarning imkoniyatlarini cheklab qoʻyadi. Shuning uchun ham biz oʻqish darsining taxminiy loyihasini diqqatingizga havola etamiz: 1. Darsning maqsadi: a)
b)
tarbiyaviy; c)
rivojlantiruvchi. Maqsadni oydinlashtirish: Ta'limiy maqsad: a)
b)
matn mazmuniga koʻra, oʻquvchilarning xususiya mos tabiat, jamiyat va inson tafakkuri haqidagi bilimlarni hosil qilish; 23
Tarbiyaviy maqsad: a)
oʻquvchilarning dunyoqarashlarini shakllantirish; b)
matn mazmuniga koʻra aqliy, ma'naviy-axloqiy, etuk, jismoniy, mehnat, ekologik, iqtisodiy tarbiyani amalga oshirish. Rivojlantiruvchi maqsad: a)
b)
tez, ravon, toʻgʻri va ifodali oʻqishga oʻrgatish; d) dunyoqarashlarini, xulq-odob, insoniy munosabatla aqliy, jismoniy va boshqa sifatlarini rivojlantirish. Darsni tashkil etish, metod va vositalari:
Download 462.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|