O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi

9.7.Fazoviy egri chizihlar va ularga urinma hamda normallar o'tkazish.

Ta'rif. hamma nuhtalari bitta tekislikda yonma-yon egri chizih fazoviy egri chizih deyiladi.

Urinma tekislik ko'yidagicha yasaladi. S nuhta orhali t₁ va t₂ yarim urinmalar o'tkazilgan (112-chizma) SA va SB kesuvchi to'hri chizihlar t₁SA va t₂SB kesuvchi r₁ va r₂ tekisliklarni hosil kiladi. A va B ni S ga yahinlashtirib borsak, r₁ va r₂, t₁ va t₂ yarim urinmalar atrofida aylana boshlaydi.

r-urinma tekislik

h-normal tekislik

n2-binormal tekislik

n1-boshnormal

h- rostlovchi tekiclik.

№	Nomi, ta'rifi va analitik tenglamasi	Tasviri
1	Aylana markazi deb ataluvchi nuktadan teng masofalarga joylashgan nuktalarning tuplami aylana deb aytiladi. X2+y2=R2
2	Ellips. Fokuslar deb ataluvchi ikki va nuktadan uzokliklarning yigindisi uzgarmas mikdor bulgan nuktalarning tuplami ellips deyiladi. (F1M)+(F2M)=(AB)
3	Giperbola. Fokuslar deb ataluvchi va ikki nuktadan uzokliklarning ayirmasi uzgarmas mikdor bulgan nuktalarni tuplami giperbola deyiladi. (F1M)+(F2M)=(AB)
4	Parabola. Fokus va tugri chizikdan teng masofalarda joylashgan nuktalarning tuplami parabola deyiladi. (F1)=(A1) y2=2px

112 chizma

Fazoviy egri chizik epyurda ikki proektsiyasi va berilgan bir yoki bir necha nuktasi buyicha beriladi.



113 chizma

Takrorlash uchun savollar.

1. Egri chizih nima va uning handay turlari borh

2. Egri chizikning tarkibini handay kilib bilish mumkinh

3. Tekis egri chizihlarga handay hilib urinma va normal o'tkazish mumkin.

4. Egri chizihli maxsus nuktalar nnmalardan iborath

5. Ikkinchi tartibli egri chizik nimah

6. Kanday chizik vint chizih deb ataladi va uning kanday turlari bo'ladi.

Tayanch iboralar.

Tekis egri chizik, fazoviy egri chizik, konuniy egri chizik, ixtiyoriy egri chizik, urinma, normal, bukilish nuhtasi, ko'shaloh nukta, kaytish nuktasi, sinish nuktasi, tugun nukta, aylana, ellips, parabola, giperbola.