O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta

 

Yurak muskullarining qon bilan ta‟minlanishi. 

 

Yurak odatda qon bilan toj tomirlari orqali ta’minlanadi. Yurakka qon ikkita 

toj arteriyalari bilan oqib keladi, ulardan biri, chap tomondagisi bilan yurakni katta 

qismini va Gis bog’lamini qon bilan ta’minlaydi va u orqali barcha yurakni barcha 

toj tomiridan tushayotgan qonning deyarli 70-80 % oqib o’tadi. 

Yurak  sistolasi  paytida  uning  qon  bilan  ta’minlanishi  kamayadi,  qaysiki  bu 

paytda  toj  arteriyalariga  kirib,  yarimoysimon  klapanlar  bilan  yopiladi.  Qisqargan 

---

muskullar  arteriyalarni  qisadi.  Diastola  paytida  toj  arteriyalariga  qon  tushadi, 

qaysiki  aortaga  quyilish  joyida  joylashgan  –  bu  arteriyalarining  kirish  teshiklari 

yarimoysimon klapanlar bilan yopilmaydi. 

Yurak qon bilan juda yaxshi ta’minlangan, unda skelet muskullariga nisbatan 

kapillyarlar  2  marta  ko’p.  Tinch  holatda  toj  arteriyalariga  yurakning  sistolik 

hajmini  tashkil  qiluvchi  qonning  5-10  %i  tushadi  yoki  1  daqiqada  –  250-500  ml. 

Aortada qon bosimi qancha yuqori bo’lsa toj tomirlariga shuncha ko’p qon tushadi. 

Yurakdan  oqib  ketayotgan  vena  qonining  katta  qismi  o’ng  bo’lmachaga 

tushadi.