Oʻzbekiston respublikasi raqaml texnologiyalar vazirligi

Shablonlar ( Templates )



^LOGO Navigatsiya

Kontent	Sayt
	n avigatsiyasi

Footer (Saytning pastki qismi)

1.3-rasm.
Django bugungi kunda juda ko’plab yuqori yuklanishga ega bo’lgan masalalarni hal qilmoqda. Freamworkni quyidagilar uchun qo’llashmoqda:

• 
  CRM tizimlari.
  
• 
  CMS.
  
• 
  Komunikatsion platformalarda.
  
• 
  Raqamlarni band qilish servislarida.
  
• 
  Hujjatlarni almashish vazifasini bajaruvchi platformalarda boshqaruv sifatida qo'llanadi.
  
• 
  API qurishda.
  

• 
  Django kutubxonalari
  
• 
  Taniqli dasturlash tillarida kutubxonalar mavjud va ular yordamida muammolarga ajoyib yechimlar topsih mumkin. Kutubxonalarda tayyor yechimlarni: funksiyalarni,klasslarni,konfiguratsiyalar va hokazolarni topish mumkin. Kutubxonalar sabab dasturlash tilining imkoniyatlari oshadi va dastur tayyorlash jarayonini ham yengillashtiradi.
  
• 
  Shu jumladan, Django ham veb ilovalar yozish davomida kutubxonalardan foydalanadi. Bunday kutubxonalar qatoriga quyidagilarni keltirish mumkin:
  
• 
  Django REST Framework - API lar bilan ishlash jarayonini yangillashtiradi.
  
• 
  Django CMS - Kontentni boshqarish uchun qulay "instrument".
  
• 
  Django-all auth - bu kutubxona yordamida registratsiya, avtorizatsiya, hisob(akkaunt) funksiyalarini amalga oshirish mumkin.
  

Django Freamworkining imkoniyatlari va ba'zi afzalliklari.

• 
  ORM,APIlarning tranzaksiya yordamida ma'lumotlar omboriga kirish huquqining berilishi.
  
• 
  Administrator paneli interfeysining oldindan mavjudligi.Qo'shimcha sifatida bu interfeys ko'plab tillarga tarjima qilingan.Qisqa qilib aytganda, admin paneli tayyor:)
  
• 
  URL dispetchirining mavjudligi(regular expressionsga asoslanganligi albatta).
  
• 
  Keng ko'lamdagi shablonlarning mavjudligi.
  
• 
  Keshlash tiziming mavjudligi(система кеширования).
  
• 
  Internatsionallik ya'ni mahsulotning boshqa tillarda ham adaptivligi(Dasturlash tillari nazarda tutilmagan).
  
• 
  "Generic views" - boshqaruv funksiyasining shablonlari.
  
• 
  Avtorizatsiya va autifikatsiya.Tashqi autifikatsiya modullarga ulanganlik : LDAP,OpenID va hokazolar.
  
• 
  Formalar bilan ishlash imkoniyatini beruvchi kutubxonalarning mavjudligi(mavjud ma'lumotlar omborining modeliga asoslangan holatda formalar yaratish).
  

Djangoda server konfiguratsiyasi
Django Apache boshqaruvi mod python moduli bilan birgalikda va PostgreSQLni ma'lumotlar ombori sifatida ishlatish uchun loyihalashtirilgan.
WSGI qo'llab-quvvatlashi sababli Django FastCGI, mod wsgiyoki SCGI Apache serverida((lighttpd, nginx,…), uWSGIkabilarning boshqaruvi ostida ishlay oladi.



1.4-rasm.
WSGI - ("Web Server Gateway Interface") - Python dasturlash tilidagi dastur bilan server tomonidan amalga oshiriladigan harakatlar o'rtasidagi muloqotni amalga oshiruvchi standart.
Ayni paytda Django faqatgina PostgreSQLma'lumotlar ombori bilan emas, MySQL, SQLite, Microsoft SQL Server, DB2, Firebird, SQL Anywhere va Oraclekabi ma'lumotlar ombori bilan ishlay oladi.
Djangoda oddiy bir proyekt yaratish
D jangoda proyekt yaratish uchun avvalo proyekt papkasida Virtual muhitni yaratish (venv) lozim.Windows uchun: cmd, PowerShell

1.5-rasm.

Linux OS uchun: Terminal

1.6-rasm
Proyekt papkasida virtual mihit yaratish uchun:

Windows uchun : Python3 –m venv venv
Linux uchun : Python –m venv venv
Bu yerda venv bu – virtual muhitning papkasini nomi uni o’zgartirishingiz mumkin
Komandasini yoziladi va papkada venv nomli papka hosil bo’ladi.
Endi bu venv ni activate qilish orqali muhitni ishga tushirish lozim bo’ladi va buning uchun quyidagi komandani yoziladi:
Windows uchun : .\venv\Scripts\activate
Linux uchun : $ source /bin/activate
Keying navbat pip - python uchun paket o’rnatuvchisi orqali kerakli paketlarni ornatish lozim birinchi navbatda Django freamworkini ornatish:
Pip install django
Django freamworki o’rnatilgandan so’ng komandasini kiri
django-admin startproject mysite
mysite – proyekt nomi

1.7-rasm
Startproject komandasi orqali Django tomonidan yaratilgan fayllar mysite - katalogi loyihangiz uchun konteynerdir.

Django uchun loyixangizning nomi muhim emas uni xoxlagan nomga o’zgartirishingiz mumkin.manage.py – bu fayl orqali django loyixasida turli amallar bajarish imkonini beradi. Masalan: python3 manage.py runserver – bu komanda orqali loyixani local tarmoqda ishga tushirishingiz mumkin va natijada quyidacha holat boladi.

1.8-rasm.

bu yerda bizga htpp://127.0.0.1:8000/ address orqali local tarmoqda loyihamizni ishga tushganligi haqida axborot bermoqda
Kompyuterdagi birorta brauzer orqali mana shu addressga kirib korsak loyiha ishlab turganini guvohi bo’lamiz