O‘zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalari vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti


Download 29.38 Kb.
bet2/4
Sana16.06.2023
Hajmi29.38 Kb.
#1493377
1   2   3   4
Bog'liq
Shomurodov U kutubxona shunoslik

Kutubxonalar turlari .
K
utubxona - bu keyingi foydalanish uchun bilimlar ombori. Inson bilimlari turli xil ommaviy axborot vositalarida yozilishi va saqlanishi mumkin. Bir necha yillar oldin qog'ozda yozilgan yoki bosilgan hujjatlar eng yaxshi vosita deb hisoblangan. Ammo fan va texnikaning rivojlanishi bilan bugungi kunda elektron multimediyalar ommaviy, akademik, milliy yoki maxsus kutubxonalar bo'lishidan qat'i nazar, kutubxonalarda bilimlarni saqlash uchun keng qo'llanilmoqda. Sivilizatsiyaning boshidan beri insoniyat turli yo'llar bilan ma'lumotni saqlashga e'tibor qaratdi. Ammo shuni tan olish kerakki, qadimgi davrlardagi kutubxonalar hozirgi kunlardagi kabi emas edi. Kutubxonalar dinamik va insoniyat tsivilizatsiyasi bilan birga rivojlanmoqda. Ijtimoiy, iqtisodiy, intellektual va madaniy yuksalish istagi turli xil kutubxonalarni rivojlantirishni taqozo etadi.Kutubxona turlariBilim va ma'lumotlar har tomonlama rivojlanish uchun juda muhim bo'lganligi sababli, bilim va ma'lumotlarni qayta ishlaydigan va boshqaradigan kutubxonalar haqiqatan ham bebahodir.
Hozirgi bilimlar jamiyati, tushunganidek, kutubxonadan kutilayotgan shaxslarning turli va murakkab ehtiyojlarini qondirish uchun raqobat, bilimga bo'lgan talab va taklif bilan tavsiflanadi. Kerakli ma'lumotni to'g'ri o'quvchi/foydalanuvchiga o'z vaqtida tarqatish barcha kutubxona va axborot markazlarining talabidir. Xulosa qilib aytganda, kutubxona axborot tarqatuvchi agentlikdir. Kutubxonaning asosiy vazifasi ta'limdir. Zamonaviy jamiyatda kutubxonaning maqsadi jamiyatni kengroq ma'noda tarbiyalashdir. Kutubxonalar rasmiy va norasmiy ta'limning o'quv jarayonida, tadqiqot va ishlanmalarda, madaniy tadbirlarda,
Kutubxona turlari:
O'quvchilarga ko'rsatiladigan xizmatlar rejimiga ko'ra; Kutubxonalar to'rt turga bo'linadi:
1. Akademik kutubxona,
2. Maxsus kutubxona,
3. Xalq kutubxonasi va
4. Milliy kutubxona.
Akademik kutubxona:
Akademik kutubxona - bu maktablar, kollejlar va universitetlar kabi ilmiy muassasalarga biriktirilgan kutubxona. Akademik kutubxona ko'proq talabalar, tadqiqotchilar, o'qituvchilar va akademik muassasa xodimlariga xizmat qiladi
Maxsus kutubxona:
Maxsus kutubxona 20-asr boshidan mashhur boʻldi. Maxsus kutubxona - bu ma'lum bir guruh odamlarga, masalan, davlat idoralari firmasi xodimlariga yoki kasbiy yoki tadqiqot tashkilotining xodimlari va a'zolariga xizmat ko'rsatadigan kutubxona.
Xalq kutubxonasi:
Ommaviy kutubxona (aylanma kutubxona deb ham ataladi) jamoat uchun ochiq bo'lgan va odatda davlat manbalaridan (masalan, soliq pullari) moliyalashtiriladigan va davlat xizmatchilari tomonidan boshqarilishi mumkin bo'lgan kutubxona
Milliy kutubxona:
Milliy kutubxona - bu mamlakat hukumati tomonidan o'sha mamlakat uchun asosiy ma'lumotlar ombori sifatida xizmat qilish uchun maxsus tashkil etilgan kutubxona. Jamoat kutubxonalaridan farqli o'laroq, ular kamdan-kam hollarda fuqarolarga kitob olish imkonini beradi. Ko'pincha ular juda ko'p nodir, qimmatli yoki muhim asarlarni o'z ichiga oladi. Milliy kutubxona - bu mamlakat ichida va undan tashqarida xalq adabiyotini to'plash va saqlash vazifasini bajaradigan kutubxona, Demak, Milliy kutubxona - bu butun xalq bo'lgan kutubxonalar.

Download 29.38 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling