O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi

Ko’rib chiqiladigan savollar: 

1.  Tutash sistemalar. 

1.1 Dien uglevodorodlarni turlari. 

1.2 Ochiq va yopiq zanjirli tutash sistemalar. 

1.3 

π, π - tutash sistemalar. 

1.4 r, 

π - tutash sistemalar.  

2.  Aromatiklik. 

2.1 Alifatik va aromatik kator o’rinbosarlarning elektron effektlari. 

2.3 Induktiv va mezomer effekt. 

LABORATORIYA ISHI: 

1.  Tajriba: Uglevodorodlarni to’yinganlik yoki to’yinmaganligini farqlash. Tajriba uchun 2 

ta probirka olinadi. Birinchisiga A moddadan, ikkinchisiga B moddadan 4-5 tomchi 

solinadi.  Ћar bir probirkalarga 1-2 tomchidan bromli suvdan solinadi. Reaktsiya 

tenglamasini yozing. Ќaysi probirkada to’yinmagan uglevodorod borligini aniqlang. 

2.  Tajriba: Aromatiklik yadro va yon tarmoqli oksidlanishga munosabati. Tajriba uchun 2 ta 

probirka olinadi. Birinchisiga 2-3 tomchi «V» aromatik uglevodorod, ikkinchisiga 2-3 

tomchi G aromatik uglevodorod solinadi. Ikkala probirkalarga quyidagilardan qo’shiladi: 1 

tomchi N

2

SO

4

,  1-2 tomchi KMnO

4

.  Ћar bir probirkani chayqatib turiladi. Qaysi birida 

benzol yoki stirol borligini aniqlang. Reaktsiya tenglamasi yozing. 

 

ADABIYOTLAR 

1.  N.A. Tyukavkina, Yu.N.Baukov. bioorganicheskaya ximiya. M., 1985, 1991. Str 26-45