O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent pediatriya tibbiyot instituti
Download 433.55 Kb. Pdf ko'rish
|
SHIZOFRENIYA
Etiopatogenezi. Shizofreniyani kelib chiqishi xaqida juda ko’p teoriya va
gipotezalar bor. Yaqin vaqtgacha irsiy teoriya eng keng tarqalgan teoriya hisoblangan edi. Lekin hozirda ko’pchilik olimlar tomonidan rad etilmoqda. Noqulay sharoitlarda bosh miya po’stlog’idagi toliqish jarayonlari miyadagi fermentlar almashinuvi buzilishi avlodan avlodga berilishi mumkin va shunday qilib ularda himoya mexanizmlarini pasayishiga olib kelishi kasallik paydo bo’lishiga sabab bo’lishi mumkin. Ayrim shizofreniyani o’rganuvchi olimlar kasallikni sababi infektsiya deb aytsa ayrimlari viruslar deb aytadi. Hozirda autointoksiatsion teoriya ko’pchilik olimlar tomonidan tan olinmoqda. Bu teoriyaga asosan kasallik organizmni tipologik, ontogenetik xususiyatlariga atrof muhit noqulay sharoitlari ta’siri natijasida kelib chiqadi. Organizmga tashqaridan oqsil almashinuvini oxirigacha parchalanmagan maxsulotlari tushadi, ushbu maxsulotlar miya to’qimasida fermentativ jarayonlarni bloklaydi, miya kislorodni yaxshi o’zlashtira olmaydi va kasallik kelib chiqadi deb hisoblashadi. Bunda bo’ladigan kislorod ochligi markaziy nerv sistemasidagi neyrodinamik va morfologik o’zgarishlar tufayli bo’lib, shizofreniyada kuzatiladi. Ruxshunos V.P.Protopopov shizofreniyani patogenezi xaqida I.P.Pavlov kontseptsiyasini maquladi. Bu kontseptsiyasiga ko’ra shizofreniya patogenezi asosida bosh miyada po’stlog’ jarayonlarini pasayishi surunkali gipnotik holatlar borligi va ularni tarqalishi yotadi. Shizofreniyani rivojlanish mexanizmi asosida hadan tashqari tormozlanish yotadi. Shizofreniyani ba’zi belgilari (mutizm, katatoniya, negativizm) bosh miyada hadan tashqari tormozlanish oqibati bo’lib, po’stlog’ osti strukturalar po’stlog’ boshqaruvidan chiqadi. Lekin shizofreniyani kelib chiqish mexanizmlari mana shular deb to’xtab bo’lmaydi, bu jarayonlar hali ohirigacha o’rganilmagan. Download 433.55 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling