O'zbekiston respublikasi
CRS - Course Description file
Download 480.72 Kb.
|
moodle tizimida masofali kurslar yaratish microsoft office dasturlar majmui misolida
|
CRS - Course Description file. Kursni yoritish fayli (kerak); AU - Assignable Unit file. O'zlashtirish fayli (kerak); DES - Descriptor file. Fayl-deskriptor (kerak); CST - Course Structure file. Kurs strukturasining fayli (kerak); ■ORE - Objective Relationship file. Obyektlarni o'zaro bog'lash fayli (unchalik shart emas); ■PRE - Prerequisites file. Yuborshdan oldingi fayl (unchalik shart emas); CMP - Completition Requirements file. Talablar fayli (unchalik shart emas). Hot Potatoes testlari. "HotPot" moduli o'qituvchilarga Moodle orqali Hot Potatoes testlarini boshqarishga ruxsat beradi. Testlar o'qituvchi kompyuterida Hot Potatoes dasturida yaratiladi va keyin Moodle kursiga o'rnatiladi. Talabalar testdan o'tgandan keyin o'qituvchilarga talabalar har bir savolga qanday javob berganligi haqidagi statistik ma'lumotlar va xulosalarga ega bo'lishadi [27]. 2.9. Kursni tahrirlash Administrator tomonidan kurs yaratilganidan va sizni o'qituvchi qilib tayinlashganidan keyin, kursni o'quv materiallari bilan to'ldirishingiz mumkin (aniqrog'i - zarur!). Kursni materiallar bilan to'ldirish va uni o'zgartirish tahrirlash rejimida bajariladi (Boshqarish blokidagi Tahrirlash havolasi yoki navigasiya panelining chap burchagidagi Tahrirlash tugmasi): Tahrirlash rejimida quyidagi asboblarga (instrumentlarga) ruxsat berilgan: Tahrirlash - tugma resurs yoki kurs elementi tahrirlash rejimiga chaqiradi. - Yordam - tugma yordam faylini suzuvchi oynaga chaqiradi. N / <1. - Ochish / Yashirish - tugmalar berilgan elementni yoki kurs resursini aktivlashtiradi/aktivlashtirmaydi. Bir vaqtning o'zida bu tugmalar berilgan obyekt talabaga ko'rinishini ko'rasatadi. Talabalarning obyektga kirishini man etish uchun, o'qituvchi "ochiq ko'z" - tugmasini bosishi kerak. - "O'ngga joylashtirish", "Chapga joylashtirish" tugmalari ro'yxatda iyerarxiya hosil qilishga ruxsat beradigan, berilgan obyektning siljini bajaradi. "Almashtirish" tugmasi obyektdan nusxa olmasdan, uni berilgan kursning ixtiyoriy boshqa joyiga ko'chirishga ruxsat beradi. Obyekt ko'chiriladigan joy "Shu yerga ko'chirish" rasmi bilan belgilanadi. Siz obyektni bu joylardan ixtiyoriy biriga ko'chirishingiz mumkin. И - "O'chirish" tugmasi berilgan obyektni qaytmaydigan qilib, o'chirishga ruxsat beradi. Bunda "Siz haqiqatdan ham shu obyekni o'chirmoqchimisiz?" degan savolli xabar paydo bo'ladi. * - "guruh yo'q", - "mavjud guruhlar", 1 - "alohida guruhlar". Bu belgilar kurs elementining guruhli rejimlarini o'zgartirishga ruxsat beradi. ^ - "Lampochka" rasmi kursning berilgan bo'limi joriy ekanligini ko'rsatadi. Talabaga u chetlarda belgilangan yo'llar bilan tasvirlanadi. - Bitta to'g'riburchak kurs boTimlarining butun stmkturasi yoyilganligini ko'rsatadi. U bosilsa barcha qolgan bo'limlar yig'ishtiriladi va □
f ^ - "Yuqoriga joylashtirish", "Quyiga joylashtirish" tugmalari butun bo'lim (mavzular) tarkibini kursning oldingi yoki oxirgi bo'limiga joylashtirishga ruxsat beradi. ^ - ochiq ko'z, kursga talabalar kirishi mumkinligi ko'rsatadi.
r - yopiq ko'z, kursga talabalar kirishi mumkin emasligini ko'rsatadi. Aynan tahrirlash rejimida o'zingizning kursingizga turli resurslarni va aktiv elementlarni qo'shishingiz mumkin: v @ Добавить элемент курса Kurs resurslari va elementlari bilan ishlash Kurs resurslari bilan ishlash va Kurs elementlari mavzularida to'la yoritilgan. Moodle rollar. Rol - aniqlangan darajalarda (sayt, kategoriya, kurs va sh.o'.) konkret foydalanuvchilar tomonidan belgilanadigan, butun tizim uchun aniqlangan ruxsatlar (huquqlar) to'plami. Sayt darajasida rollar administrator tomonidan tayinanadi. Kurs o'qituvchisi o'qituvchilarga rollarni o'zining kursi va uning tarkibi chegarasida tayinlashi mumkin. Редактировать ^^ Установки Назначить роли jC^ Резервное копирование Восстановить | Исключить из ДТ Ij. | О пользователе Guruhlarni boshqarish. Kursni o'rnatishda talabalarni guruhlarga ajratish lozimmi yoki yo'qmi, shuni aniqlash kerak. Guruhli rejim hamkorlikda ishlashga mo'ljallangan alohida (guruhlar bo'yicha) yoki umumiy kurs elementlarining tasarrifidagi ishini aniqlaydi, masalan, forumni. Bundan tashqari, guruh tasarrufi alohida guruhlar bo'yicha hisobotli axborotni olishga (pastda Jarlik, Baholarga qarang) ruxsat beradi. Siz uchta guruhli rejimdan birini tanlashingiz mumkin: о Guruh yo'q - talabalar guruhlarga bo'linmaydi, ular bitta uyushma hisoblanadi; oAlohida guruhlar - talabalarga o'zining guruhi yagona hisoblanadi, boshqa guruhlarning ishi ularga ko'rinmaydi; oMavjud guruhlar - har bir guruh talabalari o'zining guruhining chegarasida ishlaydi, ammo ularga boshqa guruhlarning ishi ko'rinib turadi. Kursdan qo'shimcha nusxa olish. Serverdagi texnik uzilishlar vaqtida kurslarni saqlashni ta'minlash maqsadida saytda joylashtirilgan har bir kursning muhim nusxasini saqlash uchun, kurs sahifalaridan nusxa olishni davriy bajaradigan va ularni lokal diskda saqlaydigan kurs o'qituvchisiga mas'uliyat yuklaydi. Kursni qayta tiklash. Arxiv nusxadagi kursni qayta tiklash uchun Boshqarish blokida Qayta tiklash havolasidan foydalaniladi. Natijada kerakli arxiv fayl ismi ro'parasida Qayta tiklash havolasi bosilganda, backupdata papkasi ochiladi. Ma'lumotlarni import qilish. Kursga boshqa kurslardan ma'lumotlarni olish uchun, bu kurslarning arxiv nusxalarini qilish shart emas. Boshqarish blokidagi Import havolasidan foydalaniladi. Sizga o'zingiz o'qituvchi hisoblanadigan kurslar ro'yxati beriladi va bu kurslardan birini tanlab amalni bajarishingiz mumkin bo'ladi. Kursni tozalash. Ba'zan, masalan, o'quv yili tugagandan keyin kursni eskirgan ma'lumotlardan (ro'yxatdan o'tgan talabalar ro'yxati, gruppalar haqidagi xabarlar, foydalanuvchining faolligi haqidagi jarlar(loglar), topshiriqni bajargan talabalarni baholash, test natijalari, forumlardagi xabarlar va sh.o'.) tozalash vaziyati yuzaga keladi. Buning uchun Boshqarish blokida Tozalash havolasidan foydalaniladi. Hisobotlar. Tizim har doim foydalanuvchilar faolligini kuzatadi va kursni o'rganishda ularning qatnashchilari haqidagi hisobotlarni tuzadi. Siz qaysi talabalar, qaysi kuni, kursning u yoki bu materialini qancha ko'p ishlatganligini ko'rishingiz mumkin. Savollar. Moodle da awal test savollaridan iborat ma'lumotlar bazasi tashkil etilishi, keyin esa test savollari bir yoki bir nechta testlarga qo'shilishiga muvofiq keluvchi testlarni yaratishning moslashuvchan mexnizmi ishlab chiqilgan. Shkalalarni ishlatish. Shkalalar son bo'lmagan bahoni qo'yish uchun (masalan, Topshiriqqa) kursning turli aktiv elementlarida ishlatiladi. Kursning fayllari. Siz kursingizga qo'shimcha materiallarni, masalan veb- sahifalar, audio yoki video-fayllar, matnli hujjat yoki flesh-animasiyani qo'shishingiz mumkin. Ixtiyoriy mavjud fayllar tipi o'quv kursiga yuklanishi va serverda saqlanishi mumkin. Fayllar serverda saqlanayotgan vaqtda siz ularni ko'chirishingiz, nomini o'zgartirishingiz, tahrirlashingiz (fayllarning hamma tipi emas) yoki o'chirishingiz mumkin. Baholar jurnali. Kursni baholash jurnalida kursning barcha baholanadigan elementlaridan talabalarning olgan baholari yig'ilgan. Ularning hammasiga kurs o'qituvchi kirishi mumkin [21]. Har bir talaba bu jurnalda faqat o'zining baholarini ko'rishi mumkin. 3-BOB. MOODLE TIZIMIDA "MICROSOFT OFFICE (WORD, EXCEL, POWER POINT)" MAVZULARI BO'YICHA MASOFALI KURSLAR ISHLAB CHIQISH 3.1. Moodle da kursni yaratish Moodle tizimida "Microsoft Office paketlar majmui" mavzusi bo'yicha o'quv materiallari tayyorlash uchun biz Namangan davlat universiteti "Axborot texnologiyalari markazi tomonidan ishlab chiqarilgan, ochiq kodli Moodle platformasida yaratilgan www.dl.namdu.uz saytidan foydalandik [27]. Administrator tomonidan kurs yaratilganidan va sizni o'qituvchi qilib tayinlashganidan keyin, kursni o'quv materiallari bilan to'ldirishingiz mumkin (aniqrog'i - zarur!). Kursga kirish uchun quyidagi bosqichlardan o'tamiz: Masofaviy kursdan foydalangan foydalanuvchi kursga kirish uchun maxsus autentifikatsiyadan o'tishi kerak bo'ladi. Portalga azo bo'lish uchun ro'yxatdan o'tish zarur va maxsus so'rovni to'ldirganingizdan keyin portal administratori so'rovingizga qarab portalga kirish huquqini beruvchi foydalanuvchi nomi (login) va paroli bilan sizni tahminlaydi. O'sha login va parol yordamida kursga tashrif buyurib portaldagi kurslarga azo bo'lib, ulardagi ma'lumotlar bilan tanishib, olgan bilimingizni sinab ko'rish uchun test sinovidan o'tishingiz kerak bo'ladi. Shular bilan bir qatorda foydalanuvchi o'zi haqidagi ma'lumotlarni ko'rishi va tahrirlashi uchun foydalanuvchilar uchun o'z ma'lumotlarin tahrirlash imkonini beruvchi boshqaruv tizimi yaratildi. Portalga audentifikatsiyadan o'tgan holatda ishlayotgan foydalanuvchi o'zining ma'lumotlarini tahrirlash uchun maxsus sozlash bo'limiga kirishi lozim.
3- rasm. Kursni tahrirlash jarayoni. Asosan ko'p sonli foydalanuvchilar uchun mana shu sahifaning o'zidagi ma'lumotlar chiqadi xolos. Boshqaruv tizimidagi qolgan ma'lumotlar o'z tashabbusi orqali portal administratori ruxsati bilan mualliflik qilayotgan kurslarning ma'lumotlarini tahrirlash imkonini beradi. Umumiy qilib aytganda, portalda mavjud barcha kurslar shu boshqaruv saxifasi yordamida tahrirlanadi. Faqat xar bir kursning muallifi audentifikatsiyadan o'tgan xolatda bu ishlarni amalga oshiradi. Yuqorida keltirilgan jarayonlarni xosil qilish jarayonining dasturiy ko'rinishi ilovada ko'rsatilgan. 3.2. Kurslarni tahrirlash saxifasini yaratish Kurslarni talirirlash saxifasi ham yuqorida ко'rib o'tganimiz, foydalanuvchining boshqaruv tizimi ichida amalga oshiriladi. Foydalanuvchi o'z tashabusi bilan yangi kursni portalga qo'yishni xoxlasa portal administratoriga murojaat qilib, men falon mavzuda kursni portalga joylashtirmoqchiman deb kurs nomi va mazmuni haqida administratorni habardor qiladi. Administrator rozi bo'lib kursni nomini portalga joylab uni boshqarish huquqini o'sha foyladanuvchiga biriktirib qo'yadi. Foydalanuvchi o'zi mualliflik 51 qilishi uchun kursni yaratgandan so ng uni xoxlagancha o'zgartirib, kerakli ma'lumotlarni kiritishi mumkin. 4 - rasm. Ma'ruzalarni qo'yish jarayoni. 4 - rasmda foydalanuvchi mualliflik qilayotgan kurslarini tahrirlovchi sahifa ko'rsatilgan. Bu sahifada kurs nomi va kursga qisqacha izohni talirirlash mumkin. Bu ma'lumotlarni sahifada chop etish amalga oshirilgan. Hamda bo'limlar tugmasi bosilsa, kursning bo'limlari ro'yxati ekranga chiqadi va ularni ham tahrirlash, yangi qo'shish va o'chirish imkonini beruvchi funktsiyalar o'rin olgan. so'ngra kursni bo'limlari chiqariladi va kerakli bo'lib tanlanadi. Shu bo'limdagi testlar ro'yxati ekranga chiqariladi va ularni tahrirlash va o'chirish mumkin. Kerak bo'lsa yangi test ham kiritish imkoniyati mavjud. Keyingi bo'limda kurs bo'yicha bajarilishi lozim bo'lgan amaliy va mustaqil ishlar ro'yxati chiqariladi. Ular ham tahrirlash, o'chirish va yangi qo'shish imkoniyatini beruvchi funktsional saxifada joylashgan. 3.3. Mijoz tomonidagi ma'lumotlarni chiqarish qismini yaratish Foydalanuvchilar portalga tashrif buyurganda awalo portalning bosh saxifasida kurslar ro'yxati, portal yangiliklari, ro'xatdan o'tish saxifasiga yo'l, qidiruv oynasi, portalga kirish joyi kabi bir qancha ma'lumotlar joylashgan bo'ladi. Bunda foydalanuvchi ro'yxatdan o'tmagan bo'lsa, ro'yxatdan o'tishi yoki o'tgan bo'lsa, portalga kirib xoxlagan kurs bo'yicha malaka oshirishni amalga oshirishi mumkin. Bu saxifadan kerakli kurs tanlansa chap tomonda kursning bo'limlari, o'rtada kursning qisqacha izoxi, va ong tomonda kursda malaka oshirish bo'yicha ko'rsatmalar joylashadi. Kurslar ro'yxatini ekranga chikarish jarayoni function getcoursesAll funksiya amalga oshiradi. Kurslar ro'yxati chikarilgandan keyin xoxlagan kursga kirish imkoni mavjud va kerakli kurs tanlanganda shu kurs oid bo'limlar ro'yxati ekranga chiqadi. Bo'limlarni ekranga chiqarish function getChapters funksiya orqali amalga oshiriladi. Bo'limlarga kirganda shu mavzudagi barcha ma'lumotlar eranda namoyon bo'ladi. Bu ma'lumotlar foydalanuvchi malakasini oshirish uchun kurs muallifi tomonidan kiritilgan ma'lumotlardir. Bo'limlar bilan birin-ketin tanishish davomida xar bir bo'lim oxirida foydalanuvchi test topshirishi talab etiladi. Test natijalariga ko'ra 60% dan yuqori natija ko'rsatsa keyingi bo'lim haqidagi ma'lumotlar foydalanuvchiga taqdim etiladi. Shu tartibda belgilangan kurs bo'yicha o'qish amalga oshiriladi. Ma lum kurs bo'yicha o'qish yakuniga etgandan so ng administrator foydalanuvchi natijalarini taxlil qiladi va kerakli kursni tugatganligi haqida sertifikat bilan taininlaydi. 3.4. Moodle tizimida qollaniladigan testlarning turlari "Test" atamasi birinchi marta amerikalik psixolog J. Kettel tomonidan 1890 yilda kiritilgan. "Test" atamasi inglizcha "test" so'zidan olingan bo'lib, tekshirish, nazorat, sinov ma'nolarini bildiradi. Pedagogikada "test" atamasi o'ziga xos shaklga va mazmunga, turli qiyinlik darajasiga ega bo'lgan, oquvchilar ozlashtirishi darajasini xolisona baholash imkoniyatini beradigan topshiriqlar tizimidan iborat. Kompyuterda test sinovlarini o'tkazish bu - o'qituvchiga qisqa vaqt ichida talabalarni bilimini haqiqiy baholash imkonini beradi. Yaxshi tuzilgan test talabalarni muntazam ravishda o'qish jarayoni davomida o'qish va izlanishga undaydi. Testni dars paytida yoki darsdan tashqari vaqtda mustaqil ta'limda tashkil qilish va o'tkazilishi mumkin. O'z navbatida kompyuter testlari talabalarda ijobiy taassurot qoldiradi. Test o'tkazishning ustun tomoni bu kutilayotgan natijalarni tez va avtomatik ravishda etishiradi. Talabalarning bilim darajasini tez aniqlab beradi. Test o'tkazish jarayoni albatta tashqi ta'sirlarsiz talaba o'zining mustaqil fikrini bayon qilgan javoblariga asosan olib boriladi. Shuning uchun ham hozirgi kunda ko'plab rivojlangan mamlakatlarda o'quv jarayoni kompyuter texnologiyalari yordamida boshqarilmoqda va test texnologiyalarini qo'llash mumkin bo'lgan bir qancha tizimlar ishlab chiqilgan. Bu tizimlardan foydalanish bugungi kunda yaxshi samara bermoqda. Shunday tizimlardan biri bu- "Moodle" tizimidir. Bu tizim bizga testni barcha turlarini qo'llash orqali talabalar bilimini nafaqat optimal baholabgina qolmay, balki, ularni qayta-qayta o'qib o'rganishga undaydi. Talaba o'z bilim darajasini test sinovlari yordamida mustahkamlaydi va bilimlarni chuqur o'zlashtirishga harakat qiladi. Bu tizimda talaba o'z ustida ko'p ishlaydi. Bunda esa tanlanadigan testni turi muhimdir. Bunday imkoniyatlarni Moodle tizimida yaratish va talabalarga bu tizimda ishlash imkoniyatini berish mumkin. Test topshiriqlari - ta'lim natijalarini xolisona nazorat qilishning didaktik va texnologik vositalaridan hisoblanadi. Test sinovlari yordamida barcha ол quvchilarning bilimini bir vaqtda tekshirish, ularni mashg'ulotlarga puxta tayyorgarlik ko'rishga, mustaqil o'qish konikmalarini rivojlantirishga orgatish, intizomini mustahkamlash kabi imkoniyatlar yaratiladi. Birinchi bosqich testlar: Tanib olish testlari - "ha" yoki "yo'q, "to'g'ri" yoki "noto'g'ri" deb javob beriladigan savoldan iborat bo'ladi. Topshiriqda albatta, o quvchi bilishi yoki xususiyatlari haqida tasawurga ega bo'lishi lozim bo'lgan ob'yekt haqida so'raladi. Bu kabi testlarga biz To'g'ri/Noto'g'ri shakldagi tetlarni misol keltirishimiz mumkin. Farqlash testlari - bir yoki bir necha to'g'ri javobga ega bo'lgan testlar. Bu turdagi testlarga biz Yopiq turdagi ko'p tanlovli testlarni misol keltirishimiz mumkin. Qiyoslash testlari - o'rganilgan obyektlarda umumiylik yoki farqlarni topish so'raladi, bunda qiyoslanayotgan xususiyatlar yoki parametrlar topshiriq shartida berilgan bo'ladi. Bir necha variantli test-topshiriqlar - topshiriq sharti va barcha kerakli boshlang'ich ma'lumotlar beriladi, javoblar variantlari keltiriladi. O quvchi berilgan topshiriq yechimini va to'g'ri javob qaysi ekanligini ko'rsatishi kerak. Ikkinchi bosqich testlari: Ma'lumotni eslash testlari - test savoli beriladi, javob variantlari berilmaydi. O quvchi javob uchun kerakli ma'lumotlarni eslash asosida to'g'ri javobni topishi kerak. To'ldirish testlari - topshiriqda har xil shakldagi ma'lumot - matn, formula (tenglama), chizma yoki grafik beriladi va o'quvchi tushirib qoldirilgan ma'lumotni to'ldirishi kerak. Konstruktiv testlar - o'quvchi javobni topish uchun, masalan, formulani yozishi, teoremani isbotlashi yoki grafikni chizib berishi lozim. Uchinchi bosqich testlar 1. Ijodiy qobiliyat testlari - o'zlashtirilgan ko'nikma va malakalarni yangi sharoitlarda, amaliyotda ishlatish so'raladi. Moodle texnologiyasida qo'llaniladigan testlarning bir qancha turlari bor va ular quyidagilar: Yopiq turdagi testlar, Ochiq turdagi testlar(qisqa javob testlari), Moslikni tekshirish testlar, Raqamli testlar, Tariflash testlar, Тол g'ri/Noto'g'ri javobli testlar, Hisoblanayotgan testlar, Esse testlar. Yopiq turdagi testlarda- o'quvchi javob berishi kerak bo'lgan savol yoziladi. Bu savolga javob variantlari ham yoziladi, ya'ni bitta variantga aniq, to'g'ri javob yoziladi. Boshqa javoblarga esa kalit so'z yoki formula, belgi, simvol, harflarni o zgartirib, tushirib qoldirib noto'g'ri javob variantlari tuziladi. Topshiriq shartidan keyin to'g'ri javob va 1-3 ta to'g'riga o'xshagan, lekin to'g'ri bo'lmagan javob variantlari keltiriladi. Ochiq turdagi testlar(qisqa javob testlari)da- o'quvchi javob berishi kerak bo'lgan savol yoziladi. Bunday test savollarini yechganda o quvchining vazifasi yetishmayotgan kalit so'z yoki ma'lumotni yozish. Savolni shunday tuzish lozimki, topilishi kerak bo'lgan kalit so'z gapning oxirida bo'lsin, aks holda savolning mazmunini anglash qiyinlashadi. Topshiriq tinglovchi uchun topshiriqni bajarishga ko'rsatma bilan boshlanadi. Masalan, "tushirib qoldirilgan so'zni toping", kabi. Moslikni tekshirish testlarida- o'quv materialiga asoslangan holda, bir xil xususiyatlarga ega bo'lgan ma'lumotlardan ikkita ustun tuziladi. O'ng tarafdagi ustunda so'zlar chap tarafdagi ustundan bir nechta ortiq bo'lishi ham mumkin. Javoblarni tekshirish qulay bo'lishi uchun chap tarafdagi ustunni raqamlar bilan, o'ng tarafdagi ustunni harflar bilan belgilang. O'quvchi o'ng tarafdagi ustundaberilgan ma'lumotlarga chap ustundagi qaysi ma'lumotlar mos kelishini topishi kerak. Raqamli testlar. Bu turdagi testlar asosan qisqa javobli testlarga o'xshaydi. Farqi shundaki, raqamli testlarda javob varianti kiritilganda mumkin bo'lgan xatolik bo'lishi mumkin. Qisqa javobli testlarda esa bunday holat yo'q. Masalan Raqamli testlarda to'g'ri javob varianti 30 soni bo'lsa, agar xatolikni 5 deb olsak unda 25 soni bilan 35 orasidagi sonlardan bittasini to'g'ri deb qabul qiladi. Ta'riflash testlar. Bu tipdagi savollar asosan test hisoblanmaydi, ya'ni javob variantlari bo'lmaydi. Uni vazifasi biror bir tekstni ko'rsatishdan iborat. Biz bunday tipdagi ko'rsatmalarni keyingi savollar guruhini tasnifini ko'rsatish uchun ishlatishimiz mumkin. TVg'ri/Noto'g'ri javobli testlar. Bu turdagi testlarda savolga javob sifatida Rost, Yolg'on ya'ni To'g'ri, Noto'g'ri javoblaridan bittasi tanlandi. Javob sifatida rasm bo'lishi ham mumkin. Hisoblanayotgan testlar. Bu tipdagi testlarda savol formula asosida kiritiladi. Savolga javob hisoblashni bajarilgandan keyin beriladi. Savolga kiritilgan formula shablon yordamida yoziladi. Shablonlar abs, cos, sin, loglO, log, th, max, min, atan, sqrt kabi ko'rinishda ham bo'lishi mumkin. Esse testlari. Bu tipdagi testlarda savol matn yoki tasvir ko'rinishida bo'ladi. Talaba javobni Esse formatida yozadi. Esse savolini tuzish uchun uchta maydonni to'ldirish kerak: Savol sarlavhasi Savol matni Teskari aloqani Talabani savolga bergan javobini o'qituvchi o'qib chiqib keyin baholaydi. Baholab bo'lgandan keyin esa o'qituvchi talaba bergan javobga izoh yozadi. Bu tipdagi testlarning boshqa tipdagi testlardan asosiy farqi ham shunda. Moodle da test tuzish uchun dastlab lokal tarmoqdagi IP adresni htpp://192.168.0.4/moodle orqali Moodlega kiramiz. Chiqqan oynadan o'z 58 kerak bo'lgan kursni tanlaymiz. Masalan "Microsoft Office" kursini tanlab, shu kurs uchun test savollarini tuzamiz. Moodle da test tuzishni ikkita usuli bor. usul: Boshqarish bloki orqali usul: Menyuning "Kurs elementini qo'shish" bo'limi orqali ikkala usulda ham test savollarini kiritishdan oldin quyidagi ketma-ketlikni bajarish lozim: test parametrlarini o'rnatamiz test savollarini kiritamiz tuzilgan savollarni testga(kategoriyaga) joylashtiramiz zarur bo'lganda testni va test parametrlarini tahrirlaymiz. Dars vaqtida o'tkaziladigan testlar albatta dars jadvaliga qo'yilgan va kompyuter xonalarida o'tkaziladigan fanlar uchun qulaydir. Darsdan tashqarida o'tkaziladigan testlarni quyidagi jarayonlar ketma-ketligi orqali o'tkazish tavsiya etiladi. O'qituvchi testni tashkil qilish va o'tkazish parametrlarini tarmoqdagi o'zining o'quv kursiga joylaydi. O'qituvchi talabalarga test mazmunini, test o'tkaziladigan joyini, test o'tkazish vaqtini va sanasini, urinishlar soni va baholash usulini e'lon qiladi. Test tugagandan keyin o'qituvchi tarmoqda test natijalarini tahlil qiladi. Test o'tkazilayotgan paytda o'qituvchi test o'tkaziladigan xonada bo'lishi shart emas, chunki bu jarayonda talaba o'zi mustaqil fikrlab testni yechishi lozim. Moodle da test tuzish uchun dastlab kategoriya yaratamiz, yaratilgan kategoriyaga test savollarini alohida-alohida joylaymiz. Test savollarini alohida yaratish savollarni variantlarda takrorlanmasligini ta'minlab beradi. Demak: Kategoriya ochiladi Test savollari tuziladi Test savollari testga o'tkaziladi Test tuzish usullari usul. Bu usulda test savollarini tuzish uchun «Boshqarish» blokidagi «Savollar» bandini tanlaymiz. «Savollar» menyusining «Yangi savol yaratish» bo'limini «Tanlash» darchasidan test turini tanlaymiz. Moodleda testlarni quyidagi turlari bor: Hisoblanayotgan Ta'riflash Esse Mostlikka Yopiq shaklda (ko'plikdagi tanlov) Qisqajavob Raqamli Moslik boyicha tasodifiy savolni topish To'g'ri/noto'g'ri usul. Buning uchun ushbu oynaning o'ng burchagidagi «Tahrir qilishni» bo'limini tanlaymiz. Keyin «Kurs elementini qo'shish» darchasidan «Test » ni tanlaymiz. Yangi test savollari uchun nom kiritamiz, bu nom biz yaratmoqchi bo'lgan testni nomi bo'ladi. Keyingi ishlar davomida biz shu nom ostida yangi test savollarini qo'shishimiz mumkin bo'ladi. Nomni kiritganimizdan song oynamizning "Muqaddima" degan darchasiga tuzmoqchi bo'lgan testimizni parametrlarini o'rnatamiz. Masalan bu test qanday tipdagi test bo'ladi, qaysi sohaga tegishliligini va boshqalarni kiritib o'tamiz: «Vaqtni chegaralash» bo'limida test sinovini boshlash vaqtini, testni yakunlash vaqtini «Ko'rsatish» bo'limida bitta sahifada joylashadigan savollar sonini; «Urinishlar» bo'limida urinishlar sonini; «Baholar» bo'limid baholash usulini, jarima solish tartibini; «Himoya» bo'limida bitta asosiy ekranda ishlash va aksincha holatlarni kiritamiz. Dastur oynasining pastki qismidagi bo'limlar dan bittasini tanlash «Saqlash va kursga qaytish», «Saqlash va ko'rsatish», «Bekor qilish» orqali ishni davom qildiramiz. Bu oynada biz yaratmoqchi bo'lgan test nomi «Mavzular sarlavhasi» menyusida pay do bo'ladi, ya'ni yaratmoqchi bo'lgan testlarimizni biz shu nom ostida kirib yaratamiz. Tanlangan kategoriya uchun yangi savolni yaratish uchun dastlab yaratiladigan testni turi tanlanadi. Kategoriya nomi Llnf°rmatikavaATuchunilktanlanganholat(8) v 0Quyi kategoriyalarda (subkategoriyalar, podkategoriy< savollarni aks ettirish Eski savollarni ham ko'rsatish Show question text in the question list 'Informatika va AT'kontekstda birgalikda ishlatiluvchi sa tanlangan kategoriya.
® 0 Tanlash... Hisoblana Ta'riflash Buning uchun hosil bo'lgan oynadagi yangi savol yaratish bo'limini tanlash oynasiga kiriladi va shu joydan jaratilayotgan testni turi tanlanadi. "Bekor qilish" parametrini tanlasak, bosh sahifaga qaytiladi. XULOSA Ta'lim jarayonini takomillashtirish jarayonlari amalga oshirilayotgan bir vaqtda masofaviy o'qitish jarayoniga ham juda katta e'tobor berilmoqda, jumladan hozir masofaviy ta'lim tizimlari asosida ta'lim vazirliklari, oliy o'quv yurtlari o'zlarining virtual ta'lim tizimlarini yaratib, shu asosda ta'lim jarayonini tashkillashtirmoqda. Oliy ta'lim tizimida talabalarning kasbiy tayyorgarligini hozirgi zamon talablari darajasida shakllantirish, bilim, ko'nikma va malakalarini yangi pedagogik va axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan unumli foydalangan holda oshirish oliy ta'lim oldiga qo'yilgan muhim vazifalardan biridir. Shu nuqtai nazardan ushbu BMIda axborot texnologiyalarini o'zlashtirish va undan foydalanishning amaliy asoslarini yaratish yoritib berilgan. Mamlakatimizda axborot va kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish hamda shu tariqa jahon taraqqiyotining global yo'nalishiga kirib borib ta'lim sohasida axborot resurslarini tashkil etishga jiddiy e'tibor qaratilgan. BMIda o'qitishni kompyuterlashtirishda axborot texnologiyalaridan foydalanish vazifalari bayon etilgan. Jamiyatning har bir a'zosi, jumladan talabalar ham jahon tsivilizatsiyasining axborot maydonidan ma'lumotlar oladi. Bu esa ularning intellektual salohiyatini shakllantirishga xizmat qiladi. Zamonaviy kompyuter va kommunikatsiya texnologiyalarining oliy ta'lim mazmunini rivojlantirishdagi ahamiyatini maxsus variantlar asosida takomillashtirish ko'rsatilgan. Zero, talaba o'z faoliyatida zarur bo'lgan axborotlarni o'zi mustaqil izlab topishi va mustaqil ilmiy tadqiqot olib borish imkoniyatiga ega bo'lishi lozim. Shu sababli hozirgi kunda ta'limni axborotlashtirishning asosiy yo'nalishlarini masofali kurs asosida o'rganish muhim ahamiyatga ega. Bitiruv malakaviy ishining natijasi masofaviy ta'lim tizimining strukturali sxemasini tuzish va shu tizim yordamida mavjud resurs va vositalardan foydalanib "Microsoft Office paketlar majmui" mavzusi bo'yicha o'quv kursini yaratish hisoblanadi. Xulosa qilib aytganda, o'qitishdagi virtual shaklning kengayishi -ta'lim tizimi evolyutsiyasining tabiiy bosqichi, ya'ni bo'r-doskadan kompyuter o'rgatuvchi dasturlarga, odatdagi kutubxonalardan elektron kutubxonalarga, kichik o'quv guruhlardan masofali kurslarga o'tish desak mubolag'a bo'lmaydi. Shuning uchun masofali va an'anaviy ta'lim shakllarini bir-birini to'ldiruvchi sifatida qabul qilish mumkin. Bugungi kunda sifatli ta'lim-bu bilim olishning turli shakllari va zamonaviy texnologiyalarning imkoniyatlaridan foydalanish kata samara bermoqda. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR Karimov I.A. Yuksak ma'naviyat yengilmas kuch. Т.: Ma'naviyat, 2008 у Karimov I.A. Inson, uning huquq va erkinliklari - oliy qadriyat. - T. 14. - Toshkent: O'zbekiston, 2006. - 280 b. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2002 yil 30 maydagi «Kompyuterlashtirislmi yanada rivojlantirish va axborot-kommunikasiya texnologiyalarini joriy etish to'g'risida»gi farmoni. O'zbekiston respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2002 yil 6 iyundagi 200-sonli «Kompyuterlashtirislmi yanada rivojlantirish va axborot kommunikasiya texnologiyalarini joriy etish chora-tadbirlari to'g'risida»gi qarori. Barkamol avlod orzusi // Tuzuvchilar: Sh.Qurbonov, R.Axlidinov, H.Saidov.-Toshkent: Sharq, 1999.-205 b. Abdukadirov A.A. Masofali o'qitish nazariyasi va amaliyoti. monografiya /A.A.Abdukadirov, A.X.Pardayev; red. M.Sodikova. - Т.: O'zbekiston Respublikasi fanlar Akademiyasi" FAN " nashriyoti, 2009. - 145 b. Анисимов A.M. Работа в системе дистанционного обучения Moodle. Учебное пособие. 2-е изд. испр. и дополн-Харьков, ХНАГХ, 2009,292 стр. Агопонов С.В. Средства дистанционного обучения - СПб.: БХВ- Петербург, 2005. - 109 с. Андреев А.А. Дистанционное обучение в системе непрерывного профессионального образования. Автореферат, диссер. на соис. уч. ст. доктора педагогических наук, http://www.iet.mesi.ru/dis/oglo.htm Бегимкулов У.Ш. Замонавий ахборот технологиялари мух,итида педагогик таълимни ташкил этиш.// "Педагогик таълим" жур, № 1, 2004 - 2525 бетлар. 11. Бекмуродов К,.А., Бекмуродов Ф.К,., Джумаев С. Проектирование электронного курса для самостоятельных занятий по предмету «Информационно-распознающие системы». Aloqa va axborotlashtirish sohasi kadrlar tayyo rlash sifatini oshirish muammolari.TATU va filiallari professor- o'qituvchilarining ilmiy-uslubiy konferensiyasi. Ma'ruzalar to'plami.3- tom.Toshkent, 2012 r. 201-204 c. Бекмуродов К.А., Джумаев С., Бекмуродов Ф.К. Разработка электронное учебное пособие по предмету «Экспертных систем». Respublika ilmiy-amaliy anjuman materiallari to'plami. Qarshi. Qarshi davlat universiteti nashriyoti. 2012 yil.105-109 b. Гулямов С.С. Информационные технологии ва дистанционное обучение, как важнейший фактор повышения эффективности и качества образования в век информатизации /Труды междунар. науч.-практ. конф. «Техника и технология дистанционного обучения». Ташкент 13-14.05.02. Т. 2002. с. 8-10. Ефремова С.С., Никитин А.Б., Синепол B.C., Хватов Ю.А., Цикин И.А. WWW-технологии в системе дистанционного образования. Научно- технические ведомости СПбГТУ, №4(10), 1997, стр. 12-16. Информационные технологии в образователном процессе высшей школы: Материалы научно-методического семинара. Тюмен: Издателство ТГУ, 2002. Каримов А.А., Имамов Э.З., Рузиев К,.И., Бутаёров О.С..Узлуксиз таълим тизими учун укув адабиётларининг янги авлодини яратиш концепцияси/ -Т.: «Шарк» НМАЕС. 2002. -16 б. Мясникова Т.С., Мясников С.А., Система дистанционного обучения MOODLE.- Харьков, 2008.-232 с. Околелов О. Электронный учебный курс: Высшее образование в России, 1999. № 4 Parpiyev A, Maraximov A, Hamdamov R, Begimkulov U, Bekmuradov M, Tayloqov N. Elektron universitet. Masofaviy ta'lim texnologiyalari O'zMU davlat ilmiy nashriyoti. -Т.: 2008, 196 b. Tojiyev R.J., Sultonov Sh.D., Polvonov F.Yu., Aripov N.M. Farg'ona politexnika institutida masofaviy ta'limni tashkil etish /«Masofadan o'qitish texnika va texnologiyasi» Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyaning ma'ruzalar to'plami. Toshkent 13-14.05.02. T.2002. 31b. Хдмдамов Р.Х,., Мазгаров Б.А., Кодиров A.A., Мамарасулов M.M. e-Saboq масофавий укитиш платформаси. ТошДТУ, 2003 йил, 40 бет. Хдмдамов Р.Х,., Масофадан укитиш тизимларини яратишдаги юзага келадиган муаммолар хакида. «Фан ва таълимда ахборот- коммуникация технологиялари» Республика илмий-техник конференциясининг материаллари. Тошкент. 6-7 апрел 2006 й. Хдмдамов Р.Х,., Мазгаров Б. А., Кодиров А. Платформа дистанционного обучения "Virtual University Eurasia" "Виртуальный университет Евразии", http://www.virtual-universitv-eurasia.org. Internet sahifalar Для студентов лекции, методички, учебники. Страница "Организация обучения Online в сетевой среде с использованием системы дистанционного обучения Moodle". http://pws49. awardspace.com Документация Moodle. http://docs. moodle.org/ru littp://www.openteclmologv.ru/info/moodle_about. mtd Информационный портал Moodle. http://moodle.org/ Методика применения дистанционных образовательных технологий (дистанционного обучения) в образовательных учреждениях высшего профессионального образования Российской Федерации от 01.07.2002. Министерство образования РФ. Федеральный портал "Российское образование". http://db. informika.ru/ NamDU sayti. www.namdu.uz http://moodle.org/mod/data/view. php? id=6009 31 .http://www.gnu.org/copyleft/gpl.html 32. http://www.opensource.org/docs/definition_plain.html ILOVA Asosiy oynaning HTML kodi 1.0 Strict//EN" "http://www.w3 .org/TR/xhtml 1/DTD/xhtml 1 -strict.dtd"> Download 480.72 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||