O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi abdulla qodiriy nomli jizzax davlat pedagogika instituti

qadr,  insonparvarlik,  muruvvat  kabi  axloq  me’yorlariga  asoslangan  insonning 

ruhiy,  axloqiy  qiyofasi  bo’lib,  shular  asosida  tashkil  topgan  urf-odatlar,  milliy 

an’analar va turmush kechirish tarzi hisoblandi. 

O’quvchilarning  ma’naviyati  uning  odobi,  xulqi  madaniyatidan  tashkil  etadi. 

Ma’naviyat  esa  aqliy,  axloqiy,  estetik,  xuquqiy,  iqtisodiy  va  siyosiy  bilimlar 

zamirida  shakllanadi.  Ma’naviyat  inson  ongini  aks  ettiruvchi  barcha  ijobiy  ruxiy 

---

 

7 

intiliktual fikrlar majmuasidir. O’quvchi inson sifatida shakllana borishi jarayonida 

uning tarbiyasi odob, axloq, manaviyat madaniyat elementlarining unda qanchalik 

mujassamlashganligi bilan belgilanadi.  

 O’zbekiston  Respublikasi  prezidenti  I.A.Karimov  tomonidan  2010  yilni 

“Barkamol avlod yili” deb nomlanganligini o’zi ham yoshlarga e’tiborini bildiradi. 

Jimoniy  tarbiyaga  e’tiborni  kuchayganlini  maktablar  orasida  “Umid 

nihollari”,  kollej  va  litsiy  talabalari  ishtirokida  “Barkamol  avlod”,  oliygoh 

talabalari  o’rtasida  “Unversiyada”  sport  musobaqalarining  tashkil  etilganligi  va 

muntazam  ravishda  o’tkazib  kelinayotganligida,  yoki  sportning  ko’plab  turlari 

bo’yicha  O’zbeksitondan  olimpiada  va  jaxon  chempionlari  yetishib  chiqib 

O’zbekiston nomini butun dunyoga tanitayotganida ham ko’rish mumkin. Bundan 

tashqari  barcha  maktablarda,  ayrim  oilaviy  musobaqalarni  o’tkazib  borish  ham 

yo’lga qo’yilib borilmoqda.  

Jismoniy  tarbiya  yosh  avlodni  estetik,  nafosat,  go’zallik  jixatidan  taraqiy 

ettirshda  muhim  vosita  hisoblanadi.  Yirik  allomalarimizdan  biri  Ibn  Sino  birinchi 

bo’lib  jismoniy  tarbiyaning  ilmiy-pedagogik  jihatidan  bir  butun  tizimni  yaratdi. 

Jismoniy  mashqlar,  to’g’ri  ovqatlanish,  uyqu  badanni  toza  tutish  tartibiga  rioya 

etish  inson  sog’ligini  saqlashda  muhim  omillardan  ekanligini  ham  ilmiy,  ham 

amaliy jixatdan asoslab bergan. Bu nafosat tarbiyasi bilan chambarchas bog’liq. 

 To’g’ri  tashkil  etilgan  jismoniy  tarbiya,  shaxsning  me’yoriy  jismoniy 

taraqiyotini  ta’minlaydi,  salomatlikni  mustaxkamlaydi,  yoshlarni  mehnatga, 

turmishga tayyorlaydi.   Ma’naviyat  rivoji  ma’lum  xalq  va  millat  faoliyati  tarixi 

bilan  bevosita  bog’liq  bo’lib,  bir  tomondan,  milliylik  xarakteriga egadir.  Ikkinchi 

tomondan  esa  jamiyatdan  ajralgan  holda,  alohida  millat  va  xalqlarning  mavjud 

bo’la olmasligi sababli, butun insoniyatga xos bo’lgan umuminsoniy jihatlarni o’z 

ichiga qamrab oladi 

Ma’naviyatda  milliylik  biron  millatning  o’tmishi, 

kelajagi,  tabiiy  tarixiy  rivoji,  ijtimoiy  turmush  tarzi,  madaniyati,  urf-odatlari, 

an’analari, tili u vujudga kelgan hudud va boshqalar bilan uzviy bog’langandir.