14.Hududlarni bezatishda tuproqni qoplovchi va gilamsimon o‘simliklarning ahamiyati.
Gilamsimon o‘simliklardan maysazorlar barpo etish uchun, ularning urug‘i sepiladi, tuproq shu qadar mayin bo‘lishi zarurki, gazon urug‘larining o‘sib chiqishida ta’sir qilmasligi kerak. Chunki, faqat unumdor, mayin va mayda donador tuproqda suv, havo, ozuqa moddalar almashuvining talab etiladigan me’yorda bo‘lishini ta’min etishi mumkin. Unumsiz, tarkibida organic moddalar yetarli bo‘lmagan, qurilish maydonining chuqur qatlamidan olingan tuproqlar o‘simliklar uchun yaroqsiz hisoblanadi.
Shimoliy Amerika florasining "mox chinnigullari" yoki phloxning vakili-bu hatto qor ostida ham saqlanib turadigan, doim yashil barglari bilan bezatilgan ajoyib bog‘ gulidir, gulli yulduzlarning yorqin ranglari, soddaligi, inson qalbini zabt etdi. Mahalliy turlar bog‘larda uchramaydi, faqat sun’iy ravishda o‘stirilgan navlar va duragaylar etishtiriladi. Voyaga etgan ushbu o‘simliklar-uzunligi yarim metrgacha va balandligi 20 sm gacha o‘sadigan, 2,5 sm gacha qarama-qarshi barglari bilan zich qoplangan, suvli malaxit-yashil rangga ega, yil bo‘yi bezakni saqlaydigan zich “gilam”.
Gullash davrida, sudraluvchi asirlari diametri 1,5-2 sm bo‘lgan, bir yoki bir nechta pedunkulalarda joylashgan, yakka uzunlikdagi gullar bilan zich o‘sib chiqadi. Yassi, yulduz shaklidagi gulli korolla turli rangdagi 5 barglaridan hosil bo‘ladi: oq, pushti, qizil, ko‘k, binafsha, ikki tonli, nozik xushbo‘y hidi bor. Erta gullashi-may yoki iyun oyining boshida, xilma-xilligi va o‘sishi mintaqasiga qarab, mo‘l-ko‘l (ba’zan gullar va barglar ko‘rinmasligi sababli), uzoq-3-4 haftagacha. Qulay sharoitlarda, sentyabr oyida kamroq bo‘lsada qayta-qayta gullaydi. Gullarning tolali ildiz tizimi kichkina, yuzaki bo‘lib, ular qisqa 5-10 sm gacha bo‘ysunadigan ildizlardan iborat bo‘lib, ular hatto erning kichik qatlami bilan tosh yonbag‘rlarida o‘sib, yon tomonlarga keng o‘sishga imkon beradi. Gulzorlarda phlox ampel shaklini oladi va balkonlar va terassalarni bezash uchun ishlatilishi mumkin. Balandlikda, zaminni zich gilam bilan qoplagan, doimo o‘sib turadigan plashlar maksimal yigirma santimetrga etadi. Bu o‘simlikning poyalari qisqa, mayda, qattiq barglari bilan zich qoplangan. Rangi juda xilma-xil bo‘lishi mumkin: pushti, qizil, oq, binafsha rang (Duglas phlox). Phlox sudralishi juda qishga chidamli. Bu saqlanib qolgan devorlar va tosh bog‘larning haqiqiy bezaklari deb hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |