O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi
Download 86.38 Kb. Pdf ko'rish
|
|
1
“DURADGORLIK” TO‘GARAGI O‘QUV DASTURI
2
Mualliflar: S.Xo‘jaev – “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi to‘garak rahbari. D.Ermatov - “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi direktori
pedagogika universiteti mustaqil izlanuvchisi
Taqrizchilar: N.Shomansurova – “Barkamol avlod” respublika bolalar badiiy ijodiyot markazi direktor o‘rinbosari
o‘qituvchisi G‘.Yuldoshev - A.Xo‘jaev nomli Respublika dizayn kolleji katta o‘qituvchisi
Ushbu o‘quv dasturi Respublika Ta’lim markazi huzuridagi Ma’naviy- ma’rifiy yo‘nalishdagi Ilmiy metodik kengashining 2016 yil 15 iyuldagi 6-sonli navbatdan tashqari yig‘ilish qarori bilan foydalanishga tavsiya etilgan hamda Xalq ta’limi vazirining 2016 yil 1 avgustdagi 194-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan.
3
KIRISH Duradgorlik eng qadimgi hunarmandchilikdan biri bo‘lib, u jamiyat taraqqiyoti jarayonida muhim ahamiyat kasb etadi. Jamiyat taraqqiyotining keyingi davrlarida duradgorlik rivojlandi. Uy – joy qurishning dastlabki ko‘rinishlari taraqqiy etib, paxsa tom, g‘isht, yog‘och uylar qurila boshlashi bilan bu tarmoq ichida yangi-yangi kasblar (eshiksozlik, derazasozlik, panjarasozlik, javonsozlik va boshqa.) yuzaga kela boshladi. O‘quvchilar “Duradgorlik” to‘garagida turli uy – ro‘zg‘or, inson uchun zarur bo‘lgan buyumlarni yasashni, duradgorlik asboblari va dastgohlaridan foydalanishni o‘rganadi. “Duradgorlik” to‘garagiga 8 yoshdan 16 yoshgacha bo‘lgan o‘quvchilar jalb qilinadi. “Duradgorlik” to‘garagining o‘quv rejasi ikki o‘quv yiliga mo‘ljallangan. Mazkur o‘quv
dasturi Xalq
ta’limi vazirligining 2015 yil
31 martdagi 7-mh-sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan maktabdan tashqari ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari asosida ishlab chiqilgan. Ushbu o‘quv dasturida berilgan mavzular va mavzuga oid soatlar miqdori (216 soatdan chiqmagan holda) hududning va to‘garaklarga jalb qilingan bolalarning yosh xususiyatlaridan kelib chiqqan holda to‘garak rahbari tomonidan 25 foizgacha o‘zgartirilishi mumkin.
T/r Mashg‘ulot mavzulari Nazariy
soat Amaliy
soat Jami
soat 1.
Kirish 1
1 2.
Duradgorlikda foydalaniladigan dastgohlarning vazifalari va ularni ishlatish 1 15 16 3.
Yog‘och va ularning turlari 1 5 6 4.
Yog‘ochlarni arralash usullari
16 16 5.
Lobzikda faneradan to‘g‘ri va dumaloq shakllarni arralash
9
6. Qalamdon shaklini chizish va arralash 1 8
7. Qalamdonning qirqilgan shaklini yig‘ish 1 5
8. Olti qirrali quticha uchun faneralar kesish 1 14
15 9.
Quticha chizmasi asosida yog‘ochni arralab tayyorlash va ularni yig‘ish 1 2 3 10. Ilgak shaklini chizish va yasash 1 8
11. Bittalik ilgak shaklini arralash va uni yig‘ish
1 8 9 4
12. Oraliq nazorat ishi 2 2 13. Uchtalik ilgak shaklini arralash va uni yig‘ish 1 8 9 14. Tuzdon shaklini chizish, arralash va uni yig‘ish 1 8 9 15. Gugurt uchun quticha chizmasini chizish va uni yasash 1 5 6 16. O‘qlov yasash 1 8
17. Ish stolini yasash 1 13 14 18. Sabzi taxtachasini yasash 1 8
19. Singan stullarni ta’mirlash 2 10 12 20. To‘rt qirrali stulcha yasash 1 8
21. Ketmon va bel dastalarini yasash 3 20 23 22. Ko‘rgazma 1 11
12 23. Yakuniy nazorat ishi
1. Kirish. Duradgorlik hunari haqida. To‘garak maqsad va vazifalari. Duradgorlik hunarining jamiyatdagi tutgan o‘rni. Duradgorlikda ishlatiladigan asbob-uskunalar, ularning vazifalari, xom-ashyolar. Dastgohlardan foydalanish texnikasi. Texnika xavfsizligi qoidalari.
Duradgorlikda foydalaniladigan dastgohlar va ularning vazifalari. YOg‘ochga ishlov berish moslamalari, turli stanoklar, uskunalar, ularning ishlash prinsiplari.
Qisqichda yog‘ochni qisib arralash, randalash, teshish, o‘yish. 3. Yog‘och va ularning turlari. Duradgorlikda ishlatiladigan yog‘och turlari. Sosna, terak, yong‘oq, tol va hokozo. Ularning qattiqlik darajalari, turli buyumlar yasash uchun yog‘och tanlash.
zichligi, qattiqligini taqqoslash. 4. Yog‘ochlarni arralash usullari. Duradgorlikda foydalaniladigan yog‘ochlarni ko‘ndalangiga, bo‘yiga arralash usullari. Arra turlari va ulardan foydalanish qoidalari. Arralardan foydalanish usullari. Amaliy mashg‘ulot: Arralar bilan ishlash, har xil turdagi yog‘ochlar namunalarini uzunasiga, ko‘ndalangiga kesish. 5
Lobzikda to‘g‘ri, dumaloq, to‘rtburchak kabi shakllarni arralash qoidalari. Turli yordamchi moslamalardan foydalanish qoidalari. Fanerani lobzik yordamida kesishda qisqich, botirmalardan foydalanish usullari.
shakllarni arralash. 6. Qalamdon shaklini chizish va arralash. Qalamdon haqida tushuncha. Qalamdon shaklini chizish va arralash tartibi. Amaliy mashg‘ulot: Qalamdon andozasini karton qog‘ozga chizish. Tayyorlangan andozani faneraga chizib, lobzik yordamida arralash. 7. Qalamdonning qirqilgan shaklini yig‘ish. Qalamdonning qirqilgan shaklini yig‘ish tartibi.
elimlardan foydalanish. Qisqichlar bilan qisib turish va tayyor buyumni pardozlash. Qalamdonning qirqilgan shaklini yig‘ish.
Olti qirrali quticha tushunchasi. Olti qirrali qutichani yasash tartibi. Olti qirrali quticha yasash uchun faneralarni kesish tartibi.
o‘lchovlar asosida andozalar olish. Andoza asosida olti qirrali quticha yasash uchun faneralarni kesish.
Quticha chizmasi asosida yog‘ochni arralash tartibi. Arralab tayyorlangan quticha qismlarini yig‘ish qoidalari.
tayyorlangan quticha qismlarini yig‘ish. Tayyor bo‘lgan qutichani pardozlash. 10. Ilgak shaklini chizish va yasash. Ilgak tushunchasi. Uni chizish qoidalari. Amaliy mashg‘ulot: Ilgakni chizish va andozasini tayyorlash. 11. Bittalik ilgak shaklini arralash va uni yig‘ish. Bittalik ilgak shakli tushunchasi. Ilgak shaklini chizish, yog‘ochga ishlov berish qoidalari. Arralangan shaklni yig‘ish tartibi.
Arralangan shaklni yig‘ish. Unga pardoz berish. 12. Oraliq nazorat ishi. Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yilining birinchi yarim yilligi davomida o‘tkazilgan mavzular bo‘yicha oraliq nazorat ishi. 6
13. Uchtalik ilgak shaklini arralash va uni yig‘ish. Uchtalik ilgak shakli tushunchasi. Ilgak shaklini chizish, yog‘ochga ishlov berish qoidalari Arralangan shaklni yig‘ish tartibi.
Arralangan shaklni yig‘ish. Unga pardoz berish. 14. Tuzdon shaklini chizish, arralash va uni yig‘ish. Tuzdonning tuzilishi. Turli qalinlikdagi faneralarni kesish uchun arralardan foydalanish qoidalari. Tuzdonning arralab tayyorlangan qismlarini yig‘ish tartibi.
turli qalinlikdagi faneralarni kesish. Tuzdonning arralab tayyorlangan qismlarini yig‘ish.
Gugurt uchun quticha yasash uchun o‘lchovlar orqali andoza olish tartibi. Faneraga tushirish va qirqib yig‘ishga tayyorlash tartibi. Uni yasash qoidalari.
qirqish, qirqilgan shaklni yig‘ish. 16. O‘qlov yasash. O‘qlov tushunchasi. O‘qlov yasash usullari va kerakli xom-ashyolar, ularga ishlov berish va pardozlash tartibi.
tayyor g‘olatga keltirish. YAsalgan o‘qlovni qum qog‘oz bilan silliqlash, pardozlash.
Ish stoli tushunchasi. Ish stolini yasash usullari va kerakli xom-ashyolar, ularga ishlov berish. Tayyorlangan qismlarini yig‘ish va pardozlash tartibi. Amaliy mashg‘ulot: Ish stolini yasash uchun kerakli xom-ashyolarni tayyorlash. Ish stolini qismlarini arralash va tayyorlash. Tayyorlangan qismlariga ishlov berish. Tayyorlangan qismlarini yig‘ish va pardozlash.
Sabzi taxtachasi tushunchasi. Sabzi taxtachasini yasash bosqichlari. Amaliy mashg‘ulot: Sabzi taxtachasini shaklini arralab tayyorlash. va randalash. Unga oyoqchalar o‘rnatish va ishlov berish. Yasalgan sabzi taxtachani pardozlash.
Singan stullarni ta’mirlash, ularga ishlov berish, elimlash, mixlash va yaroqsiz qismlarini almashtirish kabi ishlar tartibi
elimlash, mixlash va yaroqsiz qismlarini almashtirish. 7
To‘rtburchakli stulcha tushunchasi. Stulchaga oyoqchalar tayyorlash, ustiga fanera qoplash, stulcha qopqog‘ini qoqib va pardozlash qoidalari. Amaliy mashg‘ulot: To‘rtburchakli stulchaga oyoqchalar tayyorlash. Stulcha ustiga fanera qoplash. Stulcha oyoqlarini o‘rnatish. YAsalgan stulchani pardozlash. 21. Ketmon va bel dastalarini yasash. Ketmon va beldastalar haqida tushuncha. Ularni yasashda foydalaniladigan asob-uskunalar va ishlatiladian xom-ashyolar. Ketmon va beldastalarni yasash tartibi. Amaliy mashg‘ulot: Ketmon va beldastalar yasash uchun xom-ashyolar tayyorlash. Ketmon va beldastalarni tayyorlash va pardozlash. 23. Ko‘rgazma. 24. Yakuniy nazorat ishi. Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yili davomida o‘tkazilgan mavzular bo‘yicha yakuniy nazorat ishi.
8
MO‘LJALLANGAN O‘QUV DASTURI
T/r Mashg‘ulot mavzulari Nazariy
soat Amaliy
soat Jami
soat 1. Kirish 3 15
18 2. Olti burchakli stulcha yasash 3 12
15 3. Lavx yasash 6 27
33 4. Eshik va romlarga qulflarni joylashtirish va tamirlash
18 18 5. Turli xil rasmlar uchun ramkachalar yasash va pardozlash
16 16 6. Oraliq nazorat ishi
7. Musavvirlar uchun uch oyoqli molbert yasash 2 38 40 8. Sandiqcha yasash 2 34
36 9. Kiyimlar ilish uchun uch oyoqli ilgich 6 28
34 10. Yakuniy nazorat ishi
11. Ko‘rgazma
1 1 Jami 22 194 216 1. Kirish. Duradgorlik hunari haqida. Duradgorlik to‘garagi maqsad va vazifalari. Duradgorlik hunarining jamiyatda tutgan o‘rni. Duradgorlikda ishlatiladigan xom- ashyolar, asbob-uskunalar va dastgohlardan foydalanish texnikasi. Texnika xavfsizligi qoidalari.
Oltiburchakli stulcha tushunchasi. Stulchaga oyoqchalar tayyorlash, ustiga fanera qoplash, stulcha qopqog‘ini qoqib va pardozlash qoidalari. Amaliy mashg‘ulot: Oltiburchakli stulchaga oyoqchalar tayyorlash. 3. Lavx yasash. Lavx tushunchasi. Lavx uchun yog‘och tanlash usuli. YOg‘ochga lavx uchun o‘lchovlar chizish usuli. Lavx izlarini arralash usuli. Lavxni o‘yilgan, arralangan qismlarini qumqog‘oz yordamida tozalash tartibi. Lavxning tayyor qismlarini yig‘ish usuli. Tayyorlangan lavxni pardozlash tartibi.
lavx uchun o‘lchovlar chizib, uskunada o‘yish. Lavx izlarini arralash Lavxni o‘yilgan, arralangan qismlarini qumqog‘oz yordamida tozalash. Lavxning tayyor qismlarini yig‘ish. 9
Eshik va romlarga qulflarni joylashtirishda o‘lchov olish tartibi. Eshik- romlarning qulf o‘rnatiladigan qismini o‘yish usuli. Qulfni mahkamlash jarayonida burama mixlardan foydalanish tartibi.
Turli xil estalik suratlar, rasmlar uchun ramkachalarning o‘rni. Ramkacha yasashda material tanlash usuli. Ramkacha uchun o‘lchov olish va shu asosida qirqib, yig‘ish tartibi.
uchun o‘lchov olish va shu asosida qirqib, yig‘ish. Tayyorlangan ramchaga pardoz berish.
Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yilining birinchi yarim yilligi davomida o‘tkazilgan mavzular bo‘yicha oraliq nazorat ishi.
Molbert tushunchasi. Molbert vazifasi. Molbert jihozi va uning tarkibiy qismlari, chizmasini chizib o‘lchov olish tartibi, qirqish uchun yog‘och tanlash va qirqilgan qismlarni yig‘ish qoidalari. Amaliy mashg‘ulot: Molbert jihozi va uning tarkibiy qismlari chizmasini chizish. Molbert uchun yog‘och tanlash. O‘lchov olish. Qirqish. Qirqilgan qismlarni yig‘ish. Tayyor bo‘lgan molbertni pardozlash.
Sandiqcha tushunchasi. Sandiqcha yasash qoidalari. Sandiqchaning tarkibiy qismlari. O‘lchov olish tartibi. YOg‘och tanlash, qirqilgan qismlarni yig‘ish usuli.
qismlari o‘lchovini olish. Sandiqcha yasash uchun yog‘och tanlash. YAsalgan pardozlangan qismlarini yig‘ish.
Kiyim javonchasi tushunchasi. Kiyim javonchasi yasash qoidalari. Kiyim javonchasining tarkibiy qismlari. O‘lchov olish tartibi. YOg‘och tanlash, qirqilgan qismlarni yig‘ish usuli. O‘rnatiladigan qulf va oshiq moshiqlar o‘rnini o‘lchov asosida o‘yish va o‘rnatish tartibi. Amaliy mashg‘ulot: Kiyim javonchasi eskizini chizish. Kiyim javonchasining tarkibiy qismlari o‘lchovini olish. Kiyim javonchasi yasash uchun yog‘och tanlash. YAsalgan pardozlangan qismlarini yig‘ish. Kiyim javonchagaga qulf va oshiq moshiqlar o‘rnatish. 10
Amaliy mashg‘ulot: O‘quv yili davomida yasalgan ijodiy ishlardan ko‘rgazma tashkil etish.
yakuniy nazorat ishi.
11
1. I.Karimov. Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch. – T.: Ma’naviyat, 2008. 2. Maktabdan tashqari ta’limga qo‘yiladigan Davlat talablari. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi
vazirining 2015
yil 31
martdagi 7-mh-sonli buyrug‘i. 3. S.Bulatov. O‘zbek xalq amaliy san’at bezagi. – T.: Toshkent, 1991. 4. K.Davlatov. S. Usmonov. Mehnat ta’limi bo‘yicha ishlov dasturi. – T.: Toshkent, 1998. 5. Uy- ro‘zg‘or buyumlarini yasash va ta’mirlash. – T.: Toshkent, 2000. 6. O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi, 1-2 jildlar. – T.: Toshkent, 2000 .
1. Ziyonet.uz 2. Google.uz Download 86.38 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|