O’zbekiston respulikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti tarix fakulteti

O‘zSSR Prezidenti huzuridagi Vazirlar Mahkamasining raisi:

I.Karimov

1990 y. 1 noyab.dan

O‘zSSR Markaziy Ijroiya Qo‘mitasi raisi:

Y.Oxunboboev

1925-1937

O‘zSSR Oliy Soveti Prezidiumi raislari:

Y.Oxunboboev	1937-1943
A.Mo‘minov	1943-1947
A.Niyozov	1947-1950
SH.Rashidov	1950-1959
YO.Nasriddinova	1959-1970
N.Matchonov	1970-1978
I.Usmonxo‘jaev	1978-1983
O.Salimov	1983-1986
R.Nishonov	1986-1988
P.Habibullaev	1988-1989
M.Ibrohimov	1989-1991

O‘zbekiston Respublikasining ma’muriy-hududiy tuzilishi

Viloyatlar	Tashkil etilgan sanasi	Xududi	Axolisi (ming kishi)	Tumanlar soni	Ma’muriy markazi
Buxoro	1938 y. 15 yanvar	40,3	1385,3	11	Buxoro
Samarqand	1938 y. 15 yanvar	16,8	2595,4	16	Samarqand
Toshkent	1938 y. 15 yanvar	15,6	4455,1	15	Toshkent
Farg‘ona	1938 y. 15 yanvar	6,8	2597,7	15	Farg‘ona
Xorazm	1938 y. 15 yanvar	6,1	1278,9	10	Urganch
Andijon	1941 y. 6 mart	4,2	2121	15	Andijon
Namangan	1941 y. 6 mart	7,44	1863,9	11	Namangan
Surxondaryo	1941 y. 6 mart	20,1	1670,4	14	Termiz
Qashqadaryo	1943 y. 20 yanvar	28,6	2079,1	14	Karshi
Sirdaryo	1963 y. 16 fevral	5	652,1	9	Guliston
Jizzax	1973 y. 29 dekabr	20,5	928,3	11	Jizzax
Navoiy	1982 y. 20 aprel	111	771,1	8	Navoiy
Qoraqalpog’iston	1925 y. 16 fevral	166,6	1462,3	15	Nukus
O‘zbekiston	1925 y. 13 fevral	447,4	27 mln		Toshkent

O‘zbekistonda tashkil etilgan yangi shaharlar

Angren – 1946		Olmaliq – 1951	SHahrisabz – 1929
Andijon – IX asr		Olot – 1960	SHahrixon – 1970
Asaka – 1938		Oqqo‘rg‘on – 1973	SHerobod – 1973
Baxt – 1947		Oqtosh – 1967	SHirin – 1972
Bekobod – 1945		Ohangaron – 1966	SHorg‘un – 1973
Beruniy – 1962		Ohunboboev – 1975	SHumanoy – 1975
Beshariq – 1983		Parkent – 1926	SHo‘rchi – 1976
Beshkent – 1977		Paxtaobod – 1975	YAypan – 1974
Boysun – 1975		Paxtakor – 1977	YAkkabog‘ – 1954
Bulung‘ur – 1973		Piskent – 1981	YAngiyo‘l – 1934
Bo‘ka – 1967		Pitnak – 1974	YAngi Nishon – 1975
Bo‘ston – 1979	Poyariq – 1926		YAngiobod – 1957
Vobkent – 1981	Poytut – 1980		Qamashi – 1974
Gagarin – 1974	Pop – 1972		Qarmana – 1966
Gazli – 1958	Rishton – 1926		Qarshi – 1926
Guliston – 1961	Romiton – 1926		Qiziltepa – 1972
Dashtobod – 1974	Soldatskiy – 1967		Qoravulbozor – 1958
Denov – 1958	Sirdaryo – 1971		Qorako‘l – 1951
Do‘stlik – 1971	Talimarjon – 1975		Qorasuv – 1990
Jarqo‘ton – 1973	Taxiatosh – 1953		Quva – 1974
Jizzax – V-X asrlar	Termiz – VII asr		Quvasoy – 1951
Jomboy – 1977	To‘ytepa – 1973		Qumqo‘rg‘on – 1971
Juma – 1973	To‘raqo‘rg‘on – 1974		Qo‘ng‘irot – 1962
Zarafshon – 1972	To‘rtkul – 1873		Qo‘qon – X asr
Ishtihon – 1943	Urganch – 1929		Qo‘rg‘ontepa – 1976
Kalas – 1976	Urgut – 1973		G‘azalkent – 1964
Kattaqo‘rg‘on – 1865	Uchquduq – 1978		G‘allaorol – 1973
Kitob – 1934	Uchqo‘rg‘on – 1969		G‘alaosiyo – 1982
Kogon – 1929	Farg‘ona – 1877		G‘ijduvon – 1972
Koson – 1971	Xalqabod – 1966		G‘uzor – 1977
Kosonsoy – 1973	Xaqqulobod – 1974		Hamza – 1974
Mang‘it – 1973	Xonobod – 1972
Marg‘ilon – X asr	Xo‘jayli – 1926
Marjonbuloq – 1976	Xo‘jaobod – 1981
Marhamat – 1974	CHelak – 1973
Muborak – 1974	CHimboy – 1926
Mo‘ynoq – 1963	CHinoz – 1972
Navoiy – 1958	CHiroqchi – 1980
Namangan – 1610	CHirchiq – 1935
Nukus – 1932	CHortoq – 1976
Nurobod –	CHust – 1969
1975 Nurota – 1976	CHinoz – 1972

KONSENTRATSION LAGERLAR – fuqarolardan iborat aholini yoki harbiy asirlar sudsiz-so‘roqsiz ommaviy ravishda qamash joylaridir. Oddiy qamoq joylaridan far o‘laroq, konsentratsion lagerlar urush davrida, mustabid terror yoki kolonial tizim hollari tuziladi. Konsentratsion lagerlarga qamash jinoiy jazo mazmuniga ega emas va aybdor qayta tarbiyalash maqsadini ko‘zlamaydi. Dastlabki konsenratsion lagerlar 1895 yil ispanlar tomonidan Kubada mustamlakachilarga qarshi qo‘zg‘olon boshlangan payt vujudga keltirilgan edi. Rossiyada konsentratsion lagerlar 1918 yil sentyabrida RSF XKSning “qizil terror to‘g‘risida”gi qarori bilan vujudga keltirilgan edi. Keyinchalik ul maxsus lagerlar, 30, 40, 50-yillardagi qatag‘on davrida esa GULAG deb nom olib juda ke tarqaldi. Konsentratsion lagerlarda saqlashning asosiy maqsadi siyosiy g‘animlar
REPRESSIYA (lot.repressio - ezish) – davlat organlari tomonidan qo‘llaniladig qiynoqqa solish tartibi, jazolash, quvg‘in, qatag‘on, zulm.SIYOSIY QATAG‘ONLAR - davlat boshqaruvida reaksion tozalash ishlarini amal oshirish. Bu kabi repressiyalar jarayonida fuqarolarning huquq va erkinliklari paymol etil g‘ayriqonuniy ravishda ozodlikdan, hayotdan mahrum etishlarga yo‘l qo‘yiladi. Sob Ittifoqda 1937-38, 1947 va 1950 yillardagi qatag‘onlar ham aynan shu reaksion yo‘nali bo‘yicha olib borilgan.
SHOVINIZM (fransuzcha “chauvinisme” - ashaddiy millatchilik) - XIX asr boshlari Fransiyada paydo bo‘lgan “shovinizm” atamasi (Napoleon Bonapart bosqinchi urushlarining yorqin tarafdori bo‘lgan askar N.SHovinning nomidan kelib chiqqa endilikda milliy ekstremizmning namoyon bo‘lishi ma’nosida ham ishlatilmoqda. Ayniqsa buyuk davlatchilik shovinizmi havflidir. CHunki, u muayyan siyo kuchlarning, ko‘p millatli davlatlardagi etakchi millatlarning boshqa millatlarga nisbat afzalligi, ustunligi g‘oyasi asosida mafkuraviy, siyosiy, va iqtisodiy hukmronligini bildiradi.


Tarqatma material
11-мavzu.
Vatan ozodligi uchun kurashgan buyuk ajdodlarimiz
To‘maris, SHiroq, Spitamen,Muqanna, Jaloliddin Manguberdi, Mahmud Torobiy,Amir Temur, Zahiriddin Muhammad Bobur,Po‘latxon, Muhammad Ali Eshon (Dukchi Eshon)
Jadidchilik namoyondalari:
Behbudiy, Munavvar Qori, Abdulla Avloniy, Abdurauf Fitrat, CHo‘lpon, Usmon Nosir
Istiqlolchilik harakati rahnamolari:
Madaminbek, SHermuhammadbek, Junayidxon, Ibrohimbek
SHo‘ro davri qatag‘on qurbonlari
Fayzulla Xo‘jaev, Usmon Yusupov, SHarof Rashidov


O‘zbekistonning Davlat mustaqilligi tomon ilk qadamlari
1989 yil
28 may - I.A.Karimov O‘zbekistonning birinchi kotib etib saylandi
23 iyun -«Birlik» xalq harakati tashkil etildi (rahbari A.Po‘latov)
21 oktyabr - O‘zbekiston Oliy Sovetida «Davlat tili to‘g‘risida»gi qonun qabul qilindi.
O‘zbek tiliga davlat tili maqomi berildi
25 noyabr - O‘zbekiston rahbariyati Milliy siyosiy masalalarni holislik bilan tahlil etishni Ittifoq raxbariyatidan talab qildi
1990 yil
18 fevral- O‘zbekiston Oliy Kengashiga saylovlar bo‘lib o‘tdi. Oliy Kengash 1990-1994 yillarda faoliyat ko‘rsatdi.
24 mart - O‘zbekistonda PREZIDENTLIK lavozimi ta’sis etildi
I.Karimov O‘zbekistonning birinchi prezidenti qilib saylandi
30 aprel - «Erk» demokratik partiyasi tashkil topdi
20 iyun - «Mustaqillik Deklaratsiyasi» qabul qilindi
I.A.Karimov raisligida 64 kishidan iborat Konstitutsiyaning yangi loyihasini yaratish bo‘yicha maxsus komissiyasi tuzildi
17 oktyabr - «O‘zbekiston xalq xo‘jaligini sog‘lomlashtirish va bozor iqtisodiyotiga o‘tishning asosiy prinsiplari» umumxalq muxokamasiga qo‘yildi 15 noyabr - «O‘zbekiston Prezidenti huzuridagi Vazirlar Mahkamasining tarkibini tasdiqlash to‘g‘risida» Prezident farmoni e’lon qilindi


1991 yil
15 fevral Oliy Kengashning «Davlat ramzlari to‘g‘risida» maxsus qarori qabul qilindi.
1 mart - Respublika Xotin-qizlar qo‘mitasi tuzildi.
22 iyul «O‘zbekiston hududida joylashgan Ittifoqqa bo‘ysunuvchi korxonalarni O‘zbekiston tasarrufiga o‘tkazish to‘g‘risida» Oliy Kengash qarori qabul qilindi.
19-21 avgust - Moskvada G.YAnaev rahbarligida davlat to‘ntarishiga urinish.
19 avgust 21 avgust Davlat SHo‘rolar mamlakatida Favqulodda holatning e’lon qilinishi
I.A.Karimov Hindistonga davlat tashrifidan qaytdi
O‘zbekiston Prezidentining farmoni bilan «Favqulodda holat Komiteti» ning faoliyati O‘zbekiston qonunlariga zid va noqonuniy deb e’lon qilindi
25 avgust - Ichki ishlar vazirligi va Davlat xavfsizlik qo‘mitasi O‘zbekiston tasarrufiga o‘tkazildi.
SUVERENITET (fr. souverainite – oliy hokimiyat) – hokimiyatning ustunligi va mustaqilligi. Suverenitetning ikki xil ko‘rinishi farqlanadi. Davlat suvereniteti va xalq suvereniteti. Davlat suvereniteti hozirgi davlatshunoslik fanida davlatning ichki va tashqi siyosatidagi to‘la mustaqilligi sifatida talqin etiladi. Xalq suvereniteti xalqning davlatni boshqarishdagi to‘la hukmronligi, xalq hokimiyati, xalq