O’zbekistonda sport musobaqalarini yaratilishining o’ziga xos xususiyatlari

Ballar 

Ko’rsatkichlar 

Ballar 

 

X X-V (V-N) 

T 

1

 

47  

2

 

52 

3

 

44 

4

 

51 

5

 

37 

6

 

46 

7

 

49 

8

 

52 

9

 

41 

10

 

56 

11

 

49 

12

 

52 

40 -14 196 

57 3 9 

40 -14 196 

45 -9 81 

50 -4 16 

75 21 441 

42 -12 144 

50 -4 16 

50 -4 16 

72 18 324 

50 -4 16 

75 21 441 

38.6 

53.3 

38.6 

42.7 

46.7 

67.1 

40.2 

46.7 

46.7 

64.6 

46.7 

67.1 

---

 

44 

 

x=54 V=1896 X=54 V=1896 

 

1. formula bo'yicha oddiy arifmetik kattalik hisoblanadi: 

X= - da 

n 

x- har bir kurashchining mezoni 

V- summa belgisi 

N - sportchilar soni 

2 standart chetlashish aniqlanadi: awaligi har biri individual mohiyatdan 

o’rtachasi (uchinchi qator sonlar) hisoblanadi, olingan ma'lumolar kvadratga 

ko’paytiriladi va jamlanadi (to'rtinchi stolbdagi sonlar). Shundan so'ng olingan 

so’mma 12 (kurashchilar soni) bo’linadi va javob ildiz ostidan chiqariladi. Olingan 

son standart chetlashish hisoblanadi. Bu holatda u 122 bo’lib 10 ochkoga teng. 

3. shundan so’ng individual mohiyatni baholash mumkin, birinchi 

kurashchida hujum ishonchliligi ko’rsatgichi 40 ga teng. Hisoblangan sonlarni 

formulaga joylashtiramiz va ushbu natija chiqadi. 

Т=50+10[(40+54)/123]=50+10(-1.14)=38.6 

Shu tarzda, ushbu kurashchining hujumiishonchliligi ko'rsatgichi 38,6 

ochkoga teng. Qolgan kurashchilarning ushbu ko'rsatgichlari bahosi ham shunday 

hisoblanadi (jadvalning beshinchi stolbida berilgan). 

I-shkalasi bo'yicha olingan ma'lumotlarni quyidagi tarzda shartli baholanadi: 

40 ochkodan kam - juda yomon 

40,1 - 47 ochko - yomon 

47,1 - 53 ochko - qoniqarli 

53,1-60 ochko - yaxshi 

60 ochkodan ko'p - a'lo.  

Birinchi kurashchi hujum ishonchliligining hisoblangan bahosi qisqa tahlili 

ushbu kursatgich qoniqarsiz, darajaga tengligini ko'rsatadi. (40 ochkodan kam juda 

yomon).  

---

 

45 

 B.I.Tarakanovning fikrlariga ko’ra, shu usul bilan kurashchilar musobaqa 

faoliyatining boshqa ko'rsatkichlari 

qiymati hisoblanadi, ushbu ma'lumotlarning umumiy miqdoriga ega 

sportchilar tayyorgarligi kompleks baholash imkonini beradi 

[47,48,49,50,51,52,53]. 

 Shu tarzda, sportchilar musobaqa faoliyati intirom ko'rsatgich bilan 

baholanib, u sport natijasi, (musobaqalarda o'rin egallash, g'alabalar soni va sifati). 

Shuningdek, sportchilarning u yoki bu musobaqa faoliyati ifodalovchi xususiy 

sport texnik ko'rsatgichlarni kompleks baholash ham hisobga olinadi. Ushbu 

ko'rsatgichlarning tavsifi va hisoblash uslublari monografiyaning keyingi bo'limida 

berilgan. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

46 

 

2.2. Kurash bo’yicha musobaqalar o’tkazishning turli tizimlari va