O’zbekistonda uchraydigan zaharli ilonlar va ular zaharining xususiyatlari I bob. Ilonlar haqida qisqacha ma’lumot

Bu ilonlar boshining kichikligi, gavdasining yon tomon siqilganligi va dumining yapaloqligi bilan boshqa ilonlardan farq qiladi. Burun teshiklari baland joylashgan. Bosh tomonida maxsus tuz chiqarish bezlari bor.Dengiz ilonlarining zahari boshqa zaharii ilonlarnikidan bir necha marta kuchii (12 marta) bo'ladi. Ko'pchiligi tirik tug'adi. Dengiz ilonlari umuman quruqlikka chiqmaydi. Tipik vakiliga kurakdum pelamuida (Relamida platurus)ni misol qilib keltirish mumkin. Bu ilonlar baliq va ularning bildiriqlari bilan oziqlanadi, ayniqsa ilonbaliqlarni xush ko'radi. Qora ilonlar (Viperedae) oilasiga 210 ta tur kiradi. Ular zaharli, zahar tishlarining ichida nayi bo'ladi. Qora ilonsimonlar oilasining vakillari Yevropa, Afrika va Osiyoda tarqalgan. Ularning gavdasi yo'g'on, boshi uchburchak, dumi qisqa va yassi bo'ladi. Qora ilonsimonlar oilasining tipik vakillariga MDHda, shu jumladan, O'zbekistonda tarqalgan cho'l qora iloni (Vipera ursini), Amerika chinqiroq iloni (Crotalus horridus), O'rta Osiyoda keng tarqalgan oddiy qalqontumshuq (Ancistrodon halis), O'rta Osiyoda hamda Kavkazda tarqalgan ko’lvor ilon (Vipera lebetina), O'rta Osiyoning janubida va Afrikada yashaydigan qum charx iloni (Echis carinatus) kiradi . Oddiy cho'l qora iloni tuxumdan tirik tug'ib ko'payadi, 3 tadan 17 tagacha tuxum qo'yadi. Ular yer ostidagi uyasida to 'p -to 'p bo'lib qishlaydi. Cho'l qora ilonlarining zahari birmuncha kuchsiz ta’sir qiladi. Nimjon odamlani chaqqanda, kasallik og'ir kechadi. chaqqan joyi qattiq og'riydi. Bu ilonning usti to'q kulrang bo'lib, qramtir xollari bor, ular nisbatan mayda, uzunligi 70-80 sm atrofida bo’- ladi. Oddiy cho'l qora iloni MDHda, shu jumladan, O'zbekistonda qozoq Qizilqum, Ustyurt va Amudaryo qirg'oqlarida yashaydi. Ular Chirchiqda,Tyanshanda va Sirdaryodasholipoyalar atrofida shu oyga chiqadi, asosan sichqon, kalamush, ba’zan odamga ham hujm qiladi.

• 
  Bu ilonlar boshining kichikligi, gavdasining yon tomon siqilganligi va dumining yapaloqligi bilan boshqa ilonlardan farq qiladi. Burun teshiklari baland joylashgan. Bosh tomonida maxsus tuz chiqarish bezlari bor.Dengiz ilonlarining zahari boshqa zaharii ilonlarnikidan bir necha marta kuchii (12 marta) bo'ladi. Ko'pchiligi tirik tug'adi. Dengiz ilonlari umuman quruqlikka chiqmaydi. Tipik vakiliga kurakdum pelamuida (Relamida platurus)ni misol qilib keltirish mumkin. Bu ilonlar baliq va ularning bildiriqlari bilan oziqlanadi, ayniqsa ilonbaliqlarni xush ko'radi. Qora ilonlar (Viperedae) oilasiga 210 ta tur kiradi. Ular zaharli, zahar tishlarining ichida nayi bo'ladi. Qora ilonsimonlar oilasining vakillari Yevropa, Afrika va Osiyoda tarqalgan. Ularning gavdasi yo'g'on, boshi uchburchak, dumi qisqa va yassi bo'ladi. Qora ilonsimonlar oilasining tipik vakillariga MDHda, shu jumladan, O'zbekistonda tarqalgan cho'l qora iloni (Vipera ursini), Amerika chinqiroq iloni (Crotalus horridus), O'rta Osiyoda keng tarqalgan oddiy qalqontumshuq (Ancistrodon halis), O'rta Osiyoda hamda Kavkazda tarqalgan ko’lvor ilon (Vipera lebetina), O'rta Osiyoning janubida va Afrikada yashaydigan qum charx iloni (Echis carinatus) kiradi . Oddiy cho'l qora iloni tuxumdan tirik tug'ib ko'payadi, 3 tadan 17 tagacha tuxum qo'yadi. Ular yer ostidagi uyasida to 'p -to 'p bo'lib qishlaydi. Cho'l qora ilonlarining zahari birmuncha kuchsiz ta’sir qiladi. Nimjon odamlani chaqqanda, kasallik og'ir kechadi. chaqqan joyi qattiq og'riydi. Bu ilonning usti to'q kulrang bo'lib, qramtir xollari bor, ular nisbatan mayda, uzunligi 70-80 sm atrofida bo’- ladi. Oddiy cho'l qora iloni MDHda, shu jumladan, O'zbekistonda qozoq Qizilqum, Ustyurt va Amudaryo qirg'oqlarida yashaydi. Ular Chirchiqda,Tyanshanda va Sirdaryodasholipoyalar atrofida shu oyga chiqadi, asosan sichqon, kalamush, ba’zan odamga ham hujm qiladi.
  

http://fayllar.org