O‘zbekistonning ijtimoiy-iqtisodiy hayotida mintaqaviy turizmning ahamiyati?


Download 45.19 Kb.
bet1/2
Sana19.06.2023
Hajmi45.19 Kb.
#1611956
  1   2
Bog'liq
MMB TTB yakuniy nazorat savollari va javoblari 1


O‘zbekistonning ijtimoiy-iqtisodiy hayotida mintaqaviy turizmning ahamiyati?
O'zbekiston mintaqaviy turizmni ijtimoiy-iqtisodiy hayotida muhim bir ahamiyatga ega. O'zbekiston, zengin tarixiy va madaniy merosiga ega bo'lgan mamlakat sifatida turizm sohasida katta potensialni ega. Bu potensial O'zbekistondagi qadimiy shaharlar, butun dunyoga mashhur bo'lgan arxeologik va tarixiy ob'ektlar, jahonning eng katta to'qimachilik merosi bo'lgan Samarkand, Buxoro, Xiva va Shakhrisabz kabi shaharlarni o'z ichiga oladi.

Mintaqaviy turizmning birinchi ahamiyati, mamlakatga valyuta kirishini oshirishi va iqtisodiy islohotlarga yo'ltiroq bo'lishidir. Turistlar ta'lim, sayohat, taom, mehmonxona xizmati va suvenir sotib olish kabi turizmga bog'liq sohalardan xizmat olishadi. Bu esa turizm sohasida ishlaydigan insonlarga ish imkoniyati yaratadi va pul ayirish texnologiyasi orqali valyuta daromadlarini oshiradi.


Bundan tashqari, mintaqaviy turizm mamlakatning tanlangan turizm markazi sifatida o'zaro hamkorlikni mustahkamlashni o'z ichiga oladi. O'zbekiston oliy ta'lim muassasalariga kelgan talabalarning yanada ko'p miqdorda kelishini ta'minlaydi va shu bilan mamlakatning tanlovi va dunyoga nishonlanishi oshadi. Turizm tashkilotlari va hotel sohasida faoliyat ko'rsatuvchi kompaniyalar hamkorlik shartlarida turizm sohasini rivojlantirish uchun mamlakatga investitsiyalar kiritishadi.


Tabiiy geografik omillar nimaladan tashkil topgan?


Tabiiy geografik omillarning tashkil topishi quyidagi tabiiy jarayonlar va ko'rsatkichlar asosida bo'ladi:

1. Daryolar: Daryolar yurakning orqali oqimlanayotgan suvlaridir. Bu daryolar oqimlari, eroziyoni o'z ichiga oladi va harakatlarini to'g'rilaydi. Bu esa daryolarni va ularning orqa joylari boyliklar, sovutma zonalari va deltasimon sochlar bilan to'ldiradi.


2. Tog'lar: Tog'lar eriyen ko'rinadi va yuqori joyni to'ldiradi. Tog'lar daqiqa vaqtda erishishi bilan orqali to'kilmaydi va tepasida tortishma topadi. Bu tortishma darajasiga qarab, qora, qo'l, chuqur va tortishmasiz tog'lar shakllanishi mumkin.


3. Oqimlarni o'zgartirish: Oqimlar suvning yurak yuzasidan tortib o'tishi bilan yuzaga keladi. Bu oqimlar esa to'qimachilik, daryochilik, bahorlik va tezligiga qarab turli shakllanadi.


4. Katta tezliklardagi yo'laklar: Suzgichli tezliklardagi yo'laklar, qunduzli zonalar va erqinlarda ko'p oqiladigan jarayonlarni ifodalaydi. Bu yo'laklar o'zlarini tezligi, ko'rgazmalari va yer joylarini yozib olishi bilan ajralib turadi.


5. Tabiatning siqishgan hududlari: Tabiatning siqishgan hududlari, joylar orasidagi siqishgan bo'shliklarni ko'rsatadi. Bu yerlar tuzlu oqimlar, kavkabliklar, badiyalar va boshqa tabiiy joylardan iborat bo'lishi mumkin.


6. Tabiiy manzaralar: Tabiiy geografik omillar orasida qator manzaralar mavjud. Bu manzaralar tog'lar, daryolar, tog' chang'isi, qor, tog' va boshqa tabiiy ob'ektlardan iborat bo'lishi mumkin.


Ushbu tabiiy geografik omillar, tabiatning o'ziga xos xususiyatlari va ko'rsatkichlari bo'yicha shakllanadi.


Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori qachon qabul qilingan va qanday bo’limlardan iborat?


Mintaqalarning turistik resurslar tasnifi?
Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori 2017 yil 22 fevralda qabul qilingan va tashkil topgan. Bu qaror Uzbekistonning "Turizm sohasida investitsiya qilinadigan mintaqa ob'ektlari tasnifi va ularga investitsiya loyihalari tayyorlash tartibi to'g'risidagi" qoidalarini o'z ichiga oladi.


Qaror quyidagi bo'limlardan iboratdir:


1. Turistik potensialni o'rganish va mintaqa ob'ektlari tasnifi: Bu bo'limda turistik potensialning o'rganilishi, mintaqa ob'ektlari va turistik potensialni oshirishga qaratilgan loyihalar tasnifi amalga oshiriladi.


2. Investitsiya ob'ektlari tasnifi: Bu bo'limda investitsiya ob'ektlari tasnifi amalga oshiriladi. Turizm sohasida investitsiya qilinadigan ob'ektlar turlari belgilanadi va ularga investitsiya qilish tartibi to'g'risida qoidalar beriladi.


3. Turistik potensialni oshirishga mo'ljallangan investitsiya loyihalarini tayyorlash tartibi: Bu bo'limda turistik potensialni oshirish uchun investitsiya loyihalarini tayyorlash tartibi haqida ma'lumotlar beriladi. Investitsiya loyihalari tayyorlash jarayoni, talablar, muddati, talab qilinadigan hujjatlar va boshqalar kabi masalalar to'g'risida qarorlar olingan.


Mintaqalarning turistik resurslarini tasniflash esa Vazirlar Mahkamasining 369-sonli qaroriga asoslangan. Ushbu qarorda mintaqa turistik resurslarining bir qismini shu bo'limda tasniflash berilgan. Turistik resurslar oziq-ovqat, tarixiy va madaniy ob'ektlar, tabiiy ob'ektlar, suv turizmi ob'ektlari, turistik hududlar va boshqalar shakllarda tasniflanadi. Bu tasniflar asosida mintaqa turistik potensialining belgilanishi va uni rivojlantirishga qaratilgan yo'l-haritalar tuziladi.

Iqtisodiy geografik omillar nimalardan tashkil topgan?


Iqtisodiy geografik omillar, bir mamlakatning iqtisodiy faoliyatida o'zgarishlarni ta'sir qiladigan geografik faktorlardir. Bu faktorlar mamlakatning tabiiy sharoitlari va o'zining geografik joylashuviga bog'liq bo'lishi bilan bog'liq.

Quyidagi iqtisodiy geografik omillar muhim hisoblanadi:


1. Tabiiy resurslar: Tabiiy resurslar, mamlakatning iqtisodiy faoliyatida asosiy o'rniga ega bo'lgan omillardan biridir. Bu resurslar, suv, yer qurollari, neft, gaz, mineral resurslar, o'simlik va hayvonlar kabi maddi va energiya manbalarini o'z ichiga oladi. Tabiiy resurslar, iqtisodiy faoliyatni va investitsiyalarni qo'llab-quvvatlayishi, ekologik iqtisodiyaga yo'naltirishi va eksport potensialini ta'minlashi bilan iqtisodiy taraqqiyotga muhim ta'sir qiladi.


2. Transport va kommunikatsiya tarmoqlari: Mamlakatning geografik joylashuvi, transport va kommunikatsiya tarmoqlarini ta'sir qiladi. Toshkent, Samarqand, Buxoro, Xiva va Qo'qon kabi asosiy shaharlar, O'zbekiston transport va kommunikatsiya tarmoqlari bo'ylab aloqani o'rnatish uchun strategik joylashuvga ega bo'lib, bo'shliqni kamaytirish, eksport-import faoliyatini osonlashtirish va mamlakatning iqtisodiy taraqqiyotini ta'minlashda muhim ahamiyatga ega.


3. Siyosiy va iqtisodiy hamkorliklar: Mamlakatning geografik joylashuvi, siyosiy va iqtisodiy hamkorliklarni ta'sir qiladi. Qo'shma Shtatlar, Yevropa Ittifoqi, Shanghay Hamkorligi, Osiyo Ittifoqi kabi integratsiya tashkilotlari, mamlakatning iqtisodiy faoliyatini rivojlantirish, eksport-import mazkur mintaqalarga kirishni osonlashtirish va moliyalashtirishga yordam beradi.


4. Ikki tomonlama iqtisodiy aloqalar: Mamlakatning geografik joylashuvi, ikki tomonlama iqtisodiy aloqalar bilan ham bog'liq bo'lishini ta'minlayadi. Xorazm, Surxondaryo, Navoiy, Farg'ona kabi viloyatlar, qo'shma savdo-zaruriy masofani qisqartirish, iqtisodiy faoliyatni rivojlantirish, investitsiyalar oqibatliligi va moliyalashtirishni


osonlashtirishda o'ziga xos ahamiyatga ega.


Bu omillar O'zbekistonning iqtisodiy faoliyatida o'zgarishlarni va taraqqiyotni ta'sir qilishda muhim rol o'ynaydilar. Mamlakatning iqtisodiy strategiyalari va siyosiy-kiritishlari shuningdek, mamlakatning iqtisodiy potensialini o'rganish va optimallashtirishda ham bu omillarga e'tibor beriladi.


Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qaroriga asosan Tog‘ chang‘isi trassalari nechta toifa bo‘yicha tasniflanadi?


Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori, "Tog' chang'isi ob'ektlari va ularga bog'liq trassalar tizimi to'g'risida" qoidalarini o'z ichiga oladi. Bu qarorga asosan Tog' chang'isi trassalari quyidagi toifalar bo'yicha tasniflanadi:

1. Temir yo‘l trassalari: Tog' chang'isi va ularga bog'liq ob'ektlar uchun ishlab chiqilgan va xizmat ko'rsatish trassalari.


2. Elektr energiya liniyalari: Elektr energiya yetkazib beruvchi liniyalari va bog'liq ob'ektlar uchun ishlab chiqilgan trassalar.


3. Gazoq trassalari: Gaz yetkazib beruvchi liniyalari va bog'liq ob'ektlar uchun ishlab chiqilgan trassalar.


4. Neft liniyalari: Neft va neft mahsulotlarini transport qilish uchun ishlab chiqilgan liniyalar va bog'liq ob'ektlar uchun ishlab chiqilgan trassalar.


5. Su sochish trassalari: Su sochish va su teminlash uchun ishlab chiqilgan trassalar.


6. Telekomunikatsiya liniyalari: Telekomunikatsiya va kommunikatsiya tarmoqlari uchun ishlab chiqilgan trassalar.


Bu tasniflama, Tog' chang'isi ob'ektlarining turini va xizmat ko'rsatishlarini yo'lga qo'yishning amalga oshirilishi va tashkil etilishi bo'yicha yordam beradi.


O‘zbekiston milliy iqtisodiyotini rivojlantirishda turizmning roli?\
O'zbekiston milliy iqtisodiyotini rivojlantirishda turizmning muhim roli bor. Turizm sektori mamlakatning iqtisodiy diversifikatsiyasini o'z ichiga olgan, yangi ish o'rnaklari yaratuvchi, eksport potensialini oshiruvchi va investitsiya kirituvchi katta daromad olish imkoniyatlari beruvchi sohalaridan biridir. Quyidagi turdagi roli turizmning O'zbekiston milliy iqtisodiyotida katta ahamiyatga ega bo'lishini ko'rsatadi:

1. Valyuta daromadi: Turizm, O'zbekistonga kelgan turistlar orqali valyuta kirishini oshiradi. Turistlar mehmonxonalarda, restoranlarda, transport xizmatlarida, suvenir sotib olishda va boshqalar bilan harakatlanishlarida pul sarflaydilar. Bu esa mamlakatga valyuta daromadlarni oshiradi va mamlakatning import qilgan mahsulotlarni xarid qilish uchun valyuta mablag'larini ta'minlashda yordam beradi.


2. Ish imkoniyatlari: Turizm sohasi turistlar uchun bir nechta ish imkoniyatlari yaratadi. Mehmonxonalarda, restoranlarda, sayohat agentliklarida, tur o'rganuvchilarida, suvenirlar ishlab chiqarish va sotishda ish imkoniyatlari paydo bo'ladi. Bu esa ish bilan ta'minlanadigan kishilarga ish imkoniyatlari yaratadi va ishlarning diversifikatsiyasini oshiradi.


3. Tarixiy va madaniy turizm: O'zbekiston zengin tarixiy va madaniy merosiga ega bo'lgan mamlakat sifatida dunyo bo'ylab mashhurdir. Samarkand, Buxoro, Xiva va boshqa shaharlarda joylashgan tarixiy ob'ektlar turistlar uchun ko'rinadigan ajoyib manzaralar tashkil etadi. Bu ob'ektlar va ularning turizmga mo'ljallangan infrastrukturasi mamlakatning tarixiy va madaniy merosini saqlab qolish, o'zaro bog'lanishlarni kuchiylantirish va turizm sektorining iqtisodiy rivojlanishiga olib keladi.





  1. Chet el turistlarining kelishi: O'zbekiston turizmga qiziquvchilik qiluvchi chet el fuqarolarining e'tiborini tortayotgan bir mamlakat hisoblanadi. Xususan, O'zbekistonda xizmat sifatida ishlash, ta'lim olish, iqtisodiy hamkorliklar yaratish va turistik joylarda dam olish imkoniyatlari chet el turistlarini qo'llab-quvvatlaydi.

Turistik resurslarni foydalanish xususiyatiga ko’ra bilvosita turlarga nimalardan iborat?
Turistik resurslardan foydalanishning ko'rsatkichiga ko'ra, turistik turlar turistlar uchun turistik ob'ektlarga va faoliyatga asoslangan xususiyatlarga bo'linadi. Quyidagi turdagi turlar O'zbekistonda ko'plikda olib boriladigan bilvosita turlardan ba'zilarini ko'rsatadi:

1. Tarixiy-turistik turlar: Bu turlar tarixiy ob'ektlarni ko'rishga asoslangan. Turistlar Samarkand, Buxoro, Xiva, Shakhrisabz kabi shaharlarda joylashgan madaniy ob'ektlarni, medresalarni, mavqiiy-madaniy ziyoratgohlarni va qadimiy qo'ng'iroqlarni ko'rish uchun sayohat qiladilar.


2. Arxeologik turlar: Bu turlar arxeologik ob'ektlarni ziyorat qilishga asoslangan. Turistlar O'zbekistonning arxeologik qo'polchalarida, shaharlarida, qishloqlarida va qo'ng'iroq muhiti bo'lgan joylarida qadimiy qo'lingan va qo'polchalar bilan tanishishlari mumkin.


3. Tabiiy-turistik turlar: Bu turlar tabiiy joylarni ko'rishga asoslangan. Turistlar O'zbekistonning tog'lari, dengizlari, cho'l va quruq yerlaridagi tabiiy ob'ektlarni, national parklarni va suv havzalarini sayohat qilishadi. Misol uchun, Charvak, Aydarkul, Aral dengizlari, Nuratau-Kyzylkum tabiiy reservatlari kabi joylar ko'plik bilan tashrif buyuriladigan turistik manzarlardan ba'zilaridir.


4. Din-turistik turlar: Bu turlar diniy ob'ektlarni ziyorat qilishga asoslangan. Turistlar O'zbekistondagi ziyoratgohlar, maqbaralar, madrasalar va davr shaharlari kabi diniy ob'ektlarni ko'rish, diniy ta'limotlarni olish va tafakkur qilish uchun sayohat qilishadi.


5. Ko'chmas mulk-turistik turlar: Bu turlar mamlakatning xorijiy joylarida yashaydigan o'zbek jamoatining, adabiyotining, o'yinchiliklarining va madaniyatining ko'rish uchun tashkil etiladi. Turistlar O'zbekistondan boshqa davlatlarda o'zlarining milliy bayramlarida, festival va tadbirlarda ishtirok etishadi.


Bu turdagi bilvosita turlar turistlarga O'zbekistonning zengin tarixiy, madaniy va tabiiy merosini tushunish, tajribaga


aylanish va mamlakatdagi turistik ob'ektlarni ko'rish imkoniyatini beradi. Shu bilan birga, bu turlar turizm sektorining rivojlanishiga va mamlakatning


Butunjahon turizm tashkilotining Manila va Gaaga deklaratsiyasi?
Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori asosan Turoperator va turagentlik xizmatlarini ko‘rsatish tartibi to‘g‘risida Nizom qanday??
Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori O'zbekiston Respublikasida turoperator va turagentlik xizmatlarini ko'rsatish tartibini belgilaydi. Bu qaror asosan "Turoperator va turagentlik faoliyatini tartibga solish to'g'risida" Nizomni tasdiqlaydi. Nizom turoperator va turagentlik faoliyatini reglamentlash, litsenziyalash va tartibga solishni doimiylikka keltiradi.

Asosiy tartiblar quyidagicha:


1. Litsenziyalash: Turoperator va turagentlik faoliyatini amalga oshirish uchun litsenziya olish shart. Litsenziya O'zbekiston Respublikasi turizm sohasidagi tartibkor organlar tomonidan beriladi.


2. Yuridik shaxslar uchun talablar: Turoperator va turagentlik faoliyatini amalga oshirish uchun yuridik shaxs bo'lish shart. Turoperatorlar va turagentlik agentliklari o'zlarini yuridik shaxslar sifatida ro'yxatdan o'tkazishlari kerak.


3. Litsenziyalash shartlari: Turoperatorlar va turagentlik agentliklari litsenziya olish uchun belgilangan shartlarni bajarishlari kerak. Bu shartlar, litsenziya to'g'risida ma'lumotnoma taklif qilish, litsenziya uchun talab etiladigan hajmdagi ruchka qilish, litsenziya to'lovi va boshqalar kabi shartlarni o'z ichiga oladi.


4. Turagentlik imtiyozlari: Turagentlik agentliklari turli turdagi xizmatlarni ko'rsatish imtiyoziga ega bo'lishlari mumkin. Ular paket turlarni tashkil etish, aviachip va temir yo'llarida yirik jarayonlarga, mehmonxonalar, restoranlar va boshqa turistik xizmatlarga buyurtma berishga ruxsat berilgan bo'lishlari mumkin.


5. Litsenziya vaqti: Litsenziya amal qilish muddati o'zlashtirilgan va litsenziya to'xtash paytida takroran litsenziya olish kerak. Litsenziya davom etayotgan muddatning oxirigacha to'xtashdan oldin yangilash kerak.


Bu qaror turizm sohasidagi turoperator va turagentlik faoliyatini tartibga solishni va tashkil etishni maqsad qilgan. Shuningdek, ushbu Nizom va undan kelib chiqqan qarorlar turizm sohasidagi ishlar bilan shug'ullanayotgan shaxslar uchun ma'lumotlar bazasini takomillashtiradi va tartib


ni ta'minlaydi.


Xristov T.T. turistik resurslarni qanday asosiy turlarini ajratgan?
Xristov T.T. turistik resurslarni asosiy turlar bo'yicha ajratishda quyidagi usullarni amalga oshiradi:

1. Tarixiy-turistik turlar: Bu turlar tarixiy ob'ektlarni ko'rishga asoslangan. Turistlar tarixiy shaharlar, madrasalar, qalalar, ziyoratgohlar va boshqa ob'ektlarni tashrif buyurishadi. Ular o'zlarini mamlakatning tarixiy va madaniy merosiga olib kelishadi.


2. Tabiiy-turistik turlar: Bu turlar tabiiy ob'ektlarni ko'rishga asoslangan. Turistlar tog'larda, dengizlarda, cho'l va quruq joylarda qiyinchiliklar va faolliklarga qatnashishadi. Ular orqali tabiiy xazinani ko'rish va uni bahramandlik bilan boshqarishadi.


3. Madaniy-turistik turlar: Bu turlar madaniy meros va folklor asarlarini ko'rishga asoslangan. Turistlar milliy erkak kiyimlari, o'yinlar, musiqa, ustoqlik va boshqa milliy madaniyatga oid joylarni ziyorat qilishadi. Ular mamlakatning madaniyatining o'ziga xosligini tushunishadi.


4. Sog'liq-turistik turlar: Bu turlar sog'lik turizmini o'z ichiga oladi. Turistlar tibbiy turizm ob'ektlarini, tibbiy davolash markazlarini, spa va wellness markazlarini tashrif buyurishadi. Ular o'zlarini sog'lik va qo'l kelishish uchun mamlakatga kelishadi.


5. Adventura-turistik turlar: Bu turlar qo'l kelajakli faolliklarga qatnashishga asoslangan. Turistlar dastrahonlik, rafting, suziqish, to'siqish, barcha qo'l kelishish va to'g'ri kelishish kabi sport va sarguzashtlar bilan shug'ullanishadi.


Xristov T.T. turistik resurslarni ushbu asosiy turlar bo'yicha ajratish va tashrif buyurish jarayonida turistlarga ko'plab imkoniyatlar taqdim etishga intiladi. Bu turlar orqali turistlar mamlakatning turistik boyliklarini va xususiyatlarini o'rganish, turistik tajribani olish va mamlakatdagi ob'ektlarni o'z ko'zlar bilan ko'rish imkoniyatiga ega bo'ladi.


Mintaqaviy turizmdan samarali foydalanishda, ularni baholashni ahamiyati?
Mintaqaviy turizmdan samarali foydalanishda turistik ob'ektlarni baholashning ahamiyati oldindan ko'rsatiladi. Bu baholashning asosiy maqsadlari quyidagilardir:


1. Potensialni aniqlash: Turistik ob'ektlarni baholash, mamlakatning turizm potensialini aniqlashga yordam beradi. Bu potensial mamlakatning turizmga qiziqish uyg'onishiga, atraktivlik darajasiga va turistlarga taqdim etiladigan imkoniyatlarga bog'liqdir.


2. Raqobat tahlili: Turistik ob'ektlarni baholash, boshqa mamlakatlarning turistik ob'ektlari bilan taqqoslash va tahlil qilishga imkon beradi. Bu tahlil mamlakatning turistik rejalarini, ob'ektlarini va xizmatlarini boshqa mamlakatlardan farqini tushuntirishga yordam beradi.


3. Turizm strategiyasini shakllantirish: Turistik ob'ektlarni baholash, mamlakatning turizm strategiyasini shakllantirish uchun kritik ma'lumotlar taqdim etadi. Bu baholash natijalariga asoslangan strategiyalar va qo'llanmalar turizm sohasidagi samarali rivojlanish uchun muhimdir.


4. Marketing va reklama faoliyatini loyihalash: Turistik ob'ektlarni baholash, marketing va reklama faoliyatini loyihalashda kritik ma'lumotlar taqdim etadi. Bu baholash natijalariga asoslangan reklama strategiyalari va turistik tadbirlar turistlarning qiziqishini tortish, mamlakatga kelishini ta'minlashda muhim rol o'ynayadi.


5. Moliyaviy rivojlanishni ta'minlash: Turistik ob'ektlarni baholash, moliyaviy rivojlanishni ta'minlashda muhim ahamiyatga ega. Bu baholash natijalariga asoslangan investitsiyalar, turistik infrastruktura rivojlanishi va xizmatlarni yaxshilashni ta'minlash mamlakatning iqtisodiy samarali foydalanishini ta'minlaydi.


Turistik ob'ektlarni baholash, mamlakatning turizm sohasidagi samarali rivojlanishini oshiradi. Ular mamlakatning turizm strategiyasini shakllantirish, marketing faoliyatini loyihalash, turizm potensialini aniqlash, moliyaviy rivojlanishni ta'minlash va turistik ob'ektlarning raqobat tahlilini o'z ichiga oladi.
Mustaqillikka erishgandan keyingi O’zbekiston hukumatining turizm sohasiga e’tibor qaratishi?
O’zgaruvchan omillar va ularni turlarini izohlang?
Mustaqillikka erishgandan keyingi O'zbekiston hukumati turizm sohasiga e'tibor qaratishga katta ahamiyat berdi. Hukumat turizm sektorining rivojlanishi, mamlakatning turistik potensialini o'rgangan holda turizmni muvaffaqiyatli tashkil etish va moliyaviy foydalanishni ta'minlash maqsadida qo'shimcha e'tibor berdi. Bu jarayon davomida quyidagi o'zgaruvchan omillar va turlar e'tibor qaratildi:


1. Qonuniy islohotlar: Hukumat turizm sohasida qonuniy islohotlarni amalga oshirdi. Bu islohotlar orqali turizm faoliyatini tartibga solish, turistik ob'ektlarni saqlash va rivojlantirish, turoperatorlar va turagentlik agentliklarini tartibga solish, turizmga investitsiyalarini jalb qilish va turizmning boshqa yo'nalishlarini rivojlantirish maqsadga muvofiq amalga oshirildi.


2. Turizm markazlarining rivojlanishi: Hukumat turizm markazlarining rivojlanishini kuchaytirishga ajratilgan e'tibor berdi. Bu kapsamda turistik ob'ektlar, mehmonxonalarning yuqori sifatli xizmatlari, transport va kommunikatsiya infratuzilmasi, bog'bon va transport sohalarining rivojlantirilishi, turizmga xizmat qilishda xususiyatlarini oshirish va turizm xizmatlarining sifati bilan bog'liq boshqa sohalarga e'tibor qaratildi.


3. Turizmga maqbullik va tanishlikni oshirish: Hukumat mamlakatning turistik ob'ektlarini dunyo miqyosidagi turistlarga maqbul va tanish qilishga e'tibor qaratishni qo'lda tutdi. Bu maqsadga turistik ob'ektlarni tanitish, turistik tadbirlar va festivalar tashkil etish, reklama va marketing faoliyatlari, vizalar rejimini soddalashtirish va xususiy imtiyozlar kabi chora-tadbirlar amalga oshirildi.



  1. Xalqaro hamkorliklar: Hukumat turizm sohasidagi xalqaro hamkorliklarni o'rnatishga e'tibor qaratishni davom ettirdi. Bu hamkorliklar turizm sohasidagi texnik va tajribaviy ko'lamni oshirish, turistlar va kompaniyalar orasida aloqalar va afzalliklarni kuchaytirish, turistik paketlarni takomillashtirish va mamlakatning turistik bozorini kengaytirish maqsadida oshiradi

Turistik – rekreatsiya resurslarini miqdor jihatdan baholash qanday?
Turistik-rekreatsiya resurslarini miqdor jihatdan baholash uchun quyidagi usullardan foydalanish mumkin:


1. Ob'ektlarning soni: Turistik-rekreatsiya ob'ektlarining soni va ularga o'rta ro'yhatdan o'tish darajasi baholashni amalga oshirishda muhim ahamiyatga ega. Bu, turistlarning ob'ektlarga kirish imkoniyatini va o'zaro raqobatni ta'minlashda muhimdir.


2. Geografik joylashuvi: Ob'ektlarning geografik joylashuvi va ularga kirishning qulayligi baholashda o'z ahamiyatini o'z ichiga oladi. Masalan, ob'ektlar shahar markaziga yaqinlik, transport vositalarining mavjudligi, ob'ektlar orasidagi masofa va boshqa faktorlar hisobga olinganida baholanadi.


3. Xizmatlar va tajribalar: Turistik-rekreatsiya ob'ektlarining xizmatlar sifati, mutaxassis kadrlar, turistlarga taklif etiladigan tadbirlar va imkoniyatlar, sayohatchilarga taqdim etiladigan tajribalar baholash jarayonida muhim rol o'ynayadi.


4. Mamlakatning tarixiy va madaniy merosi: Ob'ektlar mamlakatning tarixiy, madaniy, tabiiy va boshqa meroslariga bog'liq bo'lgan bo'lishi bilan tanqidiy baholash amalga oshiriladi. Bu, ob'ektlarning asosiy mohiyatini, uning o'ziga xosligini va turistlarning madaniy-qadrini hisobga oladi.


5. Turistik ommaviylik: Ob'ektlarga kirishning ko'p miqdorda turistlarga mo'ljallangan bo'lishi, turistik ob'ektlarning ommaviylik darajasini bildirishda muhimdir. Bu, ob'ektlar tomonidan ko'plab turistlarning qo'llanishi, ob'ektlarning qo'llab-quvvatlash tizimining sifati va turistlar bilan o'zaro munosabatlar hisobga olinganida baholanadi.


6. Moliyaviy aspektlar: Turistik-rekreatsiya ob'ektlarining moliyaviy oqibatlilik, o'zaro hamkorlik va to'lov tizimi hisobga olinganida baholashda muhimdir. Bu, ob'ektlarning moliyaviy samaradorligini va turistlarga taqdim etiladigan qiymatli xizmatlar narxini hisobga oladi.


Turistik-rekreatsiya resurslarini miqdor jihatdan baholash uchun yuqoridagi usullar kombinatsiyasi ishlatilishi mumkin. Baholash jarayoni turizm sohasidagi tajribadan


, ilmiy tadqiqotlardan va statistik ma'lumotlardan foydalanib olib boriladi. Bu baholashlar mamlakatning turizm strategiyasini shakllantirish, turistik ob'ektlarni rivojlantirish va turistlar uchun yaxshi tajribani ta'minlashda yordam beradi.
“Mintaqaviy turistik resurslar” tushunchasining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati?
Truasi turistik resurslarni qanday turlarga ajratgan?
"Mintaqaviy turistik resurslar" tushunchasi, turizm faoliyatini o'rnatishda foydalanish uchun mavjud bo'lgan iqtisodiy, tabiiy, madaniy, tarixiy va boshqa ob'ektlarni ifodalaydi, shuningdek, bu ob'ektlarning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyatini ta'riflaydi.


Mintaqaviy turistik resurslar, bir mamlakat yoki mintaqa hududida turistlarning qiziqishini tortadigan, ularga taqdim etiladigan ob'ektlar va imkoniyatlar to'plamini ifodalaydi. Ular mamlakatning turizm potensialini o'z ichiga oladi va turizm faoliyatining rivojlanishiga katta ta'sir qiladi. Bu resurslar turistik ob'ektlar, tabiiy qiziqishlarni tortadigan joylar, tarixiy va madaniy meroslar, sport va turistik imkoniyatlar, mazza va restoranlar, mehmonxona va turistik xizmatlar tarkibiga kiradi.


Turistik resurslar turizmga qiziqgan turistlarni jalb qilishda va ularga unforgettabl tajriba taqdim etishda muhim ahamiyatga ega. Turistik resurslar turistlar uchun mazmunli turlarga ajratilishi mumkin. Quyidagi turlar mintaqa bo'yicha turistik resurslarni ajratish uchun qo'llaniladigan tur turlaridan ba'zi misollar hisoblanadi:


1. Tabiiy turizm: Tabiiy turizm, tabiiy manzaralar, parklar, tatil zonaları, tog'lar, ko'ngillar va boshqa tabiiy ob'ektlarni o'z ichiga olgan turlardir. Misol uchun, dağlar, dengizlar, qorovullar va suv resurslariga asoslangan tur turlari.



  1. Tarixiy va madaniy turizm: Tarixiy va madaniy turizm, tarixiy ob'ektlar, qadimiy qo'shliklar, monumentlar, arxeologik qazilmalar va boshqa madaniy meroslar asosida tashkil etilgan turlardir. Misol uchun, shaharlar, qal'alar, ziyoratgohlar, ob-havo toshlari va madaniy muass



Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qaroriga asosan turistik xizmatlarni sertifiqatlashtirish qanday amalga oshiriladi?
Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori asosida turistik xizmatlarni sertifikatlashtirish tartibi belgilangan. Turistik xizmatlarni sertifikatlashtirish jarayoni quyidagicha amalga oshiriladi:


1. Sertifikatlashtirish organlari tashkil etilishi: Qaror asosida turistik xizmatlarni sertifikatlashtirish uchun maxsus organlar tashkil etilishi ta'lim etiladi. Bu organlar sertifikat berish, tekshirish va boshqa turistik xizmatlarni baholash ishlarini bajarishga murojaat qiladilar.


2. Sertifikatlashtirishning talablari va shartlari: Turistik xizmatlarni sertifikatlashtirishning talablari va shartlari belgilanadi. Bu shartlar turistik xizmatlarni taklif etuvchi tadbirkorlar uchun kafolat berish, xizmatlar sifati, xizmat ko'rsatishga oid standartlar va boshqa ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.


3. Sertifikatlashtirish jarayoni: Turistik xizmatlarni sertifikatlashtirish jarayoni amalga oshiriladi. Bu jarayon davomida sertifikatlashtirish organlari tadbirkorlar va xizmat ko'rsatuvchilar tomonidan taklif etilgan hujjatlarni o'z ichiga oladi, tekshirishlar va baholashlar o'tkaziladi va natijalar asosida sertifikatlar beriladi.


4. Sertifikatning amal qilishi va monitoring: Sertifikatlar berilgandan so'ng, sertifikatli tadbirkorlar va xizmat ko'rsatuvchilar turistik xizmatlarni taklif etishga davom etishlari talab qilinadi. Monitoring va tekshirishlar orqali sertifikatlarining amal qilishi va turistik xizmatlarni sifatini ta'minlash amalga oshiriladi.


Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori orqali turistik xizmatlarni sertifikatlashtirish jarayoni tartibga solingan va bu jarayonning barcha qadamalari to'g'ri o'tkazilishi talab qilinadi. Bu tartib turistik xizmatlarni sifatini ta'minlash va turistlar uchun xavfsiz va yuqori sifatli tajribani ta'minlash maqsadida qo'llaniladi.
Mintaqalarda turizmning rivojlanishiga ta’sir qiluvchi omillari?
Mintaqalarda turizmning rivojlanishiga ta'sir qiluvchi bir nechta omillar mavjud. Bu omillar turistik potensial, infrastruktur, xizmatlar, tashqi ta'sirchilar va siyosiy muhit kabi asosiy tushunchalar asosida tartibga solinadi. Quyidagi omillar minba'iy hisoblanadi:


1. Tabiiy resurslar: Mintaqalarda turizm potensiali tabiiy resurslarga bog'liq bo'lishi mumkin. Ob-havo sharoitlari, tabiiy manzaralar, tog'lar, dengizlar, tog'lar va suv resurslari, tabiiy parklar va hozirgi kuzatishlar turistiklar uchun jazminan joylarga aylanadi. Tabiiy resurslar turistlarning qiziqishini tortadigan an'anaviy va unikal imkoniyatlar taqdim etadi.


2. Madaniy meroslar: Mintaqalarda turizmning rivojlanishi tarixiy, madaniy va madaniy meroslar bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Qadimiy qo'shliklar, tarixiy ob'ektlar, arxeologik joylar, archaologik qazilmalar, muzeylar, ziyoratgohlar va boshqa madaniy ob'ektlar turistlar uchun ahamiyatga ega bo'ladilar. Bu meroslar unikal tajribani ta'minlaydi va mintaqalarning identifikatsiyasiga ham yordam beradi.


3. Infrastruktur: Turizmning rivojlanishi uchun muhim omillardan biri hamon infrastrukturdir. Yaxshi tuzilgan transport tarmoqlari, ko'chma ko'prik va aeroportlar, muzeylar, mehmonxonalarga qulay kirish va tashish, restoranlar, sport va mazza ob'ektlari, turistik axborot markazi kabi tarkibiy tadbirlar turistlarni qiziqtirish va ularga qulay imkoniyatlar taqdim etishda muhimdir.


4. Xizmatlar: Turizm tadbirlari uchun yuqori sifatli xizmatlar juda muhimdir. Turistlar yo'qotish, mehmonxona xizmatlari, yo'lovchilar uchun qulayliklar, yo'lovchilar bilan tashkari aloqalar va tadbirlar, rekreasiya imkoniyatlari, gidroavialiniy tashuvchi, ekskursiyalar, giyohvandlik va boshqa turistik xizmatlar turistlarning tajribasini ta'minlashda o'z muhim ahamiyatiga ega.


5. Tashqi ta'sirchilar: Mintaqalarda turizmning rivojlanishini ta'sir qilishda tashqi ta'sirchilar muhim ahamiyatga ega bo'lishi mumkin. Bu


, qonun hujjatlarining muvozanati, diplomatiya, davlat va mintaqaviy qo'llab-quvvatlash, investitsiyalar, turistik takliflarni ko'rsatish, reklama va marketing tadbirlari, xalqaro aloqalar va turistik partnerliklar bilan bog'liq bo'lishi mumkin.


6. Siyosiy muhit: Turizm rivojlanishi uchun stabil siyosiy muhit ham muhimdir. Mintaqada xavfsizlik va istiqlol, muvozanatli siyosiy va iqtisodiy sharoitlar, yagona xususiyatlarga ega bo'lish, shuningdek, turizm sohasidagi qonun-hujjatlar va qo'llab-quvvatlash tashkilotlari o'rnini tutishi muhimdir.


Bu omillar mintaqalarda turizmning rivojlanishiga ta'sir qiladi va turistlar uchun tilaydigan, qiziqish tortadigan va unutulmaz tajribalar ta'minlaydi.
Turistik resurslardan foydalanishga ta’sir etuvchi omillarni tahlil etishning ahamiyati nimada?
Turistik resurslardan foydalanishga ta'sir etuvchi omillarni tahlil etishning ahamiyati quyidagi asosiy sabablar bilan bog'liq:


1. Turizm strategiyasini rivojlantirish: Turistik resurslardan foydalanishga ta'sir etuvchi omillarni tahlil etish, mamlakatning turizm strategiyasini rivojlantirishga yordam beradi. Bu omillar turistik potensialni, kamolotlar va muammolarini, istiqbollarni, muvaffaqiyatlar va qiyinchiliklarni belgilashda yordam beradi. Shuningdek, turizmning rivojlanishi uchun qanday qo'llanmalarni ishlab chiqish, turistik ob'ektlarni boshqarish va sifatni oshirishda xizmat qiladi.


2. Sifatni yaxshilash: Omillarni tahlil qilish, turistik resurslardan foydalanish jarayonida mavjud bo'lgan muammolar va qiyinchiliklarni aniqlashga yordam beradi. Bu muammolar sifat, boshqaruv, tarkib, turistik xizmatlar va tashkilotlar bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Omillarni tahlil qilish, qo'llanmalarni ishlab chiqish va turistik tashkilotlarga murojaat qilish orqali sifatni yaxshilashni ta'minlaydi.


3. Moliyaviy rivojlanish: Omillarni tahlil qilish, turistik resurslardan maksimal foydalanish va moliyaviy rivojlanishni ta'minlashga yordam beradi. Bu omillar biznes imkoniyatlarni, investitsiya, bozorlar va savdo muhitini tahlil qilishni o'z ichiga oladi. Shu bilan birga, turizm sohasida yangi ish o'rinlari yaratish, istiqrorga solish, yerli turizmga oqibatlanuvchilik qilish va valyuta daromadini oshirishga yo'l qo'yadi.


4. Turistlarning talablarini tushunish: Omillarni tahlil qilish, turistlarning talablari va istaklarini tushunishga yordam beradi. Bu, turistlarning munosabatlari, talablari, preferanslari, xavfsizlik, xizmatlar va imkoniyatlar bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Tahlil natijalariga asoslangan holda, turistik resurslardan foydalanishni qo'llab-quvvatlash va turistlarni qondirish uchun eng yaxshi tadbirlarni o'rganish va olib borish mumkin.


5. Sifatni ta'minlash va yangiliklarni qabul qil


ish: Omillarni tahlil qilish, turistik resurslarni sifatni oshirish va yangiliklarni qabul qilishda muhim ahamiyatga ega. Bu, turistik xizmatlar, infrastruktur, mavqei, tarkibi va boshqa tadbirlarni rivojlantirish uchun xavfsizlik, sifat, xizmat sifati, innovatsiyalar va yangi tendentsiyalarni tushunishga yordam beradi.
Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qaroriga asosan Plyajlar nechta toifa bo‘yicha tasniflanadi?
Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori asosida, plyajlar quyidagi toifalar bo'yicha tasniflanganadi:


1. Umumiy plyajlar: Bu toifaga kiradigan plyajlar umumiy foydalanishga mo'ljallangan va xalqaro standartlarga muvofiq xizmat ko'rsatadigan joylar hisoblanadi. Ular ommaviy sohatda ko'p sayda turistlar va hududiy sayohatchilar tomonidan qo'llaniladi.


2. Mahalliy plyajlar: Bu toifaga kiradigan plyajlar o'z navbatida mahalliy aholi va joylashgan mintaqaning a'zolari uchun mo'ljallangan. Ular ko'p o'rinli va turistik resurslarga yaqin bo'lgan shahar yoki davlatlarning harakat markazlarida joylashgan bo'lishi mumkin.


3. Resort plyajlar: Resort plyajlar bir necha turistik turargohlar, mehmonxona va turistik komplekslarga qarab xizmat ko'rsatishga mo'ljallangan joylar hisoblanadi. Ular ommaviy tashkilotlar tomonidan boshqariladi va turistlar uchun qulayliklar, rekreasiya va tibbiy imkoniyatlar taqdim etishda muhim ahamiyatga ega.


4. Shaxsiy va maxsus plyajlar: Shaxsiy va maxsus plyajlar shaxsiy bog'liqlarga, mehmonxonalar va turistik markazlarga tegishli bo'lib, faqat maxsus buyurtma asosida kirishga ruxsat berilgan shaxslar tomonidan qo'llaniladi. Bu toifadagi plyajlar ahamiyatli turistik qayg'ularda qatnashuvchilar uchun mo'ljallangan.


5. Iste'molchilar plyajlari: Iste'molchilar plyajlari xususiy iste'molchilar uchun mo'ljallangan va ularga xizmat ko'rsatish maqsadida tashkil etilgan. Bu plyajlar turistik xizmatlar va imkoniyatlarga egalar tomonidan maxsus shartnomalar asosida iste'mol qilinadi.


Bu tasniflar Vazirlar Mahkamasining 433-sonli qarori asosida plyajlar toifalarini belgilashda ishlatiladi.

Turizmni rivojlanish bosqichlari?


Turizmni rivojlanish bosqichlari odatda quyidagi tartibda belgilanadi:

1. Bosqich 1: Tanishuv va reklama: Bu bosqich turistik potensialni aniqlash, mamlakat yoki mintaqa bilan tanishish, turistik resurslarni identifikatsiya qilish va turizmga qiziqish tortishni oshirishni o'z ichiga oladi. Reklama va marketing tadbirlari, turistik ob'ektlarning va tashkilotlarining tanitishining asosiy qismlarini tashkil etadi.


2. Bosqich 2: Infrastruktura rivojlanishi: Bu bosqichda turistik infrastruktur va tarkibiy qurilmalar rivojlanishi ko'rsatiladi. Bu shu jumladan mehmonxonalar, restoranlar, transport tizimlari, kommunikatsiya vositalari, turistik tashkilotlar, sport va tadbirlar maydonlari kabi turizmga xizmat qiladigan ob'ektlarni o'z ichiga oladi.


3. Bosqich 3: Sifat va xizmat sifatini oshirish: Bu bosqichda turistik resurslarning sifat va xizmat sifatini oshirishga oid tadbirlar amalga oshiriladi. Bu, turistik ob'ektlarni ta'mirlash, qayta qurish, xizmat sifatini oshirish, yaxshi xizmat ko'rsatish va turistlarga qulayliklar yaratishga qaratilgan tadbirlardan iborat.


4. Bosqich 4: Sifatli xizmat ko'rsatish va tashriflar ma'muriyati: Bu bosqichda turistlar uchun sifatli xizmat ko'rsatish, tashriflar ma'muriyatini tashkil etish, turistik rejalar va qoidalar asosida turistlar bilan muloqot va ta'sirchan o'zaro aloqalar o'rganiladi. Turistlar uchun xavfsizlik, xushomad va rekreasiya imkoniyatlarini ta'minlashga qaratilgan tadbirlar amalga oshiriladi.


5. Bosqich 5: Turistik mahsulotni sotish va distributsiya: Bu bosqichda turistik mahsulotlarni sotib olish va distributsiyasi muvaffaqiyatli amalga oshiriladi. Bu turistik paketlar, turistik tashkilotlar, turoperatorlar, sotuv agentliklari, onlayn platformalar, xususiy buyurtmalar va rezervatsiya tizimlari kabi vositalar orqali amalga oshiriladi.


6. Bosqich 6: Rekreasiya va turizmning tahlili va monitoringi: Bu bosqichda turizm sohasidagi rekreasiya faoliyatlarini tahlil qilish, statistik ma'lumotlar,


aralash vaqtli o'tkazmalarni, turizm daromadlarini, turistlar va sayohatchilarning qoniqishlarini o'rganish va turizm sohasidagi tahlil va monitoring tizimini o'rnatishni o'z ichiga oladi.


Bu bosqichlar turizmning rivojlanish jarayonida odatda kuzatiladi, shuningdek, har bir bosqich turizm sohasidagi iqtisodiy, ijtimoiy va ma'muriy tashkilotlar bilan bog'liq bo'lib, turizmni boshqarishning tartibga solishi va o'zgarishlarni kuzatishga imkon beradi.


Deferem turistik resurslarni qanday turlarga ajratgan?
Turistik resurslar o'z xususiyatlari, turistik potensial va talablar bo'yicha turizm sohasida turistlarning qiziqtirganliklarini qondirish uchun turli turlarga ajratiladi. Quyidagi turistik resurslar turlariga misollar keltirilishi mumkin:

1. Tabiiy resurslar: Bu turistik resurslar tabiiy unumdorliklarga asoslangan joylar, masalan, tog'lar, daryolar, ko'l-lakeshlar, tog'lar, shaharlar va hokazo. Misol uchun, dengiz sahili, tog'lar orqali sayohatlar, tabiiy parklar va rezervatlar, qayg'ularda qayg'ulash va boshqalar.


2. Tarixiy va madaniy resurslar: Bu turistik resurslar tarixiy va madaniy bog'bonlar, shaharlar, arxitekturali va arxeologik ob'ektlar, qadimiy qalalar, mavqei, muzeumlar, turistik atraksionlar kabi joylar bo'lishi mumkin. Misol uchun, qadimiy shaharlar, madrasalar, qo'ng'iroqlar, tibbiy qo'llanmalar va boshqalar.


3. Mavqei resurslar: Bu turistik resurslar engil sohalar, tog'lar, tog'lar, qayg'ular, planirovka va reliefi katta joylar bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Misol uchun, tog'lar orqali treking, ski-arena, baturin va boshqalar.


4. Madaniy va adabiyotiy resurslar: Bu turistik resurslar maqbaralar, tanlagan shaxslarning uyushmasi, adabiyotiy ob'ektlar, teatr va konsert sahalaridan iborat. Misol uchun, avlodlarning uyushmasi, mualliflarning uyushmasi, adabiyot va san'at festivali kabi tadbirlar.


5. Texnologik va ma'naviy resurslar: Bu turistik resurslar muzeylar, tez-tez sayohat qiladigan shaharlar, ko'p o'rinli sport va boshqa tadbirlar, sayohat kompaniyalar, onlayn saytlar va mobil ilovalar kabi turistik xizmatlarga asoslangan ob'ektlardir.


Turistik resurslarning turli turlariga asosan turistlarning qiziqtirganliklari, preferanslari, ta'riflar, tajribalari va talablari bo'yicha bog'liq. Bu turistik resurslarning to'g'ri reklamalanishi, ulardan foydalanishga qulayliklar taqdim etish, sifatli xizmatlar ko'rsatish va turistik tadbirlar orqali ko'rsatilishi mumkin.



Download 45.19 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling