O‘zbekistonning qo‘shni mamlakatlar bilan o‘zaro munosabatlari

---

 
O‘zbekistonning qo‘shni mamlakatlar bilan o‘zaro munosabatlari 
Zamonaviy Oʻzbekiston tashqi siyosatida qo‘shni davlatlar bilan oʻzaro manfaatli 
hamkorlik aloqalarini, uzoq muddatli va koʻp qirrali sheriklikni yanada kuchaytirish 
boʻyicha soʻngi yillarda aniq chora-tadbirlar koʻrilmoqda. Xususan, davlatimiz tomonidan 
azaliy va yagona tarixiy ildizlarga ega boʻlgan Markaziy Osiyo mamlakatlari bilan boʻlgan 
munosabatlar rivojiga alohida eʼtibor qaratilmoqda. Qayd etish joizki, soʻnggi yillar ichida 
Oʻzbekistonning mintaqaviy saʼy-harakatlari tufayli Markaziy Osiyo davlatlari oʻrtasida 
oʻzaro ishonch va hamkorlik yangi bosqichga koʻtarildi. Bu vaqt ichida mintaqamizda 
doʻstlik, yaxshi qoʻshnichilik va oʻzaro hamkorlik muhitini yaratishga erishildi. 
Oʻzbekistonda kechayotgan tub islohotlar, jamiyatimiz hayotidagi demokratik oʻzgarishlar, 
erishilgan natijalar nafaqat mamlakatimiz hududida balki qoʻshni davlatlardagi xalqlarda 
ham katta qiziqish uygʻotib, mintaqaviy jarayonlarga katta ijobiy taʼsir koʻrsatmoqda. 
Oʻzaro munosabatlarda yaqin-yaqingacha baʼzi mavzularda gapirish nooʻrin hisoblangan 
boʻlsa, hozirda biror bir yopiq va muhokama qilinmagan muammoli masala qolmadi. 
Xususan, chegara postlarining ochilishi va ular sonining koʻpaytirilishi, vizasiz rejimning 
joriy etilishi kabilar xalqlarimizning oʻzaro bordi-keldisini yengillashtirmoqda. Oʻzbekiston 
olib borayotgan tashqi siyosatdagi konstruktiv yondashuv tufayli yillar davomida muammo 
boʻlib kelgan koʻpgina masalalar, xususan siyosiy, savdo-iqtisodiy, transchegaraviy, suv 
resurslaridan oqilona foydalanish, chegaralarni delimitatsiya va demarkatsiya qilish, 
fuqarolarning chegara punktlarini kesib oʻtishi, oʻzaro turizmni rivojlantirish kabi dolzarb 
masalalar mintaqa davlatlari tomonidan ochiq va doʻstona ruhda hal qilinmoqda. 
Mamlakatimiz rahbari tashabbusi bilan mintaqaviy hamkorlikning yangi mexanizmlari 
tashkil etildi. 
Markaziy Osiyoning Oʻzbekiston tashqi siyosatida ustuvor yoʻnalish sifatida 
qaralishiga turtki berayotgan, mintaqa davlatlariga xos boʻlgan mushtarak omillardan 
quyidagilarini ajratib koʻrsatish mumkin: 

---

-mintaqa davlatlarining joʻgʻrofiy joylashuvi va xususan, Oʻzbekistonning mintaqa 
markazidan oʻrin olgani va ularning barchasi bilan chegaradoshligi; 
-milliy, madaniy, diniy va ijtimoiy-iqtisodiy qadriyatlarning oʻxshash va yaqinligi; 
-umumiy transport va energetika kommunikatsiyalarining mavjudligi; 
-mintaqadagi suv resurslarining oʻzaro oqilona taqsimoti; 
-mintaqada ekologik, xavfsizlik va barqarorlik masalalarining umumiyligi. 
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi joriy yilning yanvar-iyun oyi uchun 
O‘zbekistonning Markaziy Osiyo davlatlari bilan savdo aylanmasida yuz bergan 
o‘zgarishlar haqida ma’lumot berdi. 2022 yilning yanvar- iyun oylari yakunlariga ko‘ra, 
O‘zbekistonning Markaziy Osiyo davlatlari bilan tashqi savdo hajmi 15,1 foizga o‘sib, 3,4 
mlrd. dollarga yetdi, bu umumiy savdo hajmining 13,9 foizini tashkil etdi. Shu bilan birga 
O‘zbekistonning Markaziy Osiyo mamlakatlariga eksport 1,4 mlrd dollarni (o‘sish 20,3 
foiz), importi esa 2,0 mlrd dollarni (o‘sish 18,9 foiz) tashkil etdi.