O‘zbekistonning yangi tarixi” O‘quv fanining predmeti, maqsadi va vazifalari, nazariy-metodologik tamoyillari reja: O‘zbekistonning yangi tarixi fanining fan sifatidagi ahamiyati. Fanning obyekti, predmeti, maqsad va vazifalari

O‘zbekistonningyangitarixifaniningmetodologik (uslubiy) ilmiy-nazariy, g‘oyaviy-mafkuraviyvafalsafiyasoslari.
Bunga quyidagilar kiradi:
- Din bilan dunyoviylik o‘rtasida mo‘tadil munosabat bo‘lishi va dunyoviylik aslo dahriylik emasligi;
- Tarixni milliy, umuminsoniy, muqaddas hodisa hamda qadriyat deb tushunish;
- Tarixga hozirgi zamon sivilizatsiyasi nuqtayi nazari va bag‘rikenglik asosida yondashish;
- Tarixiy taraqqiyot asosini evolyutsion – tadrijiy yo‘l va islohotchilik tashkil etadi deb anglamoq;
- Tarixga milliy mentalitet nuqtayi nazaridan o‘zgalar tarixiga hurmat ruhida murojaat etish;
- Tarix, jamiyat va tabiat hamda insoniyat (barcha tarixiy voqelik va jarayonlar) dialektika (Gegel) hamda sinergetika (Prigojin) qonuniyatlari asoslarida rivojlanishi haqiqat ekanligi;
- Tarixmilliyvaumuminsoniyxotira, millatvaxalqlarningjoni, tanihamdag‘oyaviy-mafkuraviymuhofazaquroliekanligi.


2. O‘zbekistonning eng yangi tarixi fanining metodologik (uslubiy), ilmiy usul va tamoyillari. Ular quyidagilardan iborat:
- Ilmiy xolislik (obyektivlik);
- Tarixiy – tahliliylik;
- Mantiqiy – uzviylik;
- Vorislik va xronologik izchillik;
- G‘oyaviylik va vatanparvarlik;
- Qiyoslash, kuzatish va umumiylashtirish;
- Baxslashish, munozara yuritish va asoslab berish;
- Matematik hisoblash;
- Shakllash va modellashtirish;
- Ayrimlikdan umumiylikka (induksiya) va umumiylikdan ayrim (juz’iy)likka (deduksiya);
O‘zbekistonningengyangitariximazmun-mohiyatigako‘railmiyvaamaliyahamiyatgamoyildir. O‘zbekistonRespublikasiBirinchiPrezidentiI.A. Karimov-ning 1996-yil 13-dekabrdagiFarmoninigako‘ra – O‘zbekistonningyangitarixinitayyorlashvanashrqilishhaqidaqarorqabulqilindi. Shu asosda 2000 - yil “Sharq” nashriyotida Mustaqil O‘zbekiston tarixi (III jild) chop etildi. Mustaqillik davrida o‘tgan kunlarimiz alohida o‘rganishni, tadqiq etishni, ilmiy-nazariy xulosalar chiqarishni taqazo etadi. Chunki, birinchidan, istiqlol yillarida O‘zbekiston dunyo hamjamiyatida o‘ziga xos nufuzga ega bo‘ldi. Moddiy resurslari, ishlab chiqarish imkoniyatlari, aqliy va jismoniy salohiyatlariga ko‘ra, rivojlangan mamlakatlar bilan tengma-teng turib, hamkorlik qilish imkoniyatlariga ega bo‘ldi; ikkinchidan, mamlakatimiz uchun og‘ir, mas’uliyatli paytda respublikamizda ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy barqarorlik ta’minlandi. Respublika hukumati mana shunday ziddiyatli holatda vaziyatni tezda anglab yetdi va to‘g‘ri siyosat yuritdi.
Bizning tariximiz ham, jahon tarixi ham din (aniqrog‘i dinlar) tarixi bilan uzviy bog‘liqdir. Ijtimoiy hayotni dindan, dinni ijtimoiy hayotdan ajratib bo‘lmaydi. Agar ajratilsa, tarixga ham, dinga ham mantiqqa ham zid bo‘ladi. Ma’lumki, sovet tarix fani tarixni soxtalashtirdi, din ilmga zid, tarixiy taraqqiyotga to‘sqinlik qiladi degan dahriylikka amal qildi. Tarix qanday bo‘lsa, uni shundayligicha o‘rganish ustuvor bo‘lmog‘i keraglini zamon dolzarb qilib qo‘ymoqda. Shuning uchun ham u din bilan mo‘tadil, mutanosiblik asosida o‘rganilmog‘i hozir eng asosiy zaruriyat bo‘lib turibdi. Bu esa, yoshlarni har xil din niqobidagi dinga aloqasi bo‘lmagan terroristik guruhlarga adashib kirib qolishlarining oldini oladi, shuningdek, bu imkoniyat tariximizni haqqoniy va to‘la yozilishiga yo‘l ochib beradi.
Istiqlol tufayli o‘z tariximizni o‘zimiz yozish va tarix fani metodologiyasini ishlab chiqish imkoniyatiga ega bo‘ldik. O‘tgan davr ichida O‘zbekistonning yangi tarixi yozildi va tarix fani jadal rivojlanmoqda. Butunlay yangi ruh va mazmundagi ilmiy qarash (konsepsiya)lar paydo bo‘ldi, o‘quv qo‘llanma va darsliklar, tarixiy asarlar chop etildi. Bu o‘rinda yuqoridagi metodologik ilmiy-nazariy asos va ularning ahamiyati katta bo‘ldi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

1 M.Mirsaidov ‘’Xalqaro iqtisodiy munosabatlar ‘’ o’quv qo’llanma

2 G.Nazarova , X.Xalilov , A.Azimov , I.Xanova ‘’Xalqaro iqtisodiy integratsiya ‘’ (darslik )
3 I.A.Karimov ‘’Yuksak ma’naviyat –yengilmas kuch’’
4 http:www ziyonet . uz
5 http:// marifat . uz