O’zbyеkiston ryеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘li vazirligi


energiyasi deyiladi Suyuqlik sirtini 1 sm


Download 1.32 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/19
Sana18.06.2023
Hajmi1.32 Mb.
#1562449
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
амалий колло

energiyasi deyiladi
Suyuqlik sirtini 1 sm
2
ga kattalashtirish uchun sarf qilish zarur bo’lgan 
energiya miqdori shu suyuqlikning sirt taranglik koeffitsienti yoki to’g’ridan-
to’g’ri sirt tarangligi deyiladi. 
Sirt taranglikning o’lchamligi sirt birligiga to’g’ri keladigan energiya miqdori 
bilan ifodalanadi yoki aniqrog’i СИ sistemada joul/m

 bilan yoki erg-dina/sm 
bo’lganligi uchun sirt taranglik dina/sm yoki nyuton/m bilan ifodalanadi. 
Disperslik darajasining kattalashishi sistemada sirt hodisalari ahamiyatini 
oshiradi. Shunday qilib, kolloid sistemalarning miqdoriy belgisi disperslik darajasi 
bo’lib, uning sifat belgisi geterogenlikdir. Bu ikala belgi sirt hodisalar bilan 
chambarchas bog’liq.
Solishtirma yuza ( S
sol
) – umumiy hajmi 1 sm
3
ni tashkil etadigan moddaning 
hamma zarrachalari yuzasining yig’indisidir. Agar zarrachalarning qirralari 1 sm 
bo’lgan kub shaklida deb qabul qilinsa, unda solishtirma yuza: 
S 6l
2

S
sol 
= ------ = -------- = ------ bo’ladi.
V l l 
Moddalar maydalanganda kub qirralari 0,001 sm ga teng zarrachalari hosil 
bo’lsa: 

S
sol 
= ------- = 6000 см
–1
бœлади.
0,001 
Шарсимон шаклдаги заррачалар учун: 
S 4

r

S
sol 
= ------ = -------- = ------ bo’ladi.
V l r



bu yerda, r – sharsimon zarrachalar radiusi. Modda maydalanaversa, zarrachalar 
soni tez oshadi, bir vaqtning o’zida umumiy va solishtirma yuza ham ortadi hamda 
sistemada erkin yuza energiya zaxirasi ham ortadi.
MUSTAQIL YЕCHISH UCHUN MASALARLAR 
 
1-мисол.  Qirralari l

ga teng bo’lgan kubning solishtirma sirti hisoblansin. 

Download 1.32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling