Озик-овкат товарлари сифат экспертизаси-дарслик doc

Takrorlash uchun savollar: 
 
1. Tuzlangan baliqlarning sifatini organoleptik usul bilan baholashda ularning 
qaysi ko‘rsatkichlari asos qilib olinadi? 
2. Tuzlangan baliqlarning sifat ko‘rsatkichlari bo‘yicha necha tovar navlariga 
bo‘linadi? 
3. Birinchi nav tuzlangan seld baliqlarining sifatiga qanday talablar qo‘yiladi? 
4. Ikkinchi nav seld baliqlarining sifatiga qanday talablar qo‘yiladi? 
5. Tuzlangan baliqlarda fizik-kimyoviy ko‘rsatkichlaridan qaysilari aniqlanadi? 
6. Tuzlangan seld baliqlarida tuz miqdori necha foizni tashkil etadi? 
7. Tuzlangan baliqlarda uchraydigan nuqsonlarni tushuntirib bering. 
8. Nuqsonli baliqlardan foydalanish imkoniyatlarini tushuntirib bering. 
 
Dudlangan baliqlarning sifat ekspertizasi 
 
Tuzlangan yoki kam tuzli baliqlarni yog‘ochning chala yonishidan hosil 
bo‘lgan tutun yordamida ishlov berish natijasida olingan mahsulotni dudlangan 
baliq deb yuritiladi. Tutun yog‘ochning issiqlik yordamida oksidlanishidan hosil 
bo‘lgan organik birikmalarning murakkab aralashmasi hisoblanadi. Bularda har xil 
fenollar, formaldegid, ketonlar, yuqori molekulali aldegidlar, chumoli va sirka 
www.sies.uz
Page 291 of 306 

---

292
kislotasi, spirtlar, smolalar, uglerod oksidlari va boshqa moddalar kiradi. Bu 
moddalarning ko‘pchiligi baliq go‘shtiga singib, unga o‘ziga xos ta’m, hid va rang 
beradi. 
Qanday haroratda dudlanishiga qarab issiq dudlangan va sovuq dudlangan 
baliqlarga bo‘linadi. Sovuq dudlangan baliqlarni olishda dudlash 40
0
S dan baland 
bo‘lmagan haroratda olib boriladi. Issiq dudlangan baliqlarni olishda esa dudlash 
80
0
S dan 170
0
S gacha bo‘lgan haroratda olib boriladi. Shu sababli issiq dudlangan 
va sovuq dudlangan baliqlar sifat ko‘rsatkichlari bo‘yicha ma’lum darajada bir-
biridan farq qiladi. Quyida issiq dudlangan va sovuq dudlangan baliqlarning 
sifatini alohida-alohida ko‘rib chiqamiz.