Озик-овкат товарлари сифат экспертизаси-дарслик doc

Qizilbosh karam. Bu xil karamlarning bargida antotsianlar bo‘lgani uchun, 
qizil karam boshlari binafsha-qizil rangdan to‘qqizil ranggacha bo‘yalgan bo‘ladi. 
Qizil karam boshlarining kattaligi oqkaramga nisbatan kichikroq (1,5-3,0 kg), lekin 
undan zichroq, yaxshi saqlanadi. Bu karam barra holida ishlatiladi va undan 
sirkalangan mahsulotlar ham olish mumkin. 
Yangi qizilbosh karamlar sifati bo‘yicha GOST 7967-87 standarti talabiga 
javob berishi kerak. Bu standart talabi bo‘yicha qizilbosh karamlar yangi, butun, 
sog‘lom, toza, qishloq xo‘jalik zararkunandalari bilan zararlanmagan, shakli va 
rangi bo‘yicha shu karam naviga mos, karam boshi zich bo‘lishi kerak. Ularning 
hidi va ta’mi esa o‘ziga xos, begona hidlarsiz va ta’mlarsiz bo‘lishi kerak. 
Qizilbosh karamlarning sifatini aniqlashda karam boshining zichligi va 
karam yaproqchalarining karam o‘ramiga mahkam yopishib turishi muhim 
ko‘rsatkich qilib qabul qilingan. Standart talabi bo‘yicha tayyorlanadigan, 
jo‘natiladigan karamlarda karam o‘ramiga zich yopishib turmaydigan yaproqlar 
soni to‘rttagacha bo‘lishiga yo‘l qo‘yiladi, savdo tarmoqlarida sotilayotgan 
karamlar esa zich yopishib turmagan yaaroqchalar bo‘lishiga yo‘l qo‘yilmaydi. Oq 
karamlardagi chingari bu tur karamlarda karam boshidan chiqib turadigan karam 
o‘zagining uzunligi 3 sm dan ortiq bo‘lmasligi kerak. 
Qizilbosh karamlarda beshinchi qavat yaproqchalargacha mexanik jarohatli 
karamlar miqdori standartda chegaralanmasligi ko‘rsatib o‘tilgan. Lekin, beshinchi 
qavatdan ortiq yaproqchalari jarohatlangan karam boshlari soni 5,0 % gacha 
bo‘lishiga ruxsat etiladi. Shuningdek, qizilbosh karamlarda ham o‘sgan, yorilgan, 
chirigan, muzlagan, ifloslangan, kasallangan, qishloq xo‘jalik zararkunandalari 
bilan zararlangan karam boshlari bo‘lishiga yo‘l qo‘yilmaydi. 
www.sies.uz
Page 63 of 306 

---

64