P. Berdanova, P. Abdalieva, Sh. Oteniyazova Didaktika

Kirisiw sáwbetlesiw oqıw isleriniń basında alıp barıladı. Onı alıp barıwdan gózlengen maqset sheshiliwi zárúr bolǵan isler mánisin oqıwshılar tárepinen ańlap jetilgenligin tekserip kóriwden ibarat. Bunday sáwbetlesiwler oqıwshılardıń oqıw dárejesin anıqlaw, jobalastırıw islerin shólkemlestiriw hámde jańa bilimlerdi ózlestiriwge kirisiw aldınan uyımlastırıladı.
Juwmaqlawshı sáwbet oqıwshılar tárepinen iyelengen bilimlerdi ulıwmalastırıw hám sistemalastırıw maqsetinde ámelge asırıladı.
Katexizism (qısqa bayan etiwshi) sáwbet – oqıwshılardıń baslanǵısh bilim dárejesi hámde olardıń jańa oqıw metodikasın ózlestiriwge tayarlıǵın anıqlaw ushın tájiriybeli oqıtıwshılar tárepinen sabaqtan aldın úyrenilgen materialdı bekkemlew ushın sabaq sońında qollanıladı.
Evristikalıq sáwbet jańa bilimlerdi mashqalalı tárizde iyelewge baǵdarlanadı. Bunda sorawlar sonday izbe-izlikte beriliwi zárúr, nátiyjede olarǵa «awa» yaki «yaq» tárizindegi juwaplardı alıw emes, kerisinshe, oqıwshılardı óz betinshe pikirlew, olarda aktivliliktiń júzege keliwin táminlew, olardı talqılawǵa shaqırıw, dáliyllerdi alǵa súriwge erisiw imkaniyatın jaratılsın.
Demek, evristikalıq sáwbet procesinde oqıwshılar bilimlerdi ózleriniń talapshańlıǵı hám óz betinshe pikir júritiw qábiletliligine qaray ózlestire alsın.
Túsindiriw oqıw materialın dáliyl, analiz, ulıwmalastırıw, salıstırıw tiykarında bayan etiw. Bul metod gúrrińge qaraǵanda bir qansha keń qollanıladı. Onnan ádette teoriyalıq materiallar hámde quramalı máselelerdi úyreniwde paydalanıladı.
Túsindiriw procesinde oqıw materialınıń bir qatar qıyın elementlerı kózge taslanadı hám sol tiykarda materialdıń mánisi ashıp beriledi. Túsindiriw nátiyjesi kóp hallarda oqıtıwshınıń kórgizbeli qurallardan maqsetke muwapıq paydalanıwǵa baylanıslı boladı.
Lekciya – úlken kólemdegi oqıw materialın awızeki bayan etiw sanalıp, onıń ózine tán ózgeshelikleri tómendegilerden ibarat: standart logikalıq izbe-izlilik, uzatılıp atırǵan mag`lıwmatlardıń kópligi, bilimler bayanınıń sistemalılıǵı. Mektep lekciyası mazmunın quramalı sistemalar, hádiyseler, ob'ektler, processler, olardıń sebep-aqıbetli baylanısları, nızam hám qaǵıydalar quraydı. Sonlıqtan lekciya mektep sharayatında joqarı klasslarda qollanıladı.
Oqıtıwdıń sıpatı hám nátiyjeliligin támiyinlewde kórgizbeli metodlar da ayrıqsha áhmiyetke iye.

Bul metodlardan paydalanıw zárúriyatı kórsetpelilik principine ámel etiw maqsetke muwapıq ekenligi de kórinedi. Insan miyiniń 30 procenti kóriwdi, tek ǵana 3 procenti esitiwdi támiyinlewshi neyronlar quraydı. Pedagogikalıq- psixologikalıq baǵdarda alıp barılǵan izertlewler nátiyjelerinen belgili bolǵanınday, shaxs tárepinen ózlestirilip atırǵan bilimlerdiń 85 procenti kóriw receptorları járdeminde ózlestiriledi.