P. Q. Habibullayev, A. Boydedayev, A. D. Bahromov
ak sep - to r a r a la sh m a la r
Download 263.75 Kb. Pdf ko'rish
|
ak sep - to r a r a la sh m a la r d e b ata lad i. «A kseptor» so 'z i lo tin ch a d a «oluvchi» degan m a ’noni bildiradi. A k s e p to r aralash m ali y a rim o 'tk a z g ic h la r d a kovak lar soni erkin e le k tro n la r sonidan ta x m in a n m ing m arta k o 'p b o 'ladi. S h u n in g u c h u n a k sep to r a ra las h mali y a rim o 'tk azg ich lard a kovaklar asosiy zaryad tashuvchi hisoblanadi. A k s e p t o r a ra la s h m a li y a r i m o 't k a z g i c h l a r d a asosiy z a ry a d ta s h u v c h i k o v a k la r b o 'l g a n i u c h u n b u n d a y y a r i m o 't k a z g i c h l a r k o v a k li yoki /j-tu rd agi y arim o‘tk azgich lar deb ataladi. p - tu r n o m i «pozitiv» so 'z in in g bosh harfidan olingan b o'lib, «pozitiv» so'zi lo tin c h a d a n «musbat» degan m a ’noni bildiradi. © 1. Yarim o'tkazgich tarkibiga aralashm alar qanday m aqsadda kiritiladi? 2. Aralashm ali ya rim o'tkazg ichlar deb qanday ya rim o'tkazg ichlarg a aytiladi? 3. D onor aralashm alar nima? 4. Elektronli yoki n-turli ya rim o'tkazg ichlar deb qanday ya rim o'tkazg ichlarg a aytiladi? 5. A kseptor aralashm alar nima? 6. Kovakli yoki p -tu rli yarim o'tkazgich deb qanday ya rim o'tkazgichlarga aytiladi? 192-rasm 193-rasm 5 — Fi z i ka , 8 - s i n f VI bob. Y arim o 'tka zg ich la r !49-§j p n •P o ' b *0 f o* 4 4 ’*0 t я ' c? > * 6 Q» ? в Q, V 194-rasm 195-rasm YARIMO‘TKAZGICHL.1 DIOD p n - o 'tis h 194-rasmda o 'z a ro biriktirilgan ikki tipdagi yarim- o 'tk a z g ic h sxem asi tasvirlang an. Bu y a r i m o 'tk a z - g ich ning c h a p t o m o n i p-turd a g i, o ‘ng t o m o n i esa //-turdagi y a rim o ‘tkazgichdir. /M ip d a g i va n -tip d a g i y a rim o ‘tkazg ich n in g ) bir-biriga tegish joyi p - n - o ‘tish deb ataladi. ( /;-/?-o ‘tishga ega b o l g a n y a rim o ‘tkazgichni elektr zanjiriga ulaylik. Y a rim o ‘tkazgich kristali j u d a kichik bo 'lgani u c h u n uni maxsus panelga m ah k a m la n a d i. K r is ta lin in g / M u r l i va « - tu r li u c h la r i p a n e l n i n g qisqichlariga ulanadi (1 9 5 -a rasm). Avvaliga yarim - o ‘tk a z g ic h k r is ta lin in g p - tu r li u c h in i m a n b a n i n g m u sbat qutbiga, «-turli uchini esa m anfiy qutbiga m ah k a m la y m iz . Kalitni ulasak, g a lv a n o m etr zanjir- d a n to k o ‘tayotganligini k o ‘rsatadi. Endi y a rim o ‘tkazgich kristalining /M urli uchini m a n b a n in g m anfiy qutbiga, я -turi uchin i esa m usbat qutbiga m ahkam laylik (1 9 6 -я rasm). Kalitni ulasak, g a lv a n o m e t r k o lrsatkichi 0 r a q a m d a tu rg a n lig in i, y a ’ni zanjirdan tok o'tm ayotg anlig in i k o ‘rsatadi. Bunga sabab nim a? N im a u c h u n b irinchi h olda y a r i m o ‘tk a z g i c h k r is ta lid a n t o k yaxshi o ‘t d i - y u , ikkinchi holda tok o 'tm a d i? p - / 7 - o ‘tishli y a r i m o lt k a z g ic h kristali e le k tr z a n jirig a u l a n g a n d a n i m a yu z b e r is h in i k o ‘rib chiqaylik. Birinchi holda elektr m aydon yarimo^tkazgichning p - t u r l i q is m i d a g i m u s b a t z a r y a d li k o v a k l a r n i n g /г-turli t o m o n g a , n-turli qism idagi e le k tro n la rn in g /?-turli to m o n g a o ‘tishiga yordam beradi (195-/) rasm). Bu e le k tro n la r kristalining p -tu rli q ism id a t o ‘xtab q o lm a s d a n zanjir b o ‘ylab h a ra k a tla n a d i. N a tija d a zanjirdan tok o ‘tadi. 196-rasm 4 9 - § . Y a rim o 'tka zg ich li diod Ikkinchi holda esa qo'yilgan elektr m ay don p-turli qismidagi kovaklarni ch a p to m o n g a , «-turdagi e lektronlarni o 'n g t o m o n g a siljitadi (196-b rasm). Bu holda yarim o'tkazgich kristali o 'z id a n tok o'tishiga qarshilik qiladi. Natijada zanjirdan tok deyarli o'tm a y d i. S h uni un u tm a slik kerakki, /j-turli y a rim o 'tk a z g ic h d a kam sonli elektronlar, я -turli yarim o'tkazgich da esa kam sonli kovaklar h a m bo'ladi. Bu asosiy b o 'lm ag an zaryad ta s h u v c h ila r soni asosiy zary a d ta s h u v c h ila r s o n id a n ta x m in a n m ing m a r ta kam b o 'lg a n i u c h u n e le k tr o 't k a z u v c h a n lik d a u la rn in g hissasi sezilarli bo'lmaydi. Shuning uch u n ikkinchi holda o 'tg an tokning niiqdori sezilarli bo'lmaydi. D em ak: /?—/ 7 - 0 'tis h li y a r i m o ' t k a z g i c h e l e k t r t o k i n i f a q a t b i r t o m o n g a o ' t k a z a d i . Y a rim o ‘tkazg ic h li diodning ishlash prinsipi M a ’lumki, elektr asboblari tokni asosan o 'z g a ru v c h a n tok m an b ay idan oladi. X o n a d o n im iz elektr zanjiri h a m u m u m iy elektr tarm o g 'id a g i o 'z g a ru v c h a n tokka ulangan. Radio, televizor, m agn ito fo n , v id eo m agnitofo n, k o m p y u te r kabi elektr asboblarining k o 'p g in a ichki d e ta l la r i o 'z g a r m a s t o k d a ish la y d i. U l a r u c h u n o 'z g a ru v c h a n tokni o 'z g a rm a s tokka aylantirib berish z a r u r b o 'la d i. Shu m a q s a d d a p - n - o 'tis h li y a r i m o 'tk az g ich n in g elektr tokini bir t o m o n l a m a o 'tkazish xususiyatidan foydalaniladi. p - n - o 'tishli yarim o 'tk a z g ic h kristali D ni o 'z g a ruvchan tok zanjiriga 197-rasm dagidek ulaylik. M a 'lu m k i, biz fo ydalanadigan elektr tarm oqdagi 50 H z c h a sto tali o 'z g a r u v c h a n to k o 'tk a z g ic h d a n o 'ta y o tg a n id a e lektronlar o 'z y o'nalishin i bir s e k u n d d a 50 m a r ta o 'z g a r t ir a d i. Z a n jird a g i /?—//-o 'tis h li y a r i m o 't k a z g i c h k r is ta lid a n e l e k t r o n l a r faq a t b ir t o m o n g a , y a ’ni faqat c h a p d a n o 'n g g a o ' t a oladi. E l e k tr o n la r n in g o 'n g d a n c h a p g a h a ra k a tla n is h ig a y a rim o'tk azg ich kristali qarshilik qiladi. ^ - « - o ' t i s h l i y a r i m o 't k a z g i c h k ristali u l a n g a n zanjirdagi ossillograf ekranida 198-rasmda tasvirlangan grafikni kuzatish m u m k in . O 'z g a ru v ch a n tok nin g VI bob. Y arim o 'tka zg ich la r T Ж Т Т J с R 0 0 199-rasm grafigi sinusoidal k o 'r in is h d a b o i a r edi. G o 'y o k i , s h u n d a y sinusoidal grafik g orizontal ravishda teng ikkiga b o i in i b , uning yuqori qismi ossillograf ekraniga joylashtirilganga o ‘xshaydi. H a q i q a ta n h a m , p - n - o 't is h l i y a r i m o 't k a z g i c h kristali o 'zg aruvchan tok kuchining va kuchlanishning faqat m u sb at qismini o 'tkazib, m anfiy qism ini tutib qoladi. Elektr zanjiriga k o n d e n s a to rn i 199-rasm da tasvirlangandek ulab, o'z g a rm a s tokni olish nium kin. B u n d a О o s s i l l o g r a f e k r a n i d a g o r i s o n t a l t o 'g r i c h iz iq d an iborat b o 'lg an o 'z g a rm a s to k n in g grafigi kuzatiladi (200-rasm ). D e m ak. /?—/ 7-0 'tishli yarim o'tkazgich yordam ida o 'z g a ru v c h a n tokni o 'zgarm as tokka aylantirish, y a ’ni o'zgaruvchan tokni to'g'rilash m um kin ekan. O 'z g a ru v c h a n tokni to 'g 'rila sh u c h u n q o 'l- la n ila d ig a n /?—/ 7- 0 'tish li y a rim o 'tk a z g ic h asbobi y a r im o 'tk a z g ic h li d iod deb ataladi. t Diodlarning elektr sxemada belgilanishi va ulardan — bir nec h a xili 2 0 1 -ra sm d a tasvirlangan. 2 00-rasm © 2 . 3 . 201-rasm p —n - o ‘tis h li y a rim o 'tk a z g ic h k ris ta lid a e rk in e le k tro n la r va kavaklar qay ta rtib d a joylashgan b o'la di? N im a s a b a b d a n p —n - o 'tis h li y a rim o 'tk a z g ic h zanjirga 195-rasm dagidek ulanganda undan tok o 'ta di? p —n -o 'tis h li y a rim o 'tk a z g ic h 1 9 6 -ra s m d a g id e k ulanganda undan tok o'tm asligin ing sababi nima? 4. p —n -o 'tis h li y a rim o 'tk a z g ic h 19 7 -ra s m d a g id e k ulanganda ossillografda hosil bo'lgan grafikni 198- rasmdan tushuntirib bering. 4. O'zgaruvchan tokni qay tarzda to 'g 'rila s h mumkin? 199-b rasm dagi e le ktr sxemani tahlil qilib bering. 5. Yarim o'tkazgichli diod deb nim aga aytiladi va u sxem ada qanday belgilanadi? B u z ilg a n (is h d a n c h iq q a n ) ra d io , te le v iz o r yo ki m agnitafon ichidagi ya rim o'tkazg ichli diodlarni ko 'rib chiqing. Xulosangizni daftarga yozing. , 1 3 2 , 5 1 - § . T ra n zisto r. Diod va tran zisto rn in g qo'llanilishi ?50-§) YARIMO'TKAZGICHLI DIOD YORDAMIDA TOKNI TO‘G ‘RILASH (L a b o r a to r iy a ishi) K e ra k li jih o z ja r : 30 V k u c h l a n i s h b e r a d i g a n o ' z g a r u v c h a n t o k m a n b a y i , tra n sfo rm ato r, reostat, y a rim o ‘tkazgichli diod (2 ta), k o nd ensato r, ossillograf, ulovchi simlar. 1. O s s i ll o g r a f n i t r a n s f o r m a t o r n i n g c h i q i s h i g a u l a n g . T r a n s f o r m a t o r n i o 'z g a r u v c h a n tok m a n b a y ig a ulasangiz ossillograf e k ra n id a o 'z g a ru v c h a n tok kuchlanishining vaqtga bog'liqlik graflgi hosil bo'lishiga e ’tibor bering. Daftaringizga k oo rd in a tala r o 'q in i chizing va unga ekra n d a tasvirlangan grafikni joylashtiring. 2. 2 0 0 -ra sm d a tasvirlangan elektr zanjirni yig'ing. 3. Yig'ilgan elektr zanjir sxemasini chizing. 4. T ra nsform atorni 200-rasm dagidek o 'z g aru vchan tok manbayiga ulang. Bunda ossillograf ekranida o 'z g a rm a s tok kuchlanish ining vaqtga bog'liqlik graflgi, ya'ni to'g'ri chiziq hosil bo'ladi. Daftaringizga koordinata o'qlarini chizing va unga ekranda tasvirlangan grafikni joylashtiring. 5. O 'tk azilgan tajribani tahlil qiling va xulosa chiqaring. ® 1. O ssilograf o'zgarvchan tokka ulaganda uning ekranida qanday ko'rinishdagi grafik hosil bo'ladi? 2. Elektr zanjirda ya rim o'tkazg ichli diodning vazifasi nim adan iborat bo'ladi? 3. Elektr zanjirda kondensator b o lm a g a n id a t o ‘g ‘rilangan to k kuchlanishining vaqtga b o g 'liq lik grafigi qanday b o 'la r edi? 4. Agar zanjirdagi ikkala diodning qutblari alm ashtirilib ulansa, ossillograf ekranida qanday tasvir nam oyon b o 'la r edi? T ra n zis to rn in g tu zilish i Bu m u a m m o n i keyingi davrlarda yaratilgan tra n z isto r deb ataladigan elektr detal y o rd am id a hal e tilm oqda. «Tranzistor» so'zi inglizcha «transfer» - «ko'chirish» va «resistor» - «qarshilik» s o 'zlarid an kelib chiqqan . T ra n z is to rn in g bir tu rin i k o 'rib chiqaylik. Biz ko'rd ik k i, y a rim o 'tk a z g ic h li diod ikki qism d a n - p -turli va n -tip li y a rim o'tkazgich kristallarining birikm asidan Ishni bajarish tartibi TRANZISTOR. DIOD VA TRANZISTORNING QO‘LLANILISHI VI bob. Y a rim o ‘tkazg ich lar О о о о о о о 5 о о о ° о о о о > О о о о о 11 р п ° о О О о о 0 О о о о о О 2 0 2 - r a s m К + - + - 2 0 3 - r a s m К / I / I 2 0 4 - rasm iborat. T ranzistor esa uch qism d a n tashkil topgan. U la r p -n -p tartibda yoki n-p-n tartib d a joylashgan b o'lad i (202-rasm ). p - n - p tartib d a g i t r a n z is t o r n i n g em itter (E ) va kollek to r (K ) d e b a ta lu v c h i b irin c h i va u c h in c h i qismlari - p -turli, baza (B) deb ataluvchi ikkinchi qismi - лг-tLirli y a rim o ‘tk azgichdan iborat. n-p-n tartibdagi tran zistord a em itter va kollek tor - //-turli, baza - p -turli y a rim o 'tk a z g ic h bo'ladi. Tranzistorda ikkita /?-//-o‘tish hosil bo'ladi. Ulardan biri to 'g 'ri o 'tish , ikkinchisi teskari o'tishdir. T ran zisto rni elektr zanjiriga ulash u c h u n em itter, b aza va k o llektorini liar b irid a n sim c h iqa rilg a n . T r a n z i s to r n i e le k tr z a n jirig a 2 0 3 - r a s m d a k o 'r s a - tilg an id e k u la n g a n d a c h a p d a g i /?—//- o 'tis h t o 'g 'r i , o 'ngdagi /?—//-o'tish esa teskari o 'tis h bo'ladi. s T ranzistorning kirishiga kuchsiz U kjr kuchlanish ^3° berib, uning chiqishida kuchaytirilgan U chjq k u c h lanish olinadi. Tranzistorda chiqishdagi U k uch- ^ c cniq lanish kirishdagi U kjr k u c hlanish dan bir n ec h a ming, hatto, bir n e cha o 'n ming m arta katta bo'ladi. T r a n z is to r e l e k t r t o k i n i ( k u c h l a n i s h n i ) m inglab m arta oshirib beradigan asbobdir. Bu bilan «tranzistor h a m tra n s fo rm a to rg a o 'x - shab, k u c h la n ish n i kuc haytirib b e ra r ekan» degan x ato fikr t u g 'il m a s li k kerak. B i r in c h id a n , tr a n s - form atordan farqli ravishda tranzistor nihoyatda kichik elektr tebranishli k uc hlanishni kuchaytiradi, ikkin- c h id a n , tra n z is to r k uchlan ish bilan birga quvvatni h a m o sh irib b e ra d i. T r a n s f o r m a t o r d a esa quvvat o 'z g a rm a s q olar edi, y a ’ni kuchlanish q a n c h a oshi- rilsa, tok kuchi s h u n c h a kam b o 'la r edi. 204-rasm da tranzistorning elektr zanjir sxemasida belgilanishi va tranzistorning bir n e c h a xili keltirilgan. 134 5 1 - § . T ra n zisto r. Diod va tra n zisto rn in g qo'llanilishi Y a rim o ‘tka zg ic h li diod va tran zis to rn in g q o ‘ llanilishi X X a s r n i n g i k k in c h i y a r m i s i d a f a n - t e x n i k a s o h a s i d a e r i s h il g a n b u y u k y a n g i l i k l a r d a n biri y a r i m o ' t k a z g i c h s o h a s i d a e r i s h i l g a n y u t u q l a r b o 'l d i . Y a r i m o ' t k a z g i c h l a r s o h a s i d a g i o l ib b o r i l g a n i l m i y - t a d q i q o t l a r n a t i j a s i d a yarim o'tkazgichli d io dla r va tranzistorlar yaratildi. D iod va tran zisto rlarn ing kashf etilishi elektronika sohasida inqilobiy o'zgarishlarga olib keldi. Y a rim o 'tk az g ich li tra n z is to rn in g kashfiyotchilari J.B ardin, U .B retteyn va U .Shokli 1956-yilda Nobel m ukovotiga sazovor bo'lganlar. Y a rim o 'tk az g ich li d io d la r va tra n z isto rla r yaratilgunga q a d a r b a rc h a radio, televizor, m agn itafon kabi elektr asboblar elektron lam palarda ishlardi. D io d va tra n z isto r kabi yarim o'tkazg ich li elektr detallarning yaratilishi elektr asboblaridagi elektron lam palardan voz kechila boshlandi. Y a rim o'tkazgichli d iod va tran zistorlar bilan ishlaydigan kichkina k o 'c h m a rad ion in g yaratilishi avvaliga o d a m la rn i hayratga soldi. B unday tranzistorli radioni «tranzistor» deb atala boshlandi. Kichik k u ch lanish da, y a ’ni galvanik elem en t yoki a k k u m u la to rd a h a m ishlay oladigan b u n d a y radiolar keyinchalik avtom obillarga ham o'm atiladigan bo'ldi. Keyinroq yarimo'tkazgichli diod va tranzistorli magnitafon, televizor, videom agnitafo n kabi elektr asboblar h a m tu rm u sh im iz g a kirib keldi. Hozirgi davrda yarim o'tkazgichli diod va tranzistorlar elektron lam pa la r o'rnin i to 'liq egallagan. Keyingi davrlarda elek tro tex nik ad a katta joy egallaydigan elektr zanjir o 'rn ig a m in g , m illio n m a r t a ix c h a m b o 'l g a n m ikrosxem alar. integral sxem ala r keng q o 'l la n i lm o q d a . U la r aso sid a z a m o n a v iy televizo rlar, v id eo p le y erlar, m u siq a m ark a z la ri, k o m p y u te r la r, uyali te le fo n la r, raq am li f o to a p p a r a t la r va b o s h q a takom illashgan asboblar y aratilm oqda. U lar o d a m la rn in g tu rm u s h id a g in a em as, intellektual hayotida h am katta o'zgarishlarga olib kelmoqda. Yarimo'tkazgichli diod va tranzistorlar, mikrosxemalar, integral sxemalarning yaratilishi va keng qo'llanilishi fan -te x n ik a n in g ulkan yutug'idir. © 1. «Tranzistor» s o ‘zi qanday so'zlardan olingan va bu so 'zlar qanday m a ’noni bildiradi? 2. Tranzistorning tuzilishini aytib bering. 3. Tranzistorning vazifasi nim adan iborat? 4. Y arim o‘tkazgichli diod va tranzistorning q o ‘llanilishini aytib bering. 5. Yarim o'tkazgichli diod va tranzistorlarning elektron lam palardan afzalligi nimadan iborat? Buzilgan (ishdan chiqqan) radio, televizor yoki m agnitafon ichidagi tranzistorlarni ko'rib chiqing. Xulosalaringizni daftaringizga yozing. VII bob. E lek tro m a g n it te b ra n is h la r va toM qinlar. R adioaloqa asoslari VII b o b ELEKTROMAGNIT TEBRANISHLAR VA TO ‘LQINLAR. RADIOALOQANING FIZIK ASOSLARI 52~§ j T E B R A N I S H K O N T U R I R ad io aio q ad a te b ra n is h konturining o ‘ rni Hozirgi davrda kundalik tu rm u s h im iz n i radioaloqasiz tasavvur qilib bo'lm ayd i. Radioeshittirish, teleko'rsatuv, telegraf, telefon. uyali telefon va b o s h q a la r bevosita radiotexnika sohasida erishilgan yutuqlarlarning mahsulidir. R a d i o a l o q a u c h u n q u y i d a g i a s o s iv v a z i f a l a r n i a m a l g a o s h i r i s h k e r a k : 1. Y uqori chastotali elektrom agnit tebranishlarni hosil qilish. 2. Bu tebranish lar y o rd am id a fazoga elektro m agn it to 'lq in shaklida signallarni ( n u tq , m u siq a , tasvirlarni) tarq a tish. 3. Tarqatilgan e le ktrom agnit to 'lq in la rn i qabul qilib olish. Bu ishlarni bajarishda tebranish ko nturi eng m u h im o 'r in tutadi (205-rasm ). ) j K o n d e n s a to r va in duktiv g 'a lta k d a n tashkil t o p g a n berk elektr z a n j i r ) tebranishlar konturi deyiladi. K o nden sator va uning e le k tr s ig ‘imi T e b r a n i s h k o n t u r i n i n g e l e m e n t l a r i d a n biri - k o n d e n s a to r h aqida 3-§ da dastlabki m a 'lu m o tla r olgansiz. K o n d e n s a t o r q o p l a m a l a r i q z a r y a d m iq d o r i b ila n ( zaryadlangan bo'lsa, uning q oplam alari orasida elektr m a y d o n hosil b o 'ladi. Bu elektr m ay d o n W energiyaga ega. K o n d e n s a t o r n i n g e l e k t r z a r y a d l a r n i t o 'p l a s h xususiyati elektr sig‘im deb ataladigan kattalik bilan o 'lc h a n a d i va u C h a r f i bilan belgilanadi. 2 05-rasm 5 2 - § , Teb ran ish konturi Elektr sig‘im n in g asosiy o 'lc h o v birligi sifatida ingliz fizigi M aykl Faradey sharafiga farada (1 F) qabul qilingan. 1 F j u d a katta birlik b o 'lg an i u c h u n , o d a td a , uning ulushlari b o 'lg an hosilaviy birliklari - millifarad (1 m F), mikrofarad (1 mkF), nanofarad (1 nF), pikofarad (1 pF) qo'llaniladi. Bunda: 1 m F = 0,001 F = Kb3 F; 1 m k F = 0,000001 F = 10 6 F; 1 n F = 0,000000001 F = 10-9 F; 1 p F = 0,000000000001 F = 1 0 12 F. K o n d e n sa to rn in g elektr sig‘imi asosan q o p lam a la rin in g yuzi, ular orasidagi masofa va q oplam alarini ajratib tu ruvchi dielektrik materialiga b o g ‘liq. Agar С sig‘imli k o n d e n s a to r q o plam alari q zaryad m iqdori bilan zaryadlangan b o i s a , uning q oplam alari orasidagi k u chlanish quyidagiga teng bo'ladi: v - ± induktiv g ‘a lta k va uning induktivligi E ndi tebranish k o n tu rin in g b oshqa bir elem enti - induktiv g'altakn i ko'raylik. ) G 'a l ta k qilib o'ralg a n h a r q a n d a y o'tk az g ich induktiv g ‘altakdir. In d u k tiv \ ' ^ 7 g 'a lta k nin g vazifasi o ‘zida magnit maydon energiyasini t o ‘plashdan i b o r a t ./ G 'a lta k k a o'ralgan o 'tk az g ich d a n elektr tok o 'tayotga nida uning atrofida m agnit m ay d o n hosil b o'ladi. M agnit m ay do n W energiyaga ega. Induktiv g 'a lta k ana shu m agnit m a y d o n energiyasini o 'z id a to'playdi. G 'a lta k n in g m agnit m ay d o n energiyasini to 'p la s h xususiyatini tavsiflash u c h u n induktivlik deb ataladigan fizik kattalik kiritilgan va u L harfi bilan belgilanadi. Induktivlikning asosiy o'lch o v birligi sifatida amerikalik fizik Jozef Genri sharafiga Download 263.75 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling