Parabolaik shaklli traektoriyaning tezlikka va otilish burchagiga bog’liqligini nuqtaviy qayd qilish.
Tajriba maqsadi
Uchish uzoqligini otish burchagining funksiyasi sifatida aniqlash.
Ko'tarilish balandligini otish burchagining funksiyasi sifatida aniqlash.
Kerakli asboblar
Kattaproeksion qurilma ,qisgich, vertical shkala, po`lat o`lchov lentasi, kvars qum, egrisimon asos, lotok, labaratoriya tagligi.
Nazariy tamoyili
Tajribada m massali po'lat sharcha gorizontga α burchak ostida v0 boshlangich burchak ostida otilgan. Po'lat sharchaning gravitatasiya maydonidagi harakatining tekislikdagi proeksiyasi (1-rasm) quyidagi tenglama bilan
tavsiflanadi:
(1) (2)(3)
Bu yerda m- sharcha massasi, r- radius vektor
(4) (5) (6)
(6) tenglamani integrallab moddiy nuqtaning istalgan t vaqtdagi tezligi uchun quyidagi ifodaga ega bo`lamiz.
(7)
Boshlangich paytda , ya`ni t=0 paytda ekanligini nazarda tutsak , oxirgi formuladanekanligi kelib chiqadi.
(8)
Gorizontga - burchak ostida v0- tezlik bilan otilgan m massali po`lat sharchaning og`irlik kuchi ga teng bu ifodani (8) formulaga qo`ysak ,
(9)
(10)
Bu kattaliklarni ularning koordinata o`qlardagi proeksiyalari orqali ifodalasak, ya`ni
va (11)
Ekanligiini hisobga olsak, ular mos ravishda , (12)
va (12)
- uchish vaqti (13) - uchishning max. (15)
balandligi
- uchish uzoqligi (14) 4. - boshlang’ich tezlik(16)
Do'stlaringiz bilan baham: |