Past Perfect Tense

Moy frakciyalari va ularni fenol yordamida tozalash

Reja

• Neftdan olinadigan moylar
• Moylarni tozalash jarayonida tanlovchi erituvchilardan foydalanish
• Fenol yordamida selektiv tozalash

Neftdan olinadigan har-xil sohalarda ishlatiladigan moylar atmosfera bosimi ostida xaydab olingan neft qoldig'i mazutdan olinadi. Moylarni ishlab chiqarish jarayoni 3 bosqichdan iboratdir: 1. Boshlang'ich xom ashyoni tayyorlash - moy fraktsiyalarini olish. 2. Olingan moy fraktsiyalaridan komponentlar olish. 3. Komponentlarni aralashtirish (kompaundirlash) ularga qo'ndirma qo'shish va tovar mahsulot olish. Boshlang'ich xom ashyoni tayyorlashda mazutni vakuum ostida haydab fraktsiyalarga ajratiladi.

• Neftdan olinadigan har-xil sohalarda ishlatiladigan moylar atmosfera bosimi ostida xaydab olingan neft qoldig'i mazutdan olinadi. Moylarni ishlab chiqarish jarayoni 3 bosqichdan iboratdir: 1. Boshlang'ich xom ashyoni tayyorlash - moy fraktsiyalarini olish. 2. Olingan moy fraktsiyalaridan komponentlar olish. 3. Komponentlarni aralashtirish (kompaundirlash) ularga qo'ndirma qo'shish va tovar mahsulot olish. Boshlang'ich xom ashyoni tayyorlashda mazutni vakuum ostida haydab fraktsiyalarga ajratiladi.

Moylarni olishda ishlatiladigan usulga qarab ular ikki gruppaga bo'linadi.

Distillyat gruppasi – bunga vakuum ostida 300-400⁰, 350-420⁰, 420-450⁰ va 450-500⁰C da mazutni qizdirib olinadigan fraktsiyalar.
Mazutni vakuumda haydalgandan keyingi qoldiq-gudrondan (500⁰C dan yuqori) olinadigan moylar.

Qoldiq moylarini ishlab chiqarish distillyat moylarni ishlab chiqarishga nisbatan murakkabdir, chunki gudronda asfal'ten-smolali birikmalar juda ko'p. Mazutni vakuum ostida haydalgandan keyingi qolgan qoldiqni-gudronni deasfal'tizatsiya qilinib undagi bo'lgan smolali- asfal'tenlarni chiqarib olinadi. Deasfal'tizat saylab tozalovchi eritmalar-fenol yoki furfurol bilan tozalanadi. Bundan maqsad-qolgan smola-asfal'tenlarni va yon zanjiri qisqa bo'lgan politsiklik aromatik uglevodorodlarni ajratib olish. Selektiv (saylab) tozalangan rafinatdan erituvchilar atseton, dixloretan yordamida qattiq parafinlarni cho'ktiriladi. Deparafinlangan mahsulotni adsorbtsiya yoki gidrotozalash yordamida me'yoriga yetkaziladi. Distillyat moy fraktsiyalari, odatda, deasfal'tizatsiya qilinmaydilar. Distillyat va qoldiq moylarni umumiy texnologik sxemasi shu bilan farq qiladi.

• Qoldiq moylarini ishlab chiqarish distillyat moylarni ishlab chiqarishga nisbatan murakkabdir, chunki gudronda asfal'ten-smolali birikmalar juda ko'p. Mazutni vakuum ostida haydalgandan keyingi qolgan qoldiqni-gudronni deasfal'tizatsiya qilinib undagi bo'lgan smolali- asfal'tenlarni chiqarib olinadi. Deasfal'tizat saylab tozalovchi eritmalar-fenol yoki furfurol bilan tozalanadi. Bundan maqsad-qolgan smola-asfal'tenlarni va yon zanjiri qisqa bo'lgan politsiklik aromatik uglevodorodlarni ajratib olish. Selektiv (saylab) tozalangan rafinatdan erituvchilar atseton, dixloretan yordamida qattiq parafinlarni cho'ktiriladi. Deparafinlangan mahsulotni adsorbtsiya yoki gidrotozalash yordamida me'yoriga yetkaziladi. Distillyat moy fraktsiyalari, odatda, deasfal'tizatsiya qilinmaydilar. Distillyat va qoldiq moylarni umumiy texnologik sxemasi shu bilan farq qiladi.