Payvandlash jarayonlari nazariyasi” o‘quv fani bo‘yicha Tajriba ishlarini bajarish uchun uslubiy ko’rsatma

Ishning bajarish tartibi
1. Ko`mir elektrod bilan ko`mir plastinani to`g`rilagichdan tok bilan taminlab to`g`ri qutblanish (elektrodga manfiy qutubni ulab) ular o`rtasida yoy xosil qilish. Kuzatish oynasini sozlash orqali yoyni ekranda aniq ko`rinishiga erishish. Yoyni rasmini chizish. Elektrodni tik siljitish yo`li bilan yoy uzunligini oshirish va yoyning uzulish uzunligini aniqlash. Tajriba natijalarini tablitsaga yozish. 1.1. jadval

Tok turi	Qutublanishi	Uyoy, В	Iyoy, А	luzul, мм
O`zgarmas	To`g`ri
	Teskari
O`zgaruvchan	-

2. Tajribani teskari qutblanishda o`zgarmas tokda qaytarish. Teskari qutblanishdagi yoyni avvalgi elektr xarakteristikalarida yoy uzunligini o`lchash va natijalarni 1.1.jadvalga yozish.

З. Oldingi tok xarakteristikalarini saqlagan xolda tajribani o`zgaruvchan tokda qaytarish. Natijalarni 1.1.jadsvalga yozish. Uchta tajriba bo`yicha xulosa qilish.
4. Belgilab olingan ikkita yoy uzunliklarida o`zgarmas tokda to`g`ri qutblanish ikki xil diametrdagi elektrodlar uchun yoy kuchlanishi U<sub>yoy</sub> va tok kuchi I<sub>yoy</sub> orasidagi bog`lanishlarni yozib olish. Natijalarni jadval 2 ga kiritish. Jadval ma’lumotlariga tayanib yoyning statik volt amper xarakteristikasini chizish
U_yoy =f(I_yoy )
Таблица 2.

№ t/r	de1				de2
	ld1		ld2			ld1		ld2
	Iyoy, А	Uyoy, В	Iyoy, А	Uyoy, В		Iyoy, А	Uyoy, В	Iyoy, А	Uyoy, В

Yoy razryadi o`tkazuvchanligini metal o`tkazuvchnligi bilan solishtirish.

5. O`zgarmas tokda to`g`ri qutblanish ko`mir elektrod bilan ko`mir plastina o`rtasida yoyni yoqish. Yoy oldiga kata xajimdagi temir buyumni yaqinlashtirish. Yoyning og`ishini belgilab olish.
6. O`zgarmas tokda to`g`ri qutblanish ko`mir elektrod bilan ko`mir plastina o`rtasida yoyni yoqish.(plasdtina o`rtasida, chekkasida va burchagida). Yoyning og’ishini belgilab olish.