BOYLAMSAL ÇALIŞMALAR - BOYLAMSAL ÇALIŞMALAR
- Boylamsal çalışmalar kesit analizi çalışmalarının en önemli dezavantajı olan sadece anlık bir durum fotoğrafı verme özelliğini bertaraf eder.
- Boylamsal çalışmalar değişimleri ve gelişmeleri izleme imkanı verir.
- Boylamsal çalışmalar, tüketici panellerinin yıllarla ifade edilen uzun bir döneme yayıldığı ve katılımcıların bu süre boyunca sürekli izlendiği bir araştırma çeşididir.
- Panellerde incelenen örnek kütle değişmez, sabittir.
- Örneğin; ilaç sektöründe faaliyet gösteren satış elemanlarının periyodik olarak eczanelerden doktorların yazdığı reçetelerdeki ilaç isimlerini kontrol etmeleri bir tür panel çalışması kapsamında değerlendirilebilir.
- Aynı katılımcılar belirli bir zaman süresince, genellikle önceden belirlenmiş zaman aralıklarıyla anketlere veya gözlemlere muhatap olurlar.
- Kesit analizi çalışmalarındaki anlık fotoğraf benzetmesi göz önüne alındığında, boylamsal çalışmalar farklı zaman periyotlarında çekilmiş bir fotoğraflar serisinden oluşan bir sinema şeridine benzetilebilir.
- Örneğin; yeni bir deterjanı piyasaya süren bir firmanın seçilmiş müşteri grubuna 3 ay boyunca , ayda bir kere telefonla anket yapması boylamsal çalışmalara örnek oluşturabilir.
Kesit analiz çalışmaları ile boylamsal çalışmalar arasındaki farklar; Kesit analiz çalışmaları ile boylamsal çalışmalar arasındaki farklar;- Boylamsal çalışmalar çoğu zaman panellerle karıştırılır. Panel; genellikle ailelerden oluşan bir örnek kütlenin belirli bir süre boyunca belirli aralıklarla bilgi vermeyi kabul etmesi durumunda ortaya çıkar. Bu zahmetlerinden dolayı katılımcılar para, hediye, kupon ile ödüllendirilir.
- Panellere katılımcı bulma süreci çoğu zaman yüksek oranda katılımı reddetmeyle sonuçlanır.
- Katılımcılar panel devam ederken panelden ayrılma yoluna gidebilirler.
- Örnekleme hataları tüketici panellerinde çok sık rastlanan dezavantajlardan biridir. Çoğu zaman panel üyeleri sadece belirli bir sosyal sınıfa ait kişilerden oluşabilir.
- Panellerde, katılımcıların bir süre sonra sorulara objektif cevap vermek yerine, adeta bir sınava tabi tutuluyormuşçasına sosyal açıdan olması gerektiği gibi veya ideal olarak beklendiği gibi cevap vermeleridir. Bu da cevaplama hatalarına yol açar.
Paneller; geleneksel ve omnibus olmak üzere ikiye ayrılır. - Paneller; geleneksel ve omnibus olmak üzere ikiye ayrılır.
- Geleneksel Panel; anakütle içinden seçilmiş sabit bir örnek gruba aynı değişkenlerle ilgili tekrar tekrar yapılan ölçümlerdir.
- Omnibus Panel; panel üyelerinden toplanan bilgi, dolayısıyla sorulan sorular değişir.
- Panellerin en önemli analiz imkanları şu şekil sıralanabilir;
- Belirli bir malın yoğun kullanıcıları ve bu kullanıcıların özellikleri ortaya çıkarılabilir.
- Marka değiştirme oranları ve markaya sadakat düzeyi belirlenebilir.
- Yeni ürünlerde tekrarlanan satın alma oranları ortaya çıkarılabilir.
- Teknolojik gelişmelere paralel olarak günümüzde scanner panellerden oldukça fazla yararlanılmaktadır.
- Scanner paneller, kasa başında optik okuyucular vasıtasıyla hangi tüketicinin hangi ürünleri satın aldığını, ne kadar fiyat ödediğini, tüketicinin rapor etmesine gerek kalmaksızın kaydetmektedir.
- Scanner panellerle elde edilen sonuç çoğu zaman bireye ait değil, aileye ait alışveriş envanterini gösterir.
Bir diğer boylamsal çalışma türü trend analizleridir. Bir diğer boylamsal çalışma türü trend analizleridir. Trend analizleri; tutum ve davranışlardaki değişimleri inceleme fırsatı verir. Ancak panellerden farklı olarak, trend çalışmalarında her zaman aynı cevaplayıcılar değil farklı cevaplayıcılar kullanılır. Panel çalışmaları analiz birimlerinden bireyler hakkında sonuçlar çıkarmaya imkan verirken , trend analizleri değişimler hakkında genel sonuçlar çıkarmaya imkan sağlar. Örneğin kontrol gruplu test öncesi ve test sonrası ölçüme dayalı deneysel serimler aslında iki panel çalışmasının bir bileşimi gibi düşünülebilir.
Boylamsal Çalışmaların Avantajları - Boylamsal Çalışmaların Avantajları
- Belirli bir zaman aralığında elde edilen bilgi, bir kere elde edilen bilgiden daha güvenlidir.
- Zaman içerisinde yaşanan değişiklikler tespit edilebilir.
- İyi planlanmış boylamsal çalışmalar etki ve tepkiye dayalı ilişkilerin belirlenmesinde yardımcı olur.
- Boylamsal Çalışmaların Dezavantajları
- Çok maliyetlidir ve genellikle sağlık, fizik ve sosyoloji ile ilgili araştırmalarda kullanılır.
- Bütün veriyi toplamak için gerekli zaman çok uzundur.
- Deneklerin gönüllü ve istekli katılımı gerekir.
- Araştırmada sapma oluşturacak potansiyel faktörlerin kontrol edilebilmesi için araştırmanın çok iyi tasarlanmış olması gerekir.
- POTANSİYEL HATA KAYNAKLARI
- Pazarlama araştırmalarında çok sayıda hata ile karşılaşılabilir.
- Toplam hata, tesadüfi örnekleme hatası, örnekleme dışı hatalar en sık rastlanan hatalardır.
- Araştırmacının temel hedefi bu hataları azaltmaktır.
- Bu hataları azaltmada faydalı olabilecek önlemler şunlardır:
- Anketör eğitimine daha fazla para ve önem verilmesi.
- Örnek seçiminde daha titiz davranılması.
- Pilot araştırmaya ayrılan bütçenin arttırılması.
- Cevaplama oranının yükseltilmesi.
- Araştırmada asıl önemli olan toplam hatadır.
- Herhangi bir hata türü, toplam hata içindeki payı derecesinde önem taşır.
- Toplam hata, tesadüfi örnekleme hatası ile örnekleme dışı hatanın toplamından oluşur.
Do'stlaringiz bilan baham: |
