“pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal 021, Maxsus son issn 2181-6883

“PEDAGOGIK MAHORAT” ILMIY-NAZARIY VA METODIK JURNAL 2021, Maxsus son 
155 
- ўзининг саломатлиги ҳолатидан (стресс оқибатларини ва бошқа негатив эмоционал ҳолатларни 
бартараф қилиш ҳисобига); 
- атрофдагилар – ота-оналари, дўстлари, раҳбарият (таълим муассасаси ўқитувчилари ва 
маъмурияти) билан ҳамда гуруҳдошлари билан муносабатидан (эмоционал фонни нормаллаштириш 
ҳисобига). 
Талабаларда шахсий саломатлиги хавфсизлигини таъминлаш қоидаларига риоя қилиш даражаси, 
уларни қуйидагилардан қониқиши даражаси билан боғлиқ: 
- ўзининг саломатлиги ҳолатидан; 
- умуман ўз турмуш тарзидан; 
- тиббиёт хизмати соҳасидан; 
- ўзининг маълумотидан. 
Талабалар томонидан маълум бир режимга риоя қилиш, уларда қуйидагилардан қониқишни 
оширишга кўмаклашади: 
- ўз турмуш тарзидан; 
- саломатлиги ҳолатидан; 
- ўқитувчилар билан муносабатидан (кеч қолишлар ва дарсни қолдиришларни минималлаштириш 
натижасида бўлса керак). 
Тўлақонли дам олишнинг мавжудлиги талабаларда қуйидагилардан қониқишни ортишига 
кўмаклашади: 
- дам олишни ўтказишдан; 
- таътилни ўз ихтиёрига кўра ўтказишдан; 
- ўзининг саломатлиги ҳолатидан. 
Талабалар томонидан тўғри овқатланиш тамойилларига риоя қилиш, уларни қуйидагилардан 
қониқишларига қулай шароит яратади: 
- саломатлиги ҳолатидан; 
- хизматлар соҳасидан (овқатланишнинг жамоатчилик тизими назарда тутилса керак); 
- моддий ҳолатидан (молиявий имкониятларнинг катталиги тўғри овқатланиш учун имконият 
яратса керак). 
Талабалар томонидан гигиена тамойилларига риоя қилиш, уларнинг қуйидагилардан 
қониқишлари билан боғлиқ экан: 
- шахсий ҳаётидан; 
- ота-оналари билан муносабатидан; 
- уй-жой ва турмуш шароитларидан (бу, уларни амалга ошириш учун шароит яратса керак). 
Шундай қилиб, мазкур тадқиқотларнинг натижалари қуйидаги хулосаларни қилиш имконини 
беради: 
- талабалар соғлом турмуш тарзининг параметрлари (унинг компонентлари ва элементлари) бир-
бирини ўзаро белгилаши орқали, ижтимоий адаптация тавсифлари билан яқиндан боғлиқ; 
- талабаларнинг соғлом турмуш тарзи билан ижтимоий адаптацияси жиҳатларидан – ўз 
саломатлигидан ва умуман турмуш тарзидан қониқиши анча яқин боғлиқликка эга; 
- талабаларни ўз ҳаётининг ҳар хил жиҳатларидан қониқишларига СТТнинг амалий (фаоллик) ва 
когнитив (ахборотга эга бўлиши) энг катта таъсир кўрсатади;
- талабаларнинг ижтимоий адаптацияси параметрларига энг сезиларли даражада соғлом турмуш 
тарзининг ҳаракат фаоллиги ҳамда саломатликка зарарли таъсир кўрсатадиган одатланишлардан воз 
кечиш ва ўзини ўзи бошқаришни қўллаш каби элементлари таъсир кўрсатади.