Pedagoglarning kasbiy qobiliyati

Pedagogik bilishga o‘qituvchining barcha harakatlar majmuiga qarab, ular uning pedagogik faoliyatiga bog„liq bo„lgan, xususiyatlardan va uning kasbiy fanlardan bilimdonligidan kelib chiqadi. Pedagogik bilish qobiliyati:

• Pedagogik bilishga o‘qituvchining barcha harakatlar majmuiga qarab, ular uning pedagogik faoliyatiga bog„liq bo„lgan, xususiyatlardan va uning kasbiy fanlardan bilimdonligidan kelib chiqadi. Pedagogik bilish qobiliyati:
• O„qituvchiga xos bo„lgan bilimlarni o„qitish va tarbiya uslublarini yangi pedagogik sharoitda ham o„tkaza olish.
• Har bir pedagogik holat uchun yangi echimlarni topa bilish.
• Aniq pedagogik vaziyatlarda yangi pedagogik echimlarni va ideallarni taklif eta olish hamda yangisini echish uslublarini topa olish.
• O„qituvchining bilish qobiliyatini Markova g„oyasiga ko„ra 7 guruhga bo„lish mumkin:

1- guruh: pedagogik vaziyatdagi muammoni ko„ra bilish va uni pedagogik masalaga aylantira bilish. Bu holda masalani o„quvchiga moslay olish; pedagogik holatning o„zgarishiga qarab, maqsadni zudlik bilan vaziyatga tomon yo„naltira bilish; turli xil og„ir vaziyatlardan ham mohirona chiqib keta bilish.

• 1- guruh: pedagogik vaziyatdagi muammoni ko„ra bilish va uni pedagogik masalaga aylantira bilish. Bu holda masalani o„quvchiga moslay olish; pedagogik holatning o„zgarishiga qarab, maqsadni zudlik bilan vaziyatga tomon yo„naltira bilish; turli xil og„ir vaziyatlardan ham mohirona chiqib keta bilish.
• 2- guruh: a) nimani o„rgatish; b) kimni o„qitish; v) qanday o„qitish.
• a) o„quv fanining tayanch ideallarini fikr nuqtalariga ajrata olish, yangi sharoitlarni zamonaviy terminlar - atamalar, tushunchalardan foydalanib, o„quv fanini yangilash hamda turli-tuman axborotlarni (gazeta va jurnallar, radio va boshqalardan olingan ma’lumotlarni) tahlil qila bilish, o„z fanini boshqa fanlar bilan bog„lay olish.
• b) kimni o„qitish, o„quvchilarning alohida ruhiy xolatlarini, bilimdonligini va ularning real imkoniyatlarini aniqlab, so„ng o„qitishga o„tish; o„quv jarayonini tashkil qilishdan oldin o„quvchilarning talab va istaklarini hisobga olish.
• v) qanday o„qitish uchun har bir vaziyatni yaxshi anglab, har hil usullardan foydalanib o„qitish va hokazo.
• 3- guruh: pedagogik bilimdonlikning talabalar pedagogik, psixologik bilimlarini, yangi pedagogik tajribalarni bilish - bilmasligini bilgan holda, tinglovchilar va o„z mehnatini, o„zining tajribalarini baholab dars o„tish.
• 4- guruh: yuqori darajadagi muloqot uslublaridan foydalanish. Unga boshqaning dunyoqarashini bilish, uning shaxsiga to„g„ri munosabatda bo„lish va boshqalar kiradi.