Pezonurlatgich.(Buzzer musiqa notasi). Pezonurlatgich(Buzzer) datchigini boshqarish: tonni o‘zgartirish. Transtistor xususiyatini namoyish etish. Elektrorichak misolida aylanish o‘zgartirish. Rele

Bunday usul bilan 4-kontaktli releya boshqarilishi quyidagi shaklda bo‘lishi mumkin:
Rele kanalining bazasi (base)
Tranzistorning bazasi (base), releya tarmoqini boshqaradi. Bu yoki emitori-kollektor orqalio‘tkazilgan yorug‘likni boshqarib turadi yoki qurib tashlaydi. Rele yoqilganda, tranzistor bazasi yoki ichki tarmoqi bilan ulanadi va emititori-kollektor yorug‘ligio‘tkaziladi.
Tranzistor emititori-kollektori
Emititori-kollektor orqalio‘tkazilgan tranzistor tarmoqini releni boshqarish uchun ulashadi. Emititor emas tarmoq, boshqa tarmoqlar esa kolektor bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Emititor-kollektor orqali tranzistoro‘tkazilgan yorug‘likni boshqarishda foydalaniladi.
Bazani boshqarish
Releya bazasini boshqarish uchun odatda mikrokontroller yoki boshqa to‘plamning yangi to‘g‘ri tarmog‘ini yoki tranzistorlarni ishlatish mumkin. Agar bazani yuqori darajada oshirish, releni yoqish uchun kerak bo‘lgan bazani maktubining elektriga kirishini ta'minlaydi.
Emitori-kollektorni bog‘lash
Emititor-kollektor tarmoqini tranzistor bilan ulashib, emititor kuchlantirish tarmoqini emas, balki u orqali yorug‘likni releni yoqish uchun moslashtirilgan yorug‘liga yuborish uchun ishlatish mumkin. Emititor-kollektor tarmoqi emas (0V) bo‘lsa, releni to‘xtatadi. Emititor-kollektor orqali yorug‘liko‘tkazilgan tarmoqni ulashish releni yoqadi.
Tranzistor orqali releya boshqarish usuli, boshqaruvni tizimlamoqchilik va energiya samaradorligi oshirishni maqsad qilgan hodisalarda juda foydali bo‘ladi. Bu usulni ishlab chiqish va qo‘llab-quvvatlash uchun yuqori darajada elektronika bilimini talab qiladi. Amaliy jarayonni loyiha asosida ko‘rib chiqamiz:
Loyiha: Arduino va Tranzistor Orqali Releya Boshqarish
Kerakli jihozlar:

• 
  Arduino (masalan, Arduino Uno)
  
• 
  NPN tranzistor (masalan, 2N3904)
  
• 
  4-kontaktli releya
  
• 
  1 kΩ rezistor (tranzistor bazasi uchun)
  
• 
  Elektr qurilmalar (masalan, lampalar)
  
• 
  Breadboard (stepleyuvchi doska)
  
• 
  Jumper kabeli
  
• 
  Loyiha Tuzilishi:
  

Tranzistor bazasini Arduino tranzistori bilan bog‘lang. Releyaning pozitiv (VCC) tomonini Arduino 5V portiga, negativ (GND) tomonini GND portiga ulab oling.
Releya tarmoqini tranzistor emitteri va 1 kΩ rezistor bilan bog‘lang. Releya tarmoqining ikkinchi tomonini GND portiga ulab, rezistorning boshqasini tranzistor bazasiga bog‘lang.
Tranzistor emitterini GND portiga ulang. Transistor kolektorini releya tarmoqi bilan bog‘lang.
Elektr qurilmalar (masalan, lampalar) releyaning yorug‘lik va negativ tomonlariga ulang.
const int transistorBase = 2; // Tranzistor bazasi uchun Arduino pin
const int relayControl = 3; // Releya boshqaruv tarmogi uchun Arduino pin
void setup() {
pinMode(transistorBase, OUTPUT);
pinMode(relayControl, OUTPUT);
}
void loop() {
digitalWrite(transistorBase, HIGH); // Tranzistorni yoqish
digitalWrite(relayControl, HIGH); // Releyani yoqish
delay(1000); // 1 sekund kutish
digitalWrite(transistorBase, LOW); // Tranzistornio‘chirish
digitalWrite(relayControl, LOW); // Releyanio‘chirish
delay(1000); // 1 sekund kutish
}
Bu kod releya orqali lampalarnio‘chirib yoritadi. Tranzistor orqali releya boshqarilgani bilan, releyaning ishlatilishi mumkin bo‘lgan yorug‘likdan ko‘ra bir nechta kichikroq yorug‘liklar bilan ishlash imkoniyati mavjud. Lekin ma'lumotlar kutubxonasi, tranzistor turi, va tranzistor karakteristikalarini hisobga olish kerak.
Kodni yuklab olishdan oldin, ardindan boshqa qurilmalar bilan ishlaganingizdan ishonch hosil qiling.