Платёжные системы Узбекистана

Тижорат банкининг пассив операциялари деганда банкнинг капиталини шакллантириш ва ресурслар жалб қилиш операцияларига айтилади.

3. Тижорат банкларининг актив операциялари

Тижорат банкларининг актив операцияси деганда фойда олиш ва ўзининг ликвидлилигини таъминлаш мақсадида ресурсларини жойлаштириш операциясига айтилади.

3. Тижорат банкларининг актив операциялари

Актив операциялар турлари:

* Кредит операциялари

* Инвестиция операциялари

* Валюта операциялари

* Касса операциялари

* Ҳисоб-китоб операциялари

* Касса операциялари

3. Тижорат банкларининг актив операциялари

Тижорат банклари активларининг асосий қисмини, яъни 75-80 фоизини берилган кредитлар ва сотиб олинган қимматли қоғозлар ташкил этади. Бу эса, кредит операциялари ва қимматли қоғозларни сотиб олиш операцияларини банкларнинг асосий операциялари эканлигидан далолат беради.

3. Тижорат банкларининг актив операциялари

Тижорат банкларида энг юқори ликвидли активлар бўлиб, кассали активлар ҳисобланади.

Кассали активлар таркиби

1. Кассадаги нақд пуллар

2. Банкнинг Марказий банкдаги “Ностро” вакиллий ҳисобрақамидаги пул маблағлари

3. Банкнинг бошқа банклардаги “Ностро” вакиллик ҳисобрақамларидаги пул маблағлари

4. Инкассация жараёнидаги пул маблағлари (флоут)

3. Тижорат банкларининг актив операциялари

Тижорат банки инвестор сифатида қимматли қоғозларни сотиб олади.

Банк қимматли қоғозларни икки мақсадда сотиб олади:

1. Ликвидлилигини таъминлаш мақсадида

2. Даромад олиш мақсадида

3. Тижорат банкларининг актив операциялари

Корпоратив қимматли қоғозлар билан амалга ошириладиган операциялар юқори рискли бўлганлиги сабабли тижорат банклари қимматли қоғозлар портфелини диверсификациялашга катта эътибор берадилар.

Шунингдек, Марказий банклар тижорат банкларининг қимматли қоғозлар билан амалга ошириладиган операцияларига нисбатан чекловлар ўрнатади.