Polikondensatlanishning turlari
polikondensatlanishga faqat bifunksional guruhli monomerlar qatnashsa, reaksiya natijasida chiziqsimon tuzilishli polimerlar hosil bo`ladi. Bunday polikondensatlashga chiziqli polikondensatlanish deyiladi. Yuqorida keltirilgan poliefirlar va poliamidlar olish reaksiyalari bunga misol bo`la oladi;
ikkidan ortiq funksional guruhli monomerlarni polikondensatlanishi natijasida tarmoqlangan polimerlar hosil bo`ladi. Bunday reaksiyalarga fazoviy polikondensatlanish deyiladi. Masalan: gliserin bilan ftal kislotasining polikondensatlanishi natijasida to`rsimon ko`rinishga ega bo`lgan polimer hosil bo`ladi;
v) polikondensatlanishga eng kamida ikki funksional guruh tutgan bitta monomer uchrasa, bunday reaksiyaga gomopolikondensatlanish deyiladi. Masalan:
38
х НО-(СН2)6-СООН Н[-О-(СН2)6-СО-)х-ОН + (х-1) Н2О .
g) tarkibida funksional guruh tutgan eng kamida ikki monomer bir-biri bilan o`zaro ta'sirlashib polimer hosil qilsa, bunday reaksiyaga geteropolikondensatlanish deyiladi.
Masalan: geksametilendiamin bilan adipin kislotasining polikondensatlanishi natijasida neylon-6,6 olinishi:
хН2N-(СН2)6-NH2 + хНООС -(СН2)4-СООН Н - [HN - (СH2)6 - NHCO - (CH2)4 – CO-]x - OH
d) ikki va undan ko`p bir turli monomerlar polikondensatlansa, bu reaksiyaga sopolikondensatlanish deyiladi.
Masalan: aminokapron kislotasi bilan aminoenant kislotasini o`zaro reaksiyalari:
nН2N - (СН2)5 – СООН + nН2N - (СН2)6 – СООН - Н-[-HN - (СН2)5СОNН - (СН2)6 –СО -]x - ОН + хН20
Do'stlaringiz bilan baham: |