Portlatish ishlari uchun xodimlar

2-MA'RUZA
PORTLATISH ISHLARI UCHUN XODIMLAR.
Tog'-kon korxonalarida portlatish ishlari korxonaning ozi yoki bajaruvchi tashkilot bilan amalga oshiriladi. Korxona portlatish ishlarini boshqarishda korxona rahbariga, bajaruvchi tashkilotlarda esa portlatish ishlari boshlig'iga yuklanadi.
Tashkilotlar va korxonalarni qurish, rekonstruktsiya qilish va ulardan foydalanish ob'ektlarida konchilik va portlatish ishlarini (shu jumladan portlovchi materiallar bilan ishlashni) texnik boshqarish kon (oliy yoki o'rta maxsus) ma'lumotlarini tugatgan, yoki oliy (o'rta) maxsus konchilik va (yoki) portlatish ishlarini texnik boshqarish yoki portlovchi materiallar bilan ishlash huquqini beradigan o'quv muassasalari yoki kurslari bitirgan shaxslarga qabul qilinishi mumkin. Shu bilan birga, barcha holatlarda, portlatish ishlarining rahbarlari xavfsizlik talablari bo'yicha bilim sinovidan o'tishlari va tegishli malaka sertifikatini olishlari kerak - " Portlatuvchining yagona daftari" ("Portlatuvchi ustasining yagona daftari").Ochiq konlarda portlatish ishlarini olib borishga portlash ishlarini olib borish tayyorlash bo'yicha maxsus dastur asosida o'qitilgan va malaka komissiyasining imtihonlarini topshirgandan so'ng chiqarilgan "Portlatuvchining yagona daftari" (PYaD) yoki "Portlatuvchi ustasining yagona daftari" bo'lgan shaxslarga ruxsat beriladi. Imtihonlarga kamida 18 yoshga to'lgan, o'rta ma'lumotga ega bo'lgan va tog'-kon sanoatida kamida bir yil ish stajiga ega bo'lgan shaxslar uchun ruxsat beriladi.Malaka komissiyasining imtihonlarini muvaffaqiyatli topshirgan va portlash ishlarini olib borish huquqini beradigan "Portlatuvchining yagona daftari"ni olgan shaxslar mustaqil ishlashga faqat tajribali portlovchi rahbarligida bir oy davomida stajirovka otgandan so'ng qabul qilinishi mumkin.
Kamida 18 yoshga to'lgan va yer osti qazib olish tajribasi (lahim otuvchi yoki yer osti kon ishchisi) kamida 2 yil bo'lgan shaxslar uchun gaz va chang uchun xavfli shaxtalarda portlatish ishlariga ruxsat beriladi. Ular "Portlatuvchining yagona daftari"da faqat usta portlatuvchisi kasbi bo'yicha o'qitiladi.Korxonalarda kamida ikki yilda bir marta portlatuvchi va usta-portlatuvchilarni bilimlari Sanoat xavfsizligi guruhi vakillari boshchiligidagi komissiya tomonidan tekshiriladi.
"Portlatuvchining yagona daftari" sertifikat va ogohlantirish talonidan iborat. Sertifikatda portlatuvchining bajarishi uchun ruxsat etilgan ish turlari ko'rsatiladi.
Sertifikat va ogohlantirish taloni malaka komissiyasining raisi va korxona vakillari tomonidan imzolanadi, ularning imzolari “Sanoat havfsizligi”DQ muhri bilan tasdiqlanadi.Portlovchi moddalarni saqlash, tashish, ulardan foydalanish yoki hisobga olishni belgilangan tartibini buzganligi uchun portlatuvchi shaxsdan ogohlantiruvchi taloni olinishi mumkin. Agar portlatuvchining ogohlantiruvchi taloni olib qo'yilgandan keyin 6 oy ichida qoidabuzarliklarga yo'l qo'yilmasa, ogohlantiruvchi taloni qaytarib beriladi.Portlatuvchi tomonidan PMni saqlash, tashish, ishlatish yoki hisobga olishning belgilangan tartibi takroran buzilgan taqdirda, ogohlantiruvchi talon faqat tegishli mashg'ulotlardan so'ng portlatuvchi mutaxassisligi bo'yicha imtihonlarni topshirgandan so'ng tiklanishi mumkin.
Portlatuvchi tomonidan PMni saqlash, tashish, ishlatish yoki hisobga olishning belgilangan tartibi qo'pol qoidabuzarlik bilan (avtohalokatga, avariyaga yoki PMning yo'qolishiga olib kelgan yoki olib kelishi mumkin bo'lgan) tugasa Sanoat xavfsizligi Fuqarolik Kodeksining hududiy organlari ishchilari va portlatish ishlarini olib boruvchi tashkilotning mansabdor shaxslari tavsiyasiga binoan “Portlatuvchining yagona daftari” olib qo'yiladi.Imtihonlardan o'tmagan portlatuvchi portlatish ishlarini olib borish huquqidan mahrum qilinadi va maxsus komissiya tomonidan qayta o'qitilgandan keyin portlatish ishlarini bajarishga qayta ruxsat berilishi mumkin.Bir korxonadan boshqasiga korxonaga o'tkazilgan portlatuvchi yangi korxonaning idoraviy mansubligidan qattiy nazar malaka komissiyasiga qo'shimcha imtihonlarni topshirishlari kerak, bu esa "Portlatuvchining yagona daftari"da o'tgan imtihonga tegishli yozuvni kiritadi. Mustaqil ravishda yangi korxonani ishlab chiqarishga qabul qilishdan oldin, portlatuvchi 10 kun davomida stajirovkadan o'tishi kerak.
Bir yildan ortiq vaqt davomida tanaffusga ega bo'lgan portlatuvchi portlash ishlarini mustaqil ravishda ishlab chiqarishga imtihon topshirilgandan keyin, qo'shimcha qayta tayyorgarliksiz, tashkilotning maxsus komissiyasi tomonidan (karer, kon va boshqalar) qabul qilinishi mumkin. 10 kun ichida malaka oshiradi va portlatish ishlarini bajarishga ruhsat etiladi. Gaz va chang uchun xavfli bo'lgan konlarga o'tishda portlatish ustalari “Sanoat havfsizligi”DQ xizmati tomonidan tasdiqlangan dasturga binoan konda qo'shimcha tayyorgarlikdan o'tadilar, malaka komissiyasining imtihonlarini topshiradilar va 15 kun davomida amaliyot o'taydilar (ko'mir, foydali qazilma va gazning to'satdan portlashi uchun xavfli yoki yuqori toifalarga kiritilgan konlarda amaliyot 20 kun davomida o'tkaziladi).
Portlash ishlari bilan shug'ullanadigan barcha shaxslar portlatish boshqaruvchisi tomonidan ishlatilgan portlovchi moddalar va portlatish vositalarini olishdan oldin ularni saqlash choralari to'g'risida ko'rsatma berishlari kerak. Xuddi shu ko'rsatma korxonada yangi PMlardan foydalanilganda ham amalga oshiriladi.
Portlash ishlarini tayyorlash va o'tkazish bilan shug'ullanadigan barcha ishchilar, ularga berilgan ushbu ishlarni bajarishning xavfsiz usullari to'g'risida ko'rsatmalar bilan tanishishlari kerak.
Xuddi shu xavfli zonada ikki yoki undan ortiq portlatuvchi bilan portlash ishlarini olib borishda portlatuvchi sifatida kamida bir yillik tajribaga ega bo'lgan usta-portlatuvchi (usta) tayinlanishi kerak. Usta portlovchi shaxsni tayinlash ruxsatnoma tartibidagi yozuv bilan rasmiylashtiriladi. Portlashni to'g'ridan-to'g'ri texnik nazoratchi boshqaradigan hollarda, usta portlatuvchini tayinlash shart emas.
O'zida PM bo'lgan portlatuvchi portlash bilan bog'liq bo'lmagan har qanday ishlarni bajarishi taqiqlanadi.Portlash ishlarini nazorat qilish huquqiga ega bo'lgan PM omborlarining boshliqlarini va portlovchilarni oliy yoki maxsusni bitirgan shaxslarni tayinlashga yo'l qo'yiladi. Portlash ishlarini olib borish huquqiga ega bo'lgan, PM omborlari mudirlari uchun maxsus o'quv dasturi bo'yicha qo'shimcha tayyorgarlikdan o'tgan va tegishli sertifikatga ega bo'lgan shaxslar ham PM omborlari boshliqlari etib tayinlanishi mumkin.Ombor mudirining vazifalarini bir vaqtning o'zida portlatish ishlarini nazorat qilish huquqiga ega bo'lgan muhandis va texnik xodim bajarishi mumkin. Portlash ishlarini olib boradigan portlatuvchi PM omborlari boshlig'i bo'lish huquqiga ega emas.