Практические занятие №1 Тема: «Пассажирский транспорт Узбекистана и вопросы его развития»

---

Amaliy
mashgʻulot № 14
Mavzu: 
«Аvtоmоbillаrdа yo’lоvchilаrni 
tаshishni bоshqаrish » (1)
Toshkent davlat transport universiteti
“Transport logistikasi” kafedrasi
Fan: “Avtomobillarda tashishni tashkil etish va boshqarish”
Toshkent - 2022

---

MASHGʻULOT REJASI:
I. Amaliy
mashgʻulotning maqsadi va vazifalari.
II. 
Ma’ruza boʻyicha qisqacha ma’lumotlar.
III. Amaliy
mashgʻulot uchun topshiriqlar.
IV. Hulosa.

---

II. 
Ma’ruza boʻyicha qisqacha ma’lumotlar.
Yo'lovchi tashishni boshqarish tizimi.
Boshqaruv tizimida boshqaruv ob'ekti - tizimning boshqariladigan qismi va boshqaruv sub'ekti - tizimning
boshqaradigan qismi ajralib turadi. Boshqarish tizimlari yopiq (bunday tizimlarda tashqi muhitning ta'siri yo'q) va ochiq (tashqi
muhit bunday tizimlarga sezilarli ta'sir ko'rsatadi).
Yo'lovchilarni avtomobil transportida tashishga kelsak, boshqaruv texnik, texnologik, iqtisodiy, kadr masalalari,
tashkiliy va boshqa qarorlar majmuasini qabul qilish va amalga oshirishdan iborat. Shu bilan birga, ishlab chiqarish va tashkiliy
tuzilmalar tashkil etiladi; transport va tegishli xizmatlarga bo'lgan ehtiyojlar aniqlanadi; bu ehtiyojlarni qondirishning oqilona
shakllari tanlanadi; harakatlanuvchi tarkib parki va marshrut tizimi ratsionalizatsiya qilinmoqda; tarif siyosati belgilanadi.
Boshqaruv qarorlari tashishni texnologik tashkil etish va ularni turli xil resurslar bilan ta'minlash, yetarli va ritmik
moliyalashtirish, transport xodimlari uchun ijtimoiy kafolatlar yaratish, tashish xavfsizligini ta'minlash, yo'lovchilarga transport
xizmatlarining yuqori sifatiga erishish, tashishni amalga oshirishga qaratilgan.
Boshqaruvning asosiy tamoyillari qonuniylik; ilmiy xarakter; maqsadlilik; yetakchilik birligi; boshqaruv tizimidagi har
bir bo'g'inning avtonomligi; boshqaruv qarorlarini ishlab chiqishda kollegiallik va ularni amalga oshirish bo'yicha buyruqlar
birligi; tanlangan maqsadlar asosida shaxsiy, jamoaviy va jamoat manfaatlarini bog'lash; mehnat jamoasi a'zolarini moddiy va
ma'naviy rag'batlantirish; rentabellik; ekologik tozalik.
Avtotransport kompleksidagi boshqaruv sub'ektlari - yo'lovchi tashish bilan shug'ullanuvchi yuridik shaxslar
(birgalikda tashuvchilar), transport xizmatlari va tashish bozorini tartibga solish bo'yicha o'z vakolatlarini amalga oshiruvchi
davlat va munitsipal hokimiyat organlari; yo'lovchilar, tashuvchilar va uchinchi shaxslarning manfaatlarini himoya qilishga
mo'ljallangan jamoat tashkilotlari. Tashishning texnologik jarayoni va uning elementlari boshqaruv ob'ektlari hisoblanadi.
Avtomobil transportida yo'lovchilarni tashish iqtisodiy-
xo’jalik faoliyatdir. Avtotransport xizmatlari bozorida xo‘jalik
faoliyatini amalga oshirish imkoniyatlari va asoslari
xo‘jalik yurituvchi subyektlarning fuqarolik qonunchiligida belgilangan huquq
layoqati bilan belgilanadi.

---

Avtotransport kompleksini tartibga solish va undagi davlat va munitsipal siyosatni amalga oshirish
funktsiyalarini bajaradigan davlat va munitsipal boshqaruv organlarining vakolatlari Konstitutsiya, shtat qonunlari va
mahalliy davlat hokimiyati organlarining normativ hujjatlari bilan belgilanadi.
O‘zbekiston Respublikasining “Transport to‘g‘risida”gi Qonunida (2021-yil 9-avgustdagi O‘RQ-706-son)
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Transport vazirligi va mahalliy davlat hokimiyati organlarining transport
sohasidagi vakolatlari belgilab berilgan.