Prof. Dr. BİLge öztan’a armağan cumhuriyet savcisinin hukukî sorumluluğU

III.Cumhuriyet Savcısına Hâkimler Gibi Dava Açılabileceği Görüşü 
Aydınalp’e göre, HUMK, m.575’te “davalı” sıfatı sadece hâkimler için öngörülmüş 
ise de “savcı”ların da hâkimlerin tâbi olduğu statüde oldukları, idarî görevlerinin yanında 
ayrıca, hâkimlere göre daha az olmakla beraber “yargısal” ve “adalet hizmetleri” görevlerinin 
de bulunduğu da yadsınamaz. Cumhuriyet savcılarının idari görevlerinin daha çok olması 
HUMK’un 573’üncü maddesi kapsamında “davalı” olmalarına engel değildir. Fransız 
hukukunda savcılar da hâkimler gibi hukukî sorumluluk davasına muhataptırlar. Yalnız sorun 
pek de basite indirgenebilecek nitelikte değildir. Başta görev ve yetkili mahkeme olmak üzere 
pek çok sorunun ortaya çıkması kaçınılmazdır
72
. 
Yazar, Cumhuriyet savcısının adlî ve idari görevleri arasında bir ayrım yapmamış, 
HUMK’un ilgili maddelerinin uygulanması hâlinde ortaya çıkabilecek sorunlara dikkat 
çekmiştir.
uyandıran bir kanunumuz var: O da, kanunları yürütmek için başımıza getirdiğimiz hükümdarın 
kendi adına bütün suçları soruştursun diye her mahkemeye bir memur atamış olmasıdır. Bu 
yüzden artık bizler hafiye diye bir şey bilmiyoruz. Bu memurun da görevini kötüye kullandığına dair 
içimizde bir kuşku uyanırsa, soruşturmakta olduğu suçu kimin haber verdiğini söylemeye mecbur 
tutarız onu. Eflatun kanunlarına göre herhangi bir suçu hâkimlere haber vermeyenlerin ya da bu 
konuda onlara yardım etmeyenlerin cezalandırılması gerekir. Böyle bir şey bugünkü duruma uygun 
düşmez. Savcılık makamı, vatandaşların yerine her şeye göz kulak olmaktadır. Gereken işi o görür, 
vatandaşlar da huzur içinde yaşarlar…” Montesquieu: Kanunların Ruhu Üzerine, İstanbul 1998, C.I 
(Çev. Baldaş, F.), s.144 - 145.; Cumhuriyet savcılarının tarihi gelişimi için ayrıntılı bir çalışma için 
bkz. Üçok, s.37; Roma hukukunda Cumhuriyet savcılığına benzetilebilecek kurumlar için bkz. 
Webster’s Third New International Dictionary, Springfield, Massachusetts, USA 1971, s.591; 
Black’s Law Dictionary, Sixth Edition, USA, s.421. 
72
Aydınalp s.170,171. 

---