Profilaktyka etyczna i strategia antykorupcyjna Czym jest etyka?

Profilaktyka etyczna i strategia antykorupcyjna

Czym jest etyka?

• ETYKA – éthikós – zwyczajny, éthos – zwyczaj, obyczaj.
• zespół norm i ocen moralnych
• (dot. grupy społecznej, środowiska)
• 2. filozoficzna nauka o moralności
• aksjologia- teoria wartości,
• deontologia – nauka o powinnościach.

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

• ZASADY GODNOŚCIOWEJ REGULACJI ZACHOWANIA
• ZASPOKAJANIE POTRZEBY GODNOŚCI:
• RELACYJNOŚĆ
• AUTONOMIA

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

• ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z RELACYJNEGO SPOSOBU ZASPOKAJANIA POTRZEBY GODNOŚCI:

• niepokój, troska „co myślą inni”;

• duża chwiejność dobrego mniemania o sobie, poczucie zagrożenia;

• przywiązanie do atrybutów statusu społecznego;

• walka o utrzymanie tego statusu.

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

• UWAGA!!! SKUTKI!!!

• wybór „drogi na skróty” w celu uzyskania lepszej pozycji w stosunku do „osób odniesienia”,

• agresywne deprecjonowanie innych (ośmieszanie, intrygi, zakłamanie),

• człowiek „relacyjny” – to typowy „umniejszacz”,

• niemoralne, nieetyczne postępowanie.

• AUTONOMIA

• najbardziej dojrzały sposób zaspokajania potrzeby godności

• Jaki jestem? – wartości, które cenię,

• Co robię? – moje postępowanie.

• Jaki jestem? = Co robię?

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

• WARTOŚCI = CZYNY

• KONSONANS GODNOŚCIOWY

• przeżycie dostępne osobom, których system normatywno-wartościowy jest dojrzały, tzn.:

• ZRÓŻNICOWANY,
• UPORZĄDKOWANY,
• ZHIERARCHIZOWANY.

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

• ETOS

• SPOŁECZNY,

• GRUPOWY,

• ZAWODOWY,

• OSOBISTY.

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

• „RELACYJNY ETOS SUKCESU”

• ukierunkowanie na korzyści,

• „wyścig szczurów”,

• bezwzględność,

• „agresywny skrót do godności”,

• uzależnienie od opinii innych.

Psychologiczne uwarunkowania zasad i norm etycznych

• AUTONOMICZNY ETOS ZASAD

• ETOS ZAWODOWY

• ETOS OSOBISTY

• !!!DOJRZAŁOŚĆ!!!

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999

• BADANIA ANKIETOWE

• PAŹDZIERNIK I LISTOPAD 1999 r.

• brak wiedzy o administracji rządowej – 25%,

• błędne utożsamianie organów samorządowych z administracją rządową – od 16% do 35% badanych.

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999

• WSKAZANIA NA CECHY POZYTYWNE URZĘDNIKÓW

• kompetencja – 90%,

• uczciwość – 77%,

• uprzejmość – 86%,

• przystępność – 86%.

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999

• ZARZUTY

• „zbywanie interesanta” – 16%,

• zachłanność – 6%,

• chciwość – 5%,

• skorumpowanie – 4%.

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie - 1999

• KORUPCJA – 10% URZĘDNIKÓW:

• pracownicy informacji – 4%,

• podejmujący decyzje – 7%,

• stanowiska kierownicze – 13%,

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie – rok 2004

• Transparency International – Indeks Percepcji Korupcji:

• Polska zajmuje 67 miejsce (na 145 państw),

• 3,5 pkt > możliwych 10 pkt (brak korupcji).

• Powszechność korupcji w odczuciu Polaków (badania OBOP):

• Rok 1999 – 43%,

• Rok 2002 – 54%,

• Rok 2003 – 68%.

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Badanie – rok 2004

• Badanie Fundacji im. S. Batorego:

• „daję łapówki” – 15%:

• (służbie zdrowia – 50%,policjantom drogówki – 12%, urzędnikom – 8%, nauczycielom – 5%)

• „znam tych, co biorą” – 23%:

• (kadra kierownicza, inteligencja – 50%, prowadzący działalność gospodarczą – 37%. osoby z wyższym wykształceniem – 36%)

Obszary i mechanizmy korupcjogenne Transparency International 2006

• INDEKS PERCEPCJI KORUPCJI

• POLSKA – 3,7 PKT

• (10 PKT –ZNIKOMA KORUPCJA, DUŻA PRZEJRZYSTOŚĆ

• 0 PKT – BRAK PRZEJRZYSTOŚCI, POWSZECHNA KORUPCJA)

Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009

• KORUPCJA

• Przekupstwo Kradzież Protekcja Kumoterstwo Nepotyzm Łapownictwo

• 4 WYMIARY:

• ekonomiczny,

• polityczny,

• kulturowy,

• praktyczny,

Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009

Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009

• OBSZARY DZIAŁALNOŚCI PUBLICZNEJ OBJĘTE STRATEGIĄ:

• gospodarka,

• najwyższa władza państwowa,

• administracja publiczna,

• wymiar sprawiedliwości,

• ochrona zdrowia,

• finanse publiczne,

• edukacja, kultura, środki masowego przekazu.

Strategia Antykorupcyjna II etap wdrażania 2005-2009

• INSTYTUCJE, których zadaniem jest ZWALCZANIE KORUPCJI:

• MSWiA,

• Ministerstwo Finansów,

• Najwyższa Izba Kontroli,

• Rzecznik Praw Obywatelskich,

• Urząd Zamówień Publicznych,

• Policja,

• Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

• Centralne Biuro Antykorupcyjne (24 lipca 2006 r.).