Protsessorlar

Mavzu: Prossesorlar

Reja:
1.Prossesorlar haqida.
2.Dastlabki prossesorlar
3.Hozirgi prossesorlar

Protsessorlar

Bugun sizlar bilan protsessorlar haqida gaplashamiz.

Birinchi bilib olaylik protsessorlar nima o’zi.

Mikroprotsessor - (CPU – central processing unit – markaziy qayta ishlash bo’limi)

Bu yagona integral sxemada tashkil etilgan markaziy hisoblash qurilmasi bo’lib kompyuterdagi barcha xisoblash ishlarini bajaruvchi kompyuter miyyasi desak ham bo’ladi.

Protsessor ishlagan vaqtida keraklicha elektr energiyasini olgani uchun ishlagan vaqtida harorati ortadi. Buni oldini olish uchun Sovutgich Radiator parragi qo’yiladi.

Dastlabki Protsessorlar

• Dastlabki Protsessorlar vakum naylardan yasalgan edi.
• Bu esa katta elektr quvvati va katta o’lchamlarni talab qilar edi.
• Integrallashgan sxema o’zida bir necha minglab tranzistorlarni birlashtirgan plata bo’lib bu birinchi bo’lib 1971-yil Intel karparatsiyasi tomonidan ishlab chiqilgan intel 4004 protsessori edi.
• Bu protsessor 2300 ta tranzistordan tashkil topgan va sekundiga 60 000 ta operatsiya bajarar edi.

Hozirgi Protsessorlar

• Hozirgi zamonaviy kompyuterdagi protsessorlarda bir emas bir nechta protsessorlar bo’ladi yani bitta protsessor ichida bir nechta yadrolar bo’ladi.
• Har bir yadro aslida biroz kuchsizroq protsessor degani.
• Protsessor ichida bir nechta yadro bolganini sababi, bir vaqtning o’zida bir nechta amallarni bajarish imkoniyati bo’ladi.

Buning hisobiga bizni kompyuterimizni samaradorligi oshadi.

• Buning hisobiga bizni kompyuterimizni samaradorligi oshadi.
• Shu joyda kompyuter xotirasi xaqida ham gapirib ketsak
• Xotira bizning ma’lumotlarimizni bizni dasturlarimizni xotiraga saqlash uchun kerak bo’ladi.
• Zamonaviy kompyuterlarda doimiy va tezkor xotira bo’ladi.
• Doimiy xotira bizni ma’lumotlarimizni doimiy saqlash uchun kerak bo’ladi.

Tezkor xotira esa protsessor va doimiy vositachi bo’lib protsessorga kerak bo’lgan ma’lumotlarni doimiy xotiradan olib protsessorga yetkazib berib turadi.

• Tezkor xotira esa protsessor va doimiy vositachi bo’lib protsessorga kerak bo’lgan ma’lumotlarni doimiy xotiradan olib protsessorga yetkazib berib turadi.
• Nima uchun tezkor xotira bizga kerak ?
• Protsessor ishlashi juda ham tez va mana shu tezlikka mos keluvchi doimiy xotira mavjud emas.
• Tezkor xotira doimiy xotiradan bir necha barobar tez bo’lgani uchun biz undan foydalanamiz.

Bugungi kunda protsessor ishlab chiqaradigan uchta kata kompaniya bor.

• Bugungi kunda protsessor ishlab chiqaradigan uchta kata kompaniya bor.
• Bular Intel AMD Apple kompaniyalari.

Protsessor tanlash

• Protsessor tanlashda uni chastatasiga , yadrolar soniga va boshqa parametrlariga qarashimiz mumkin.
• Agar siz intel protsessor olmoqchi bo’lsangiz CORE i3, CORE i5, CORE i7, CORE i9 protsessorlardan birini olishingiz mumkin.
• Bular ichida CORE i3 eng soddasi va eng arzoni CORE i9 esa eng qimmati va eng tezi xisoblanadi.

Bu protsessorlarni avlodlari ham mavjud. Quyidagi rasmda avlodini qayerga yozilishi korsatilgan.

• Bu protsessorlarni avlodlari ham mavjud. Quyidagi rasmda avlodini qayerga yozilishi korsatilgan.

Intel protsessorlari hozirgi kunda 12 avlodiga kelgan.

• Intel protsessorlari hozirgi kunda 12 avlodiga kelgan.
• AMD kompaniyasini RYZEN 3, RYZEN 5, RYZEN 7, RYZEN 9 modellarini olishingiz mumkin.
• Bu kompaniyani protsessorlari 5 – avlodga kelgan.
• Apple kompaniyasi protsessorlariga kelsak 2020-yilgacha Intel kompaniyasi protsessorlaridan foydalanib kelgan.

2020-yildan boshlab o’zining M1 protsessorlariga o’tgan.

• 2020-yildan boshlab o’zining M1 protsessorlariga o’tgan.
• Demak M1 protsessorlari bugungi kunda M1, M1pro, M1max, M1Ultra modellariga ega.
• Ichida eng soddasi M1 eng tezi va eng qimmati M1Ultra hisoblanadi.