Proyektorlar Proyektor bu - teskarisiga ishlaydigan fotoapparat desa ham bo‘laveradi. Fotoapparat - tasvirni o‘zidagi plyonkaga proyeksiyalaydi. Proyektor esa aksincha, o‘zidagi plyonkadagi (yoki, boshqa biror manbadagi) tasvirni ekranga proyeksiyalaydi. Lekin, proyektorning fotoapparatdan farq qiladigan o‘ziga xos jihatlari ham mavjud. - Proyektor bu - teskarisiga ishlaydigan fotoapparat desa ham bo‘laveradi. Fotoapparat - tasvirni o‘zidagi plyonkaga proyeksiyalaydi. Proyektor esa aksincha, o‘zidagi plyonkadagi (yoki, boshqa biror manbadagi) tasvirni ekranga proyeksiyalaydi. Lekin, proyektorning fotoapparatdan farq qiladigan o‘ziga xos jihatlari ham mavjud.
- Yaqin-yaqinlargacha proyektorlarda ko‘mir elektrodlari asosida ishlaydigan elektr yoyili lampalardan foydalanilar edi. Bunday lampalar ko‘zni kuchli qamashtiriadigan darajada o‘ta yorqin oq nur taratadi. Ularda ko‘mir sterjenlar orasida hosil bo‘ladigan elektr razryadi tufayli oq nurli yorug‘lik chiqariladi. Razryad boshlanishi uchun ikkita sterjen bir lahzaga o‘zaro tutashtiriladi. Hosil bo‘lgan razryad havo bilan to‘ldirilgan kichik bo‘lmachada rivojlanadi. Sterjenlar o‘rtasida elektr tokini o‘zaro tashiy oladigan zaryadlangan zarralar mavjud bo‘lgan paytda bo‘lmachadagi razryad ham barqaror turadi. Lekin, bunday proyektorda sterjenlar asta-sekinlik bilan havoda yonib, tugab boradi. Shuning uchun ularni vaqt davomida bir-biriga yaqinlashtirib turadigan moslama ham qo‘yilar edi.
deyarli 1 asrdan ziyod vaqt mobaynida proyektorlar faqat plyonka bilan ishlashgan. Masalan, kinoteatrlarda kinofilmlarni namoyish qilishda kinolenta o‘ramini kinoproyektor orqali ekranda namoyish qilingan. Yoki, maktab va oliygohlarda diafilmlar va slaydlarni namoyish qilishga mo‘ljallangan filmoskop-diaproyektorlar mavjud bo‘lgan. Kinoplyonka, yoki, fotoplyonka esa oq yorqin yorug‘lik nuridagi keraksiz qismlarni o‘zida yutib qolib, aksincha, o‘zida mavjud tasvirlarga mos nurlarni o‘tkazish orqali, ekranda kerakli tasvirni hosil qilib bergan. Kinoproyektor uzun metrajli plyonkadagi tasvirlarni uzluksiz almashtirish orqali ekranda harakatli tasvirlar paydo qilishga xizmat qilgan. Diaproyektor esa plyonkadagi bitta slaydni uzoq vaqt ekranga proyeksiyalab turishga xizmat qiladi. Bunday maqsadlarda avvaldan tasvir tayyorlangan plyonkadan tashqari, ish jarayonida yozish-chizish mumkin bo‘lgan plastinkani ham qo‘llash mumkin. Bu tarzda proyeksiyalovchi proyektorni grafoproyektor deyiladi. - deyarli 1 asrdan ziyod vaqt mobaynida proyektorlar faqat plyonka bilan ishlashgan. Masalan, kinoteatrlarda kinofilmlarni namoyish qilishda kinolenta o‘ramini kinoproyektor orqali ekranda namoyish qilingan. Yoki, maktab va oliygohlarda diafilmlar va slaydlarni namoyish qilishga mo‘ljallangan filmoskop-diaproyektorlar mavjud bo‘lgan. Kinoplyonka, yoki, fotoplyonka esa oq yorqin yorug‘lik nuridagi keraksiz qismlarni o‘zida yutib qolib, aksincha, o‘zida mavjud tasvirlarga mos nurlarni o‘tkazish orqali, ekranda kerakli tasvirni hosil qilib bergan. Kinoproyektor uzun metrajli plyonkadagi tasvirlarni uzluksiz almashtirish orqali ekranda harakatli tasvirlar paydo qilishga xizmat qilgan. Diaproyektor esa plyonkadagi bitta slaydni uzoq vaqt ekranga proyeksiyalab turishga xizmat qiladi. Bunday maqsadlarda avvaldan tasvir tayyorlangan plyonkadan tashqari, ish jarayonida yozish-chizish mumkin bo‘lgan plastinkani ham qo‘llash mumkin. Bu tarzda proyeksiyalovchi proyektorni grafoproyektor deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
