Psixodiagnostika Universitetlar uchun darslik

sika proektsiyasi".
Klassik ma'noda proektsiyaning mavjudligi hozirgi kun
munozaralarni keltirib chiqaradi va uni aniq isbotlangan deb hisoblash mumkin emas.
Keling, klassik proektsiyaga bag'ishlangan odatiy tadqiqotlardan birini ko'rib
chiqaylik. Ushbu asarda J. J. (1998). Halpern (Halpern, 1977) sub'ektlarni
jinsiy qo'zg'alishdan "himoya" ni belgilaydigan maxsus yaratilgan shkala bo'yicha baholadi.-
2 8 8 6-bob. Proektsion texnika
Daniya. Keyin yuzlarning bir qator fotosuratlari taklif
qilindi, ulardan "eng yoqimsiz"ni tanlash kerak edi. Keyingi bosqichda sub'ektlarga
jinsiy sahnalarning aniq tasvirlari taklif qilindi. Shundan so'ng, barcha sub'ektlar
o'zlarini va tanlangan "yoqimsiz mavzuni"
shaxsiy xususiyatlarning standart ro'yxatiga muvofiq tasvirlab berishdi. Natijalar shuni ko'rsatdiki, jinsiy qo'zg'alishdan yuqori
darajada rivojlangan himoya
bilan ajralib turadigan sub'ektlar tasvirlarni ko'rishda uning paydo bo'lishini rad etishdi va bu hayajonni
yoqimsiz odamga etkazishdi. Erkak bunday odam sifatida harakat qilganda ta'sir sezilarli darajada oshdi
. Proektsiyaning himoya funktsiyasi haqida gapirishga asos bordek tuyuladi,
ammo hozircha biz yakuniy xulosadan voz kechamiz. Biz hali ham
keling, ushbu tadqiqotga qaytaylik, proektsiyani nafaqat
himoya mexanizmi sifatida, balki ancha kengroq
ko'rib chiqamiz, uni insonning aqliy faoliyatining ajralmas xususiyati sifatida tushunamiz.
"Proektsiya hissiy tajribalarni aks ettirish uchun yaratilmagan, u
mojarolar bo'lmagan joyda ham sodir bo'ladi", deb yozadi 3. Freyd.
Ong bilan doimo to'qnashib turadigan ongsiz sohaga mahkam bog'lanmagan, ammo
insonning o'ziga xos xususiyati sifatida tushunilgan, ularsizatrofdagi voqelik ob'ektlari va hodisalari to'g'risida o'z
tasavvurlari yo'q bo'lgan proektsiya "atribut proektsiyasi"
deb nomlangan. To'g'ri T. Shibutani (1969), odamlar
faqat aniq, yaxshi tushunilgan tajribalar va qobiliyatlar ularga prognoz qilinganida tirik deb qabul qilinishi haqida yozgan
.
Klassik va atributiv proektsiyani, turli mualliflarning fikriga ko'ra
, proektsiya uchun tanlangan "maqsadlar" bilan ajratish mumkin.
Klassik proektsiya salbiy baholanadigan shaxslarga qaratilgan deb taxmin qilinadi va agar
shaxs o'zining salbiy xususiyatlarini bilsa, u ularga ega bo'lgan shaxslarga beradi.-
soxta munosabat.
Proektsiyani bunday tushunish —o'z motivlari,
ehtiyojlari, boshqa odamlarning his-tuyg'ularini berish va shunga mos ravishda ularning harakatlarini tushunish-
ko'p asrlik ilmiy kuzatuvlarga ham
, eksperimental tadqiqotlarga ham asoslangan va shuning uchun ba'zi psixologlar
yagona asosli deb ishonishlari bejiz emas.
L. Bellak, TAT bilan o'tkazgan tajribalari davomida, shuningdek, shunday xulosaga keladi
proektsiya umuman himoya mexanizmi emas va Freydning
u faqat himoya qilish uchun yaratilmagan degan g'oyasi hech qanday
muhim rivojlanishga erishmagan. Uning fikricha,
Freydning bunday proektsiyaga oid asosiy taxminlari shundan iboratki, idrok xotiralari
hozirgi stimullarni idrok etishga ta'sir qiladi va TAT rasmlarining talqini bunga asoslanadi
. Bellak (2000) shunday deb yozadi: "menimcha, sub'ektning o'tmishdagi tushunchasi
uning otasi tat rasmlaridagi ota figuralarini idrok etishiga ta'sir qiladi va bu uning
ota figurasini kundalik idrok etishining haqiqiy va ishonchli naqshini tashkil qiladi....
Bunday holda, idrok etuvchi xotiralar
nafaqat proektsiyaning dastlabki ta'rifida ta'kidlanganidek, tor belgilangan himoya maqsadlari uchun emas, balki haqiqiy stimullarni idrok etishga ta'sir qiladi degan tuyg'u paydo
bo'ladi" (12-bet).
Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda, Bellak "proyek" atamasidan foydalanish-
tat bilan ishlashda kuzatiladigan jarayonlar uchun" tion " noo'rin. U
6.2. Proektsiya: hodisadan tadqiqot printsipiga 2 8 9