Psixodiagnostika va amaliy psixologiya haqida tushuncha

Psixologik tashxisda Reykowski ning nazariy chizmasi. Taniqli polyak psixologi Yanush Reykovskiy (Reykowski) tomonidan taklif qilingan nazariyaning mazmuni.
Psixologik tashxis va tibbiy tashxis. Klinik-psixologik diagnostika xususidagi A.Leviskiyning fikr-mulohazalari. Klinik tashxis. Psixologik tashxis.
Funksional tashxis nazariyasi. Funksional tashxis nazariyasining mazmuni va uning g’oyasi. Bu borada A.Leviskiy tomonidan olib borilgan izlanishlar tasnifi.
Diagnostik xatolar. Z.Pleviskiy (Plewiska)ning diagnostik xatolar to’g’risidagi dastlabki qarashlari. Diagnostik xatolarning guruhlari. Kuzatishdagi xatoliklar. Ro’yxatga olishdagi xatoliklar. Asbob-uskunalar xatosi. “Birinchi hayratlanish” effekti. Atribusiya xatosi. Yolg’on sabablar xatosi. Bilish radikalizmi. Bilish konservatizmi.
Psixodiagnostika va psixometriya. Psixometriya tushunchasi va uning Volf tomonidan kiritilgan tasnifi. F.Galtonning aql o’lchami to’g’risidagi nazariyasi. “XX asr lug’ati”.


3.1. Psixologik tashxis (diagnoz) tushunchasi va uning mohiyati

Amaliyotda shaxsni o’rganish uchun turli xil psixodiagnostik testlar o’tkazish jarayoni “psixologik tashxis” tushunchasi bilan chambarchas bog’liqdir. “Tashxis” (aniqlash, diagnoz) tushunchasi ilm-fan va texnikaning turli yo’nalishlarida keng ko’lamda qo’llaniladi. Ma’lumki, tiriklikni aniqlash, u yoki bu o’zgarishlar o’ziga xosligini o’rganish – tibbiyotni boshlanishi hisoblanmaydi. Adabiyotlar tahlilidan ko’rinadiki “psixologik tashxis”ni yoritib beruvchi aniq tushunchalar miqdori kam emas. Tibbiyotda qo’llaniladigan tashxis tushunchasi, normal holatning o’zgarishini aniqlashga qaratilgandir. Ushbu tushunchaning mohiyatini yoritish psixodiagnostika sohasida ham rivojlangan bo’lib, unga ko’ra, psixologik tashxis, doimo paydo bo’lgan noxushlikni yashirin sababini aniqlashdan iboratdir.

Shuningdek, ayrim chet el psixologlari psixodiagnosti-kada, qandaydir buzilish-larni (“nomidan” tashqari) o’rganish “tash-xis” jarayo-nida terminini qo’llashlariga ham to’g’ri kelgan.