Psixologik maslahat fanining predeneti, maqsad va vazifalari. Javob

Psixik apparatning tuzilmaviy modeli. Ehtimolli buzilish sabablari.

Javob. Psixik apparat, yoki psixik tizim, shaxsning o'zining zaxiralari (id, ego, superego) va ularning murojaat tizimi yordamida tashkil topgan birlikka aylanuvchi tizim hisoblanadi. Bu tizimning asosiy tuzilishi sig'ma burchaklarida, yoki psixik sara (topka) deb ataluvchi bir yorqin hisoblanadi. Psixik apparatning asosiy qismlari quyidagilardan iborat:

1. 
   Id - shaxsning to'g'ri kelgan va qoniqarsiz talablari va istaklari bilan yoritiladi.
   
2. 
   Ego - shaxsning real jihatlariga mos keladigan yechimlar topish uchun boshqa qismdan foydalanishi mumkin.
   
3. 
   Superego - shaxsning ma'naviy va odobli qonunlarga mos keluvchi xarakteristikalarini o'z ichiga olgan bo'lib, kelajakda qabul qilish kerak bo'lgan xarakteristikalarini namoyon qiladi.
   

Psixik apparatning buzilish sabablari har qanday psixik muammo uchun o'ziga xos bo'ladi. Ammo, umumiy sabablar quyidagilar:

1. 
   Jismoniy sabablar - jismoniy kasalliklar, hormon bozorlig'i o'zgartirishlari, yaxshi ovqatlanish usullari va boshqa jismoniy sabablar psixik muammo va bo'lishga olib kelishi mumkin.
   
2. 
   Moddiy sabablar - alkoqol, narkotiklar, barbituratlar, steroidlar va boshqa moddalar psixik muammo va bo'lish uchun bir nechta sabablarga olib kelishi mumkin.
   
3. 
   Ma'naviy sabablar - tarbiya, ta'lim, jamiyat, insoniy qilishlar, insonning o'zining o'zini o'rganishidagi qiyinliklar va boshqa ma'naviy sabablarga olib kelishi mumkin.
   

119. 
     Depressiya va suitsid.
     

Javob. Depressiya, uzluksiz va o'zgartiruvchi hissiyotlar, umidsizlik va kelajakdagi yo'qligiga ega bo'lgan umumiy davolashdir. Depressiya ko'p turdagi sabablar bilan bog'liq bo'lishi mumkin, ammo u psixologik va nafsiy xavfsizlik bilan bog'liqdir.
Depressiyaga chidamli mijozlar esa, uyqu yoki ovqatlanish bo'lsa ham, uzluksiz yoki qisqa fursatlar yetarli kelmaydi. Depressiya ko'pincha uzluksiz hissiyotlar (xafa bo'lish, qayg'u va qo'rqinchlar) bilan bog'liq bo'lib, shuningdek, hohlaganchilik, ishtirok etishdan xohish bilan ko'rsatiladigan qiyinchiliklarga olib kelishi mumkin.
Suitsid esa, hayotdan qaytarishning yo'lini bilan shug'ullanishdir. Suitsidga olib keladigan sabablarga qarab, uning quyidagi belgilari mavjud bo'lishi mumkin:
O'zgalar qilgan kishi bilan ko'p o'zlashtirish.
Davom etuvchi shuhratli fikr, hayotda yo'qotilgan yoki yo'qotilish imkoniyatidan qo'rqadi.
Hayotda sifatli o'zgarganliklar (masalan, ayol yoki erkakning jinsiy xayollarida o'zgarish, oilaviy muammolarga duch kelish).
Alkogol yoki narkotik o'z ichiga olgan kishi.
O'ziga zarar yetkazadigan sharoitlarda yashaydigan kishi.
O'ziga mos kelmaydigan jismoniy omillar (masalan, foydalanish yoki oshqozon bo'lishi mumkin bo'lgan har qanday shaylarga allergiya).
Suitsiddan qutulish uchun psixologik yordam kerak bo'lishi mumkin. Bunday yordamlar orasida, psixoterapiya, dori va konsultatsiya kabi ko'plab tibbiy xizmatlar mavjud. Suitsidning yo'qolishidan avval, kishiya barcha osonligi bilan yordam bera olish uchun ko'plab psixologik yordam asosiydir.

120.