Psixologiya tarihi”

Tayanch tushunchalar:
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Nazorat savollar:

1. 
   Gorandayk va Uotsonlarning psixologiya haqidagi fikrlari?
   
2. 
   Bixeovizim tushunchasi talqini.
   
3. 
   Bieoviristlarning psixologiyada ya’ni insondagi qo’zg’atuvchilar haqidagi fikrlari?
   
4. 
   Kuzatish metodlari bilan muhitning o’zaro ta’siri va farqi?
   
5. 
   Qo’zg’atuvchilarning inson psixikasidagi o’rni?
   
6. 
   Ong tushunchasining bog’liqlik tomoni?
   

Mavzu: X1Xasrning birinchi yarmida nemis emperik psixologiyasining shakllanshi.


Maqsad: X1X asrning birinchi yarmida nemiya emperik psixologiyasining shakllanish jarayonlari haqida bilim, bilim ko’nikmalarga ega bo’lish hamda ushbu tushuncha haqida ijodiy fikrlashni boyitish.


Metodik ta’minot:
Ma’ruza matni, mavzuga oid ko’rgazmalii materiallar, tarqatmali materiallar.


Adabiyotlar:

1. 
   A.N.Jdan. «Istoriya psixologii» Moskva –MGU-1979 g.
   
2. 
   M.G.YAroshevskiy «Istoriya psixologii» Moskva. Nauka-1989 g.
   
3. 
   Tafakkur psixologiyasi. E./oziev. Toshkent «O’qituvchi» 1990 yil.
   

REJA:

1. 
   /arb psixologiyasida emperik psixologiyaning vujudga kelishi.
   
2. 
   X1X asrda assotsiativ psixologiyaning taraqqiyoti va rivojlanishi.
   

XUSH asrda Germaniyada inson va tabiatga xos bo’lgan konkret emperik hodisalarni, faktlarni o’rganishga bo’lgan intilish kuchayadi. Germaniyada, Angliyada vujudga kelgan emperik va assotsiativ haqidagi bilimlar keng yoyila boshladi.

Nemis psixologiyasida emperizm g’oyalariga bo’lgan qiziqish haddan tashqari kuchayib ketdi va qator olimlar tomonidan turli xil bilimlar bayon qilina boshlandi. Nemis asoschilaridan biri faylasuf psixolog va pedagog I.F.Gerbat edi. Gerbat Vol’f tomonidan ilgari surilgan qobiliyatlar nazariyasiga qarshi chiqdi. Gerbatning eng asosiy psixolog ishi «matematika va metafizika tajribalariga asoslangan psixologiya» haqida 1824-1825 yillarda yozilgan va psixologiya darsligi 1826 yillarda yozilgan. Gerbart o’z zamondoshlariga nisbatan ilgarilash xususiyatiga ega bo’ldi. U assotsiativ psixologiyaning tarafdori edi va uni qattiq himoya qildi. Gerbatning asosiy fikri psixologiya tajribalariga asoslagan bo’lishi kerak. Ongning faktlari qonuniyatlari va ong hodisalarini o’rganishdan iborat deb hisoblaydi. Bularning eng asosiysini ong hodisasi va faktlari ta’kidlaydi. Psixologiya fanining odamlar ustida tajriba olib borishga mutlaqo haqi yo’q deb hisoblaydi. Gerbat psixologiyasi ikki qismdan iborat.

1.