Psixologiya


Download 1.03 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/3
Sana09.11.2021
Hajmi1.03 Mb.
#172611
1   2   3
Bog'liq
Psixologiya

Click to BUY NOW!

P

D

F-

XC

hange E

dit

o

r

w

w

w

.tr

ack

er-softw

ar

e.

c

o

m

Click to BUY NOW!

P

D

F-

XC

hange E

dit

o

r

w

w

w

.tr

ack

er-softw

ar

e.

c

o

m


kosmik  psixologiya,  huquq  Psixologiyasi,  tibbiyot  Psixologiyasi,  neyropsixologiya,  patopsixologiya,

pedagogik  psixologiya,  mehnat  Psixologiyasi,  sport  Psixologiyasi,  max-sus  Psixologiya,  ijodiyot

Psixologiyasi,  menejment  Psixologiyasi,  marketing  Psixologiyasi,  ijtimoiy  psixologiya,  yosh  psixologiyasi,

tashkiliy  Psixologiya,  din  Psixologiyasi,  oila  Psixologiyasi,  Psixologiya  tarixi,  genetik  Psixologiya,  amaliy

Psixologiya, eksperimen-tal Psixologiya, kasb Psixologiyasi, psixolingvistika, siyosiy Psixologiya va boshqa

Psixologiyaning  tarmoqlarga  ajralishining  asosiy  sababi  uning  tarkibida  tatbiqiy  sohalar  vujudga  kelishidir.

Psixologiya  sanoatda,  jamiyat  boshqaruvida,  ta

ʼlim  tizimida,  sogʻliqni  saklash,  madaniyat,  sport,  transport,

radio, televideniye va boshqa tuzilmalarda muhim masalalarni hal qilishda faol ishtirok qilmoqda. Psixologiya

erishgan  yutuqlari  shaxs  imkoniyatlarini  ro

ʻyobga chiqarish va ularni harakatga keltirishda alohida ahamiyat

kasb  qilmoqda  hamda  shu  asnoda  mehnat  samaradorligini  oshirishga  ta

ʼsir  oʻtkazmoqda.  Zamonavyy

Psixologiyada  elektron-hisoblash  texnikasi,  elektr  va  kimyoviy  vositalar  yordami  bilan  psixikani  chuqur

o

ʻrganish  kabilar  qoʻllanilmoqda.  Psixologiyadaoʻzini  oʻzi  kuzatish  (introspeksiya)  metodi  atrofida  keskin



bahslar  davom  etmoqda.  Ba

ʼzi  yoʻnalishdagi  psixologlar  uni  tadqiqot  oʻtkazishning  asosiy  metodi  deb

ta

ʼkidlasalar,  boshqalari  esa  uning  cheklanganligini  eʼtirof  qila-dilar,  buning  oʻrniga  obʼyektiv  metodlardan



foydalanishni tavsiya etadilar. Ob

ʼyektiv metodlar tufayli psixikaning moddiy negizi aniklangan, inson ichki

munosabatlari  bilan  sub

ʼyek-tiv  holatlar  sababiy  bogʻliqligi  yakka  shaxsda,  jamoada  namoyon  boʻlishi

dalillangan.  Jahon  hamjamiyatida  AQSH,  Angliya,  Fransiya,  Germaniya,  Rossiya,  Shveysariya

mamlakatlarida  i.  t.  insti-tutlari  va  markazlarida,  universitetlarda  psixologik  izlanishlar  keng  ko

ʻlamda  olib

borilmoqda.

O

ʻzbekistonda  Psixologiya  1928  yildan  eʼtiboran  hozirgi  Milliy  universitetda  fan  sifatida  oʻqitila  boshlandi.



1929  yil  Xalq  maorifi  komissarligi  qoshida  Psixologiya  labo-ratoriyasi  ochildi.  Keyinchalik  pedagogika

institutlarida  Psixologiyaning  bir  necha  sohalari  bo

ʻyicha  talabalarga  bilim  berila  boshlandi.  20-asrning

2yarmida  M.  Vohidov,  M.  Davletshin  singari  mahalliy  kadrlar  yetishib  chikdi.  Hozirgi  davrda  Psixologiya

fanlari doktorlari V. Tokareva, E. G

ʻoziyev, B. Qodirov, Gʻ. Sho-umarov, R. Gaynutdinov, V. Karimova, Sh.

Barotov,  A.  Jabborov,  R.  Sunnatovalar  Psixologiyaning  umumiy  Psixologiya,  pedagogik  va  yosh

Psixologiyasi,  ijtimoiy  Psixologiya  sohalari  bo

ʻyicha  tadqiqot  ishlarini  amalga  oshirmoqdalar.  Psixolog

mutaxassislar tayyorlash va tadqiqot ishlari O

ʻzMU, SamDU, Fargʻona universiteti, Qarshi universiteti, Termiz

universiteti bazalarida yo

ʻlga qoʻyilgan. Respublikamizda psixologik xizmat joriy qilingan va uning tarmogʻi

tobora kengayib bormoqda.

Psixologlar  odatda  organizmni  ongning  asosi  deb  hisoblashadi,  shuning  uchun  ham  hayotiy  muhim  soha

hisoblanadi. Psixiyatristlar va nevroopsikologlar ong va tananing interfeysida ishlaydi. Bilogiya psixologiya,

shuningdek  fiziologik  psixologiya  deb  nomlanuvchi  yoki  neuropsixologiyada  xulq-atvor  va  aqliy

jarayonlarning biologik substanslarini o

ʻrganiladi. Ushbu sohadagi asosiy tadqiqot mavzularni insonni boshqa

hayvonlarga  nisbatan  o

ʻrganadigan  qiyosiy  psixologiya,  shuningdek,  hissiyotlarning  fizik  mexanizmini,

shuningdek, neyron va ruhiy ishlov berishni o

ʻz ichiga oladi. Asrlar mobaynida biologik psixologiyada asosiy

masala miyadagi funktsional funktsiyalarni qanday joylashtirish mumkinligi va qanday qilib joylashtirilishi edi.

Zamonaviy  nevropsikologiyani  1870-yillarda  Frantsiyada  Pol  Broca  chap  frontal  girusga  nutq  ishlab

chiqarishni kashf etgan va bu bilan miya funktsiyasining yarim sharni lateralizatsiyasini namoyish etgan. Ko

ʻp

o

ʻtmay, Karl Vernicke nutqni tushunish uchun zarur boʻlgan sohani aniqladi.



Vohidov M., Maktabgacha tarbiya psixologiyasi, T., 1970;

Davletshin M., Krbiliyat va uning diagnostikasi, T., 1979;

Tokareva V., Talaba shaxsining axloqiy rivojlanish psixologiyasi, T., 1989;

G

ʻoziyev E., Psixologiya fani XXI ayerda, T., 2002;



G

ʻoziyev E., Psixologiya, T., 2003;




Download 1.03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling