Пул, кредит ва банклар

gramm, “darik”
23.Фулуслар – бу...? mis tangalar
24. Фулусларнинг луғавий маъносини кўрсатинг? yunoncha «follis» hamyon
25. Қайси мамлакатларда Амир Темурнинг номи битилган 120 турдан ортиқ олтин ва кумуш тангалар муомалада киритилган? G‘arbiy Eron va Ozarboyjon
26. Европада дастлабки қоғоз пуллар қаерда ва қачон эмиссия қилинган? Stokgolm banki tomonidan 1661 yilda
27. Ўзбекистонда қоғоз пуллар дастлаб қаерда ва қачон муомалага чиқарилган?1918 yil,Buxoro amirligida
28. Олтин қачондан жаҳон пули функциясини тўхтатди?1975
29. Пул назарияларини қандай концепциялари мавжуд? “tovarli” va “tovarsiz”
30. Қайси пул назарияси меркантализм қоидасига асосланади? metallilik
31. Металл пул назарияси тарафдорларини сифатида кимларни таъкидлаш мумкин? U.Stafford,T.Men, D.Nors
32. Дастлаб пулнинг металлик назарияси кимларнинг таълимотларида пайдо бўлган? Fransua Kene va Adam Smit
33. Металл пул назарияси вакиллари ушбу таълимотни ёқлаб чиққанларида асосан қандай тангаларни назарда тутадилар? metall
34. Металл пуллар тўлов воситаси вазифасини бажарган пайтда нима учун давлат томонидан пул – кредит сиёсатини амалга ошириш ва тартибга солишга эҳтиёж туғилмаган? iqtisodiyotda inflyatsiya muammosi vujudga kelmagan
35. Номинал пул назарияси тарафдорлари ушбу назариянинг асосида нимани эътироф этишади? qog‘oz pullar
36. Номинал пул назариясига кўра пул номиналларини ким томонидан белгиланали ва таъминланади? davlat
37. Номинал пул назариясини яна қандай номлаш мумкин? “qog‘oz pullar nazariyasi”
38. Пулнинг номиналлик назариясига кўра пулнинг қиймати қандай аниқланади? uning nominali bilan
39. Пулнинг номиналлик назариясида пулнинг қайси функцияси асосий ҳисобланади?
40. Пулнинг миқдорий назариясининг асосчиси ким? J.Boden
41. И.Фишернинг алмашув тенламасини кўрсатинг. MV=PQ
42. Пулнинг миқдорий назарияси қандай миқдорий боғлиқликга асосланади?
43. Пулнинг миқдорий назариясининг кембридж варианти пулнинг қайси функциясига алоҳида эътибор берилади? pulga bo‘lgan talab
44.Кейнс иқтисодиётда қайси сиёсатга устунлик беради?
45.Монетаризмнинг асосчиси бўлиб ким ҳисобланади?Fridman
46. Қандай тўловларнинг йиғиндиси пул айланмасини ташкил қилади? Naqd pulsiz va naqd pul
47. Нақд пул айланмаси қандай пуллар воситасида амалга оширилади? qog‘oz pullar va tanga pullar
48. Юридик шахслардан нақд пулларни банк кассасига қабул қилиш қандай хизмат орқали амалга оширилади? inkassasiya
49. Тўлов топшириқномаси – бу mol sotib oluvchi tashkilotning o‘z hisobraqamidan mol sotuvchining hisobraqamiga to‘lovni amalga oshirish to‘g‘risida bankka bergan topshirig‘i
50. Тўлов топшириқномасига хос бўлган камчиликни кўрсатинг. – sotib oluvchi hisobvarag‘ida mablag‘ bo‘la turib, ushbu summani boshqa maqsadlarga foydalanishi natijasida sotuvchi to‘lov summasini kechikib olishi mumkin;
– mablag‘ oluvchi tashkilot jo‘natilgan tovarlar va ko‘rsatilgan xizmatlar uchun oladigan mablag‘lar pul to‘lovchining hisobvarag‘ida mablag‘ bo‘lmay yoki yetishmay qolganda mablag‘ni olish jarayoni cho‘zilib ketadi
51. Юридик ва жисмоний шахсларнинг эҳтиёжлари учун зарур бўлган нақд пуллар ким томонидан берилади?
52. Пул маблағлари шаклига кўра пул айланмаси қандай турларга бўлинади?naqd pul va naqd pulsiz
53. Нақдсиз пул айланмаси дегани нима? bu kredit muassasalarida ochilgan hisobraqamlar yordamida pullarni hisobdan hisobga ko‘chirish orqali amalga oshiriladi
54. Ўзбекистон тўлов амалиётида салмоғи энг юқори бўлган нақд пулсиз ҳисоб-китоб шаклини кўрсатинг.plastik
55. Пул айланмасининг асосий қисмини қайси шакли ташкил этади?naqd pulsiz
56. Тўловларнинг кетма-кетлиги қўлланилаётган давлатни кўрсатинг.
57.Нақд пул айланмасини прогноз қилиш қандай тартибда амалга оширилади? tijorat banklarining aylanma kassalarini xomcho‘tini tuzish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
58.Банкларнинг касса айланмалари прогнози қандай тузилади? ma’lum davrlar uchun naqd pullarning tushumi va chiqimi asosida tuziladi
59.Ким ҳисоб – китоб касса марказлари (ҲККМ) ва тижорат банкларининг тегишли ҳудудлар бўйича айланма кассаларни хомчўтини амалга оширади ва пул муомаласи ҳолатини таҳлил қилиб боради? Markaziy bank
60.Банклар касса айланмалари хомчўтини тузиш учун ўзлари хизмат кўрсатадиган юридик шахслардан уларнинг депозит ҳисобварағи бўйича ҳар чоракнинг бошланишидан неча кун олдин буюртманомаларини оладилар? 30 kun
61.Тижорат банклари айланма касса хомчўтини янги чорак бошланишидан неча кун олдин Марказий банкнинг ҳудудий бош бошқармаларига тақдим этади? 15 kun
62.Юридик шахслар кассадаги белгиланган нақд пул қолдиғининг лимитдан ортиқча қисмини нима қилиши керак? bank bilan kelishilgan tartibda va muddatlarda hisobvaraqqa kiritib qo‘yish uchun bankka topshirishlari shart
63.Юридик шахслар ўз кассаларида нақд пулларни белгиланган лимитлардан ортиқча қисмини неча кун сақлаш ҳуқуқига эга? 3 ish kuni (banklardan uzoq masofada joylashgan yuridik shaxslar esa 5 ish kunigacha)
64.Юридик шахслар ўз кассаларида нақд пулларини белгиланган лимитлардан ортиқча миқдорда қандай ҳолатда сақлаш ҳуқуқига эга? mehnatga haq to‘lash, ijtimoiy sug‘urta bo‘yicha nafaqalar, pensiya va stipendiyalar berish uchun
65.Кимлар юридик шахсларнинг пул тушумларини ўз вақтида ва тўлиқ топширишлари бўйича мониторинг олиб борадилар? Banklar
66.Нақд пулларни инкассация қилиш учун кимлар ўртасида шартнома тузилади? mijoz, bank va inkassasiya xizmati o‘rtasida
67.Мижозлар истисно тарзида савдо ва бошқа нақд пул тушумларини банкка топширганда қандай ҳужжат расмийлаштирилади? e’lonnoma
68.Нима сабабдан пул айланмаси таркибида нақд пулли ҳисоб-китоблар улуши сезиларли даражада пасайиб кетмоқда?
69.Нақд пулсиз ҳисоб-китобларни амалга оширишда қандай ҳисоб-китоб хужжатларидан фойдаланилади? to‘lov topshiriqnomasi, to‘lov talabnomasi, inkasso topshiriqnomasi, akkreditivga ariza, hisob-kitob cheki, memorial order
70.Тўлов талабномаси – бу mol sotuvchi tomonidan belgilangan summani bank orqali olish haqidagi talabini o‘z ichiga olgan hisob-kitob hujjatidir
71. Акцептли тўлов талабномасида тўлов қандай амалга оширилади? bank avval to‘lovchining mablag‘ni to‘lash haqidagi roziligini oladi, so‘ngra to‘lovni amalga oshiradi
72. Қопланган аккредитивни аниқланг. sotib oluvchi shartnomada ko‘rsatilgan mablag‘ni mijozning bankida ochilgan 22602 – “Mijozlarning akkreditivlar buyicha depozitlari” hisobvarag‘ida deponentlanadi
73.Аккредитивларнинг турларини тўғри аниқланг. qoplangan va qoplanmagan
74.Таъминланмаган аккретивларга хос бўлган камчиликни кўрсатинг. TAdan foydalangan holda ham olingan tovarlar va ko‘rsatilgan xizmatlar uning talabiga to‘liq mos kelmagan hollarda to‘lovni amalga oshirishga rad javobining berolmasligi yoki ushbu jarayonning vaqtni olishi hamda qo‘shimcha hujjatlarni talab etilishi ortiqcha ishlarni keltirib chiqaradi
75.Инкассо топшириқномаси -бу bankka mijoz (to‘lovchi)ning hisobvarag‘idan so‘zsiz tartibda mablag‘larni hisobdan chiqarish to‘g‘risidagi talabini anglatadi.
76.Инкассо топшириқномалари банкка қайси ташкилотлар томонидан тақдим қилиниши мумкин? Нотўғри жавобни топинг. • o‘z vaqtida to‘lanmagan soliqlar va Davlat byudjetiga o‘tkaziladigan soliqdan tashqari to‘lovlar (penya,jarimalar)ni undirib olishda soliq idoralari;
• byudjetdan tashqari fondlar – o‘z vaqtida to‘lanmagan to‘lovlarni undirib olishda, agarda bu qonuniy hujjatlarda ko‘zda tutilgan bo‘lsa;
• bojxona organlari – o‘z vaqtida to‘lanmagan bojxona to‘lovlarini undirishda;
• sud organlari ularga berilgan ijro hujjatlari bo‘yicha;
• moliyalashtirishga ortiqcha o‘tkazilgan mablag‘larni qaytarishda, yuqori moliya organlari quyi byudjet tashkilotlarga, davlat kafolati ostida berilgan muddati o‘tgan kreditlarni qaytarishda va boshqa holatlarda O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligidan inkasso topshiriqnomalari qabul qilinadi;
• qonuniy hujjatlarga asosan boshqa organlar.
77. Мемориал ордер қаерда ишлатилади? bankning ichki operatsiyalarini bajarishda, shuningdek, shartnomada ko‘rsatilgan hollarda mijozlarning hisobvaraqlaridan mablag‘larni ko‘chirishda bank tomonidan qo‘llaniladi
78. Нимага пул муомаласи дейилади? Iqtisodiy subyektlar o‘rtasida pul orqali amalga oshiriladigan iqtisodiy munosabatlar
79. Пул муомаласи қонуни: муомаладаги товарлар массаси, уларнинг нарх даражаси ва пул муомаласи тезлиги орасидаги иқтисодий алоқа-дорликни акс эттиради
80. Муомала учун зарур бўлган пул миқдори:
81. Ким пул муомаласининг қонунини очган?
82. Пул муомаласи қонуни қандай кўрсаткичлар орасидаги иқтисодий алоқадорликни акс эттиради? Нотўғри жавобни топинг. муомаладаги товарлар массаси, уларнинг нарх даражаси ва пул муомаласи тезлиги
83. Муомала учун зарур бўлган пул миқдорини камайтириш учун қандай чораларни амалга ошириш муҳимдир? Нотўғри жавобни топинг. истеъмол кре-дитни ривожлантириш; кредитга қанчалик кўп товар сотилса, шунча кам миқдорда пул муомалада керак бўлади; – нақд пулсиз ҳисоб - китобларнинг ривожланиши; – пулларнинг муомала тезлигини оширишга эришиш
84. Пул массаси – бу muomaladagi naqd pullar va naqd pulsiz oborotdagi pullarning yig‘indisidir
85. Пул массасининг миқдори ва унинг таркиби ким томонидан назорат қилинади? Markaziy bank
86. Пул таклифи пулнинг қайси функциялари билан боғлиқ? to‘lov vositasi va muomala
87. Саноати ривожланган мамлакатларнинг молия статистикасида пул массасини аниқлашда қандай кўрсаткичлардан фойдаланилади? asosiy pul agregatlaridan foydalaniladi: M1 – muomaladagi naqd pullar (banknotalar, tangalar) va joriy bank schyotlaridagi mablag‘larni o‘z ichiga oladi; M2 – M1 va tijorat banklaridagi muddatli va jamg‘arma qo‘yilmalaridan (to‘rt yilgacha) tarkib topgan; M3 – M2 va ixtisoslashgan kredit muassasalaridagi jamg‘arma qo‘yilmalarini kiritgan; M4 – M3 hamda yillik tijoriy banklarining depozitli
sertifikatlaridan iborat.
88. M₀ агрегати ўзида нимани ифодалайди? naqd pullar
89. Тижорат банклари депозит сертификатлари қайси пул агрегатларининг таркибига киради? M4 -M3
90. Пулнинг айланиш тезлиги қайси формула орқали аниқланади?
91. Пул мультипликатори қайси формула орқали аниқланади?
92. Монетизация коэффиценти нимани кўрсатади? Iqtisodiyotning pul vositalari bilan ta’minlanganligi darajasini
93. Монетизация коэффиценти қайси формула орқали аниқланади? ma’lum davr ichida o‘rtacha pul massasi darajasini jami ijtimoiy mahsulotning nominal qiymati o‘rtasidagi nisbati asosida aniqlanadi
94. ХВФ экспертларининг тавсиясига кўра, монетизация коэффицентининг минимал даражаси қанча бўлиши керак? 45-60 foiz
95. Пул ислоҳотини амалга ошириш турини кўрсатинг. Denominatsiya, devalvatsiya, revalvatsiya, nulifikatsiya
96. Пул тизимининг асосини нима ташкил этади? milliy valyuta
97. Пул тизимининг неча тури мавжуд? metall pullar tizimi, qog‘oz – kredit pullar tizimi
98. Монометализм тизимининг асосий хусусияти тўғри келтирилган қаторни аниқланг. 1taqimmatbaho metall (oltin va kumush, asosan oltin) umum ekvivalent vazifasini bajardi. Shu bilan birga, pul timizining monometallizm davrida muomalaga oltin tangalarga maydalanadigan boshqa pul belgilari (xazina biletlari, banknotlar va mayda monetalar) ham kirib kela boshladi.
99. Олтин девиз стандартининг асосий хусусиятлари кўрсатилган қаторни аниқланг? – oltinning umumekvivalent sifatida muomaladagi harakati to‘xtatildi, banknotlarning oltinga ayirboshlanishi va maydalanishi barham topdi, oltin ichki va tashqi oborotdan chiqib zaxira sifatida saqlanadigan bo‘ldi;
– banklarning kredit operatsiyalari asosida muomalaga naqd va naqdsiz pul belgilari chiqarildi;
– pul oborotining asosiy ulushini naqd pulsiz hisobkitoblar egallay boshladi;
– davlat tomonidan pul muomalasini tartibga solish kuchaytirildi, iqtisodiyotda pul muomalasini tartibga
solishning instrumentlari ishlab chiqildi.
100.Қайси стандартда олтиннинг умумэквивалент сифатида муомаладаги ҳаракати тўхтатилди? Олтин девиз
101. Пул тизимини асосий тартибга солувчи органни кўрсатинг. Davlat banklari
102. Банкноталар қайси орган томонидан муомалага чиқарилади ва тартибга солинади? Markaziy bank
103. Ўзбекистон Республикаси ҳудудида қонуний тўлов воситаси бўлган миллий валюта «Сўм» қачон муомалага киритилган? 1994 yil 1 iyuldan
104. Қачондан ва қайси банкнотадан бошлаб кейинги барча купюралар Тошкентдаги «Давлат белгиси» ДИЧБ давлат корхонасида босилмоқда? 1997 yili muomalaga kiritilgan 200 so‘mlikdan
105. Ўзбекистонда 100 сўм неча тийинга тенг? 10000 tiyin.
106. Инфляциянинг иқтисодий моҳияти нимани англатади? muomaladagi naqd pullarning sotib olish