Q a r sh I da vlat u n IV e r sit e t I a. Hayitov, m zulfiqorov


  AQSH -  Rossiya geosiyosiy  munosabatida Ukrainaning


Download 0.53 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/7
Sana16.02.2017
Hajmi0.53 Mb.
#602
1   2   3   4   5   6   7

168.  AQSH -  Rossiya geosiyosiy  munosabatida Ukrainaning 

ahamiyati  qanday?

169.  Professor Rubinshteyn ajratgan geosiyosiy mintaqalami 

aniqlang.

170.  Janubiy  Osiyoga  qaysi  davlatlar  kiradi?  G eosiyosiy 

paradigmalar  haqida  so'zlab  bering.

171.  G. Kissinjer kim va uning qanday geosiyosiy g‘oyalarini bilasiz?

172.  S.  Xangtington  kim  va  uning  muammolari  to ‘g ‘risida 

qanday  fikrlar  bildirasiz?

173.  0 ‘zbekiston  hududiga  xos  xususiyatlami  aytib  bering, 

mamlakatning  mikrogeografik  o ‘rni  qanday?

174.  0 ‘zbekiston  Dunyo  okeaniga  chiqish  uchun  qanday 

yo'llarga  ega?

175.  O'zbekistonda qaysi tovar mahsulotlari ishlab chiqiladi?

176.  0 ‘zbekiston qaysi qishloq xo'jalik mahsulotlari b o‘yicha 

birinchi  o'rinda  turadi?

177.  Mamlakatimiz  aholisining soni  bo‘yicha  0 ‘rta Osiyoda 

va  dunyoda  qanday  mavqega  ega?

44

178.  0 ‘zbekiston  qaysi  sanoat  mahsulotlari  ishlab  chiqarish 

bo‘yicha  mamlakatiar  o ‘rtasida  alohida  ajralib  turadi?

179.  0 ‘zbekiston Respublikasi mustaqillikka qachon erishdi? 

0 ‘zbekiston  gerbi  va  bayrog'i  qachon  qabul  qilingan?

180.  0 ‘z b ek isto n n in g   g eo siy o siy   sa lo h iy a tin i  qanday 

baholaysiz?

181.0 ‘zb ek isto n n in g   O 'rta  O siyo  eg a llag an   qulay 

geostrategik  o'rni  qaysi  davlatning  e’tiborini  tortmoqda?

182.  «Rossiya  o'ziga  xos  madaniyati  bilan  ajralib  turadi» 

degan  iborani  qanday  tushunasiz?  Rossiya  qanday  resurslarga 

boy?

183.  R ossiyada  aholi  turmush  darajasidagi  m intaqaviy 

farqning  sabablarini  aniqlang.

184.  Sobia  Ittifoqning  parchalanishi  Rossiya  uchun  qanday 

oqibatlarni  keltirib  chiqardi?

185.  R ossiyaning  qaysi  tarmoq  va  sohalari  geosiyosiy 

ahamiyat  kasb  etadi?

186.  G eografik  mehnat  taqsim oti  turlarini  ta ’riflang  va 

geografik  m ehnat  taqsim oti  qam roviga  k o ‘ra  b o ‘linishini 

tushuntirib  bering?

187.  G eo siy o sa t  g 'o y a la r in in g   rivojlan ish id a   qanday 

yo ‘nalishlar  mavjud?

188.  G eo siy o sa tn in g   asosiy  k a tego riyasin i  aniqlang. 

Chegaralarning  qanday  vazifalarini  bilasiz?

189. Tabiat  kom ponentlarining  bashoratli  xususiyatlari 

deganda  nimalarni  tushunasiz?

190.  R o ssiya   qand ay  tashqi  siyosat  o lib   boradi  va  u 

geosiyosatga  qanday  ta’sir  ko'rsatadi?

191.  Rossiya  qanday  resurslarga  boy?  Rossiyaning  qaysi 

tarmoq  va  sohalari  geosiyosiy  ahamiyat  kasb  etadi?

192.  Rossiya  siyosati  haqida  o ‘z  fikr-mulohazalaringizni 

daftaringizga  yozing.  Globallashuv  jarayoni  deganda  nimani 

tushunasiz?

193. Nim a  uchun  AQSH  dunyoning  eng  qudratli  davlati 

hisoblanadi?

194.  Z.  Bjezinskiyning geosiyosiy qarashlari qanday? AQSH 

manfaatlari  to‘g ‘risida  nimalarni  bilasiz?

45

195.  AQSH  -   0 ‘rta  Osiyo 

davlatlari  o ‘rtasidagi  d o ‘stona 

munosabatlarga  qanday 

qaraysiz?

196. A Q SH  

-  

E ron, 

A fg 'o n isto n , 

O zarbayjon 

munosabatlariga  qanday  raunosabatdasiz?

197. AQSH  -X itoy   munosabatlari  qanday?

198. AQSH bilan Yaponiya o'rtasidagi munosabatlami tahlil 

qilib  bering.

199. Xitoyning  geosiyosiy  qarashlari  to ‘g ‘risida  nimalarni 

bilasiz?

200.  Xitoy islohotlarining «otasi» 

kim? Va 



qanday iqtisodiy 

siyosat  olib  boradi?

201.  Xitoy  -   Rossiya  munosabatlari  to ‘g ‘risida  nimalarni 

bilasiz?

202.  0 ‘rta Osiyo -  Xitoy davlatlari o ‘rtasidagi munosabatlar 

qaysi  yo‘nalishda  rivojlansa  ular  uchun  manfaatli  bo‘ladi?

203.  Eron hozirgi vaqtda qanday geosiyosat olib bormoqda?

204.  0 ‘zb ek isto n   -   Turkiya  m unosabatlari  t o ‘g ‘risida 

nimalarni  bilasiz?  0 ‘zbekiston  Afg‘oniston  bilan  qaysi  daryo 

orqali  chegaradosh?

205. O 'rta  O siyod a   hozirda  m avjud  siy o siy   vaziyatn i 

baholang.

206.  O'zbekistonning  tashqi  munosabatlari  rivojlanishida 

tutgan  yo‘li  haqidagi  flkringizni bayon eting.

207.  «Buyuk  ipak  y o ‘li»ning  tik lan ish i  O 'zbekistonga 

qanday  siyosiy  va  iqtisodiy  qulayliklar  yaratadi?

208.  0 ‘zbekiston  Atlantika  okeaniga  qaysi  davlatlar  orqali 

chiqadi?

46

2.2.  Amaliy  geografiya  fanidan 

tayanch  so‘z  va 

ifooralarga  asoslangan  yozma 

ish  savollari

1-variant

1.  Geografik  ekologik  ekspertiza 

asoslari.

2

.



  Ekologik  muammolar  va  ulam ing 

yechimi.

3.  Ish lab   ch iq a rish n i  h u d u d iy 

tashkil  etishning  asosiy

omiiiari

Yozma 

ish savollarinl yoridshda yordam beruvchi tayanch so‘z

va  fbaraiar

1-mavzu:

Ekspertiza 

Ekspcrt 

Quriiish 

G eologiya 

Qishloq  x o ‘jaligi 

M ashinasozlik 

Geografik  ekspertiza 

Ekologik  ekspertiza 

Shaxsiy  ekspertiza 

Jam oat  ekspertizasi 

Ekspertlar  komissiyasi 

Geografik  o'rin 

Geografik  tuzilish 

Iqtisodiy  geografik 

muammolar

Ekologik  m a’lumot

Muhandislik  muammolari

Ishlab  chiqarish

Atrof-muhit

Tabiiy  sharoit

Sanoat  korxonasi

Tog‘  etaklari

Vodiylar

Botiqlar

Yerosti  suvi

Yer  usti  suvi

Suv  ombor

Meliorativ  holat

2-mavzu:

Ekoiogiya

Issiqxona  samarasi

Chiqindi

Gaz

Issiqlik

Ozon 

qatlami

Freon

Ultrabinafsha  nurlar

Tabiiy  muhit 

Aholi  salomatligi 

Orol  dengizi 

Suv  ombori 

Kanallar 

Sho'rlanish 

Amudaryo 

Sirdaryo

47

Donli  ekinlar 

Xelsinki  deklaratsiyasi 

Cho‘Hashish 

Tabiiy omil 

Sun’iy  omil 

Ekologik  muammolar

3-mavzu:

Ishlab  chiqarish jarayoni

Ishchi  kuchi

Mehnat

Kapital

Yer

Inson  omili 

Moddiy  omil 

Mehnat  vositalari 

Mehnat  qurollari 

Tabiiy  boylik 

Foydali  qa

2ilma 



Bog‘lar 

0 ‘rmonlar 

Inson  qobiliyati 

Tadbirkorlik 

Tavakkalchilik

Botqoqlik 

Ekologik  sharoit 

0 ‘zanlar 

К о ‘liar

Meliorativ  holat

Tadbirkorlik  faoliyati 

Moddiy  ishlab  chiqarish 

Nomoddiy  ishlab  chiqarish 

Geografik  o ‘rin 

Ekologik  o ‘rin 

Bozor  iqtisodiyoti 

Iste’mol

Yoqilg'i  energiyasi 

Xomashyo 

Yer suvi 

Transport

Infrastruktura  (infratuzilma) 

Fan-texnika  taraqqiyoti 

M a’lumot 

Topqirlik

Tadbirkorlik  qobiliyati

2-variant

1.  Soha  k om p lek s  dasturlarini  am alga  osh irish d a  

geografiyaning  ahamiyati.

2. Tabiat va inson resurslari hamda ulami iqtisodiy geografik 

baholash.

3.  Geosiyosat  fani  haqida  tushuncha.

Yozma ish savollarini yoritishda yordam beruvchi tayanch so‘z 

va  iboralar

1-mavzu:

Tabiat resurslari 

Sho‘rlanish

Atrof-muhit 

Eroziya

48

Suv resurslari 

Aylanma  texnologiya 

Qor

Y om g‘ir

Yerosti  suvi

Yer usti  suvi

Muzliklar

К о ‘liar

Suv  ombori

Bug‘lanish

Dehqonchilik

Y om g‘irlatib

Tuproq  ostidan

Tomchilab

2-mavzu:

Tabiat  resurslari 

Yer  usti  boyliklari 

Yerosti  boyliklari 

Tugaydigan  boyliklar 

Tugamaydigan  boyliklar 

Tiklanadigan  boyliklar 

Bozor  munosabati 

Sug'orma  dehqonchilik 

X o ‘jaliklar 

Dehqonlar 

Fermerlar 

Bog‘bonlar 

Chorvadorlar

3-mavzu:

Geosiyosat 

Siyosiy jarayon 

Geograflk  sharoit 

Siyosiy  karta 

Ijtimoiy-ekologik 

Demografik

Shamol

Meliorativ  geografiya

Litologik  geomorfologik

Gidrogeologik

Tabiat  muhofazasi

Ekologik  vaziyat

Atmosfera  havosi

Suv  havzalari

Chiqindilar

C ho‘Hashish

Qumliklar

Surilma

Sel

Soliq  masalalari 

Almashlab  ekish 

Oila  pudrati 

Fermer x o ‘jaligi 

Tog*  yon  bag‘irlar 

Vodiylar 

Suv

Iqlim  omillari 

Mahalliy  shamol 

Yerosti  suvi 

Yer usti suvi 

Oqava  suvlar

Geografiya 

Versal  bosqich 

Tarix

Demografiya 

Etnografiya 

Geograflk  o ‘rin

49

Dinshunoslik 

Siyosiy  tizim

Harbiy  fanlar 

Iqtisodiy  quvvat

Geografik  organizm 

Harbiy 

holat

Landshaft 

Ekologik 

o ‘zgarish

Siyosiy  geografiya 

Dem ograflk  tarkib 

Sayyoraviy  makon

3-variant

1.  Geosiyosatning  asosiy 

kategoriyalari.

2.

  Siyosat  va  geografiya 

fani  o  rtasidagi  aloqadorlik.

3.

  0 ‘zbekistonning  geosiyosiy 

o'rni  va  kelajagi,

Yozma ish savollarini yoritishda 

yordam 

beruvchi tayanch 

so‘z 

va  iboralar

1-mavzu:

Geosiyosat 

Geosiyosiy  makon 

Mintaqalar 

Davlatlar  bloki 

Ittifoqlar

Geostrategik  mintaqa 

Savdo 

Mafkura

Geosiyosiy  mintaqa 

Siyosiy 

Iqtisodiy 

Savdo  aloqalari 

Davlat

Davlat  chegaralari 

Siyosiy  rayonlar

Tabiiy  chegara

Sun’iy  chegara

T og‘lar

Daryolar

Dengiz

K o ‘l

Buffer  davlat 

Kuch-qudrat 

Geografik  o ‘rin 

Tabiiy  resurs 

Sanoat  salohiyati 

Qurolli  kuchlar 

Inson  resurslari 

Milliy  xususiyat 

Milliy  m a’naviyat

2-mavzu:

Geografik  muhit 

Siyosat

Geografik  determinizm 

Hududning  kattaligi 

Geografik  о ‘mi

Davlat  chegaralari 

Davlat  rivoji 

Yashash  uchun  kurash 

Kuch-qudrat 

Qonun

50

Chegaralari 

O'simlik  dunyosi 

Davlat  makoni 

Davlat  siyosati 

Davlat  taraqqiyoti

3-mavzu: 

Geografik  o ‘mi 

Tekisliklar 

Tog'lar

M ol’tadil  iqlim

Makrogeografik

Mezogeografik

Mikrogeograflk

Tabiiy  boyliklar

Paxtachilik

Ipakchilik

Qorako‘lchilik

Elektroenergetika

Ma ’naviy-axloqiy 

Hayotiy  makon 

Dunyo  mafkurasi 

Geosiyosiy  g‘oyalar

Mashinasozlik 

Oziq-ovqat  sanoati 

Kimyoviy  xom  ashyo 

Bezak  toshlar 

Qurilish  materiallari 

Mehnat  resurslari 

Dehqonchilik 

Chorvachilik 

Suveren  davlat 

Ichki  siyosat 

Tashqi  siyosat

51

2.3.  Kirish  test  savollari

1.  Dastlabki  kartalar  kimlar  tomonidan  tuzilgan?

A)  Abu  Rayhon  Beruniy

B)  Bobur

C)

  Eratosfen,  Ptolomey

D)  Abu  Nasr  Farobiy 

Ye) A,  В

2.  G eografik   tad q iq o tla rn in g   k o ‘p ch iligi  nim a  bilan 

boshlanib,  nima  bilan  tugaydi?

A)  planshit

B)  agrosurat

C)

  karta

D) joy,  plan

Ye)  azimut  va  gradus

3.  Joydagi  narsalar  planda  nima  bilan  tasvirlanadi?

A)  masshtab  bilan

B)  shartli  belgilar  bilan

C)

  surat  bilan

D)  yashil  rang  bilan

Ye)  oq  rangda  qoldiriladi

4.  Tabiiy  geografiya  yer  qobiqlarini  va  ulaming  qismlarini 

qanday  o'rganadi?

A)  alohida-alohida

B)  bir-biriga  bog'liq  holda

C)  bir-biriga  ta’sir  etib  turgan  holda

5.  Tabiiy  geografik jarayonlar  qanday  sodir  bo'ladi?

A)  tashqi  va  ichki  kuchlar  ta’sirida

B)  o'simlik  va  hayvonlar  ta’sirida

C)

  quyosh  ta’sirida

D)  В, 

С

Ye)  suv  ta’sirida

52

6.  Tabiiy  komponentlarga  nimalar  kiradi?

A)  Relyef,  tog‘  jinslari,  o'rmon,  cho‘l,  geografik  qobiq

B)  Relyef,  tog' jinslari,  iqlim,  suv,  tuproq,  o ‘simlik,  hayvon

C)  O'simlik,  hayvon,  iqlim  mintaqalari

D)  Relyef,  tog'  jinslari,  o'rmon,  korxona,  botqoqlik,  tog* 

tepasi

7.  «Atlas»  atamasini  fanga  kim  kiritgan?

A)  Ptalomiy

B)  M a’sudiy

C)  Strabon

D)  Merkator 

Ye)  Istaxriy

8.  Am udaryo  qaysi  jihatiga  k o ‘ra  boshqa  daryolardan 

farqlanadi?

A )  Uzunligi

B)  Suv  hajmi

C)  Manbai

D)  Havzasi 

Ye)  Deltasi

9.  Afrikaning  qaysi  qismida  aholi  zich  yashaydi?

A)  Janubiy  -   G'arbiy  qismida

B)  Nil  daryosi  vodiysida  va  deltasida

C)  Shimoliy  -   G'arbiy  Afrika  qirg'oq  qismida

D)  Viktoriya  va  Tanganika  ko'llari  atrcfida 

Ye)  Kongo  daryosining  o'rta  va  quyi  qismida

10.  Qashqadaryo  o'lkasida  qaysi  tekisliklar  mavjud?

A)  Qarshi,  Jom,  Qamob,  Yozyovon

B)  Qarshi,  Langzar,  Yozyovon

C)  Qarshi,  Jom,  Malik,  Qamob,  Nishon

D)  Qarnob,  Malik,  Mirzacho‘1 

Ye)  Qizilqum,  Langzar,  Qarshi

53

11.  Termal suvlar nima?

A) Yerosti  issiq  suvlari

B) Yer osti mineral suvlari

C)  Grunt  suvlari

D)  Buloqlar

Ye)  Yuza  qatlamlar orasidagi  suvlar

12.  Suv  o ‘tlardan  nimalar  ishlash  mumkin?

A)  Oziq-ovqat,  o ‘g ‘it,  turli  dorilar

B)  Qog‘oz,  qatlama,  bo‘yoq,  siyoh

C)  Azot,  ammofos,  fosfor  kabi  o ‘g ‘itlar

D) A,  В 

Ye)  A,  С

13.  0 ‘zbek  olimlaridan  kim  birinchi  b o‘lib  yer  modelini 

yaratgan?

A)  Abu  Rayhon  Beruniy

B)  Xorazmiy

C)  Farobiy

D)  Ibn  Sino 

Ye)  Bobur

14.  Qayerlarda  geografik  tadqiqotlar  olib  borilmaydi?

A)  Tog‘larda

B)  Suv  havzalarida

C)  Yer  yuzasida,  dunyo  okeanlarida,  atmosferada

D)  0 ‘simlik va  hayvonlar olamida 

Ye)  Muzliklarda

15.  Yerning  markazidan  qutblargacha  bo'lgan  masofani 

belgilang.

A)  6356 km

B) 6330  km

C)  6378  km

D)  4000  km 

Ye)  6336  km

54


16.  Geografik  qobiqqa  qaysilar  kiradi?

A)  Gidrosfera

B)  Biosfera

C)  Litosfera

D)  Gidrosfera,  litosfera,  atmosfera,  biosfera 

Ye)  Atmosfera

17.  Ichki  kuchlar  ta’siriga  nimalar  kiradi?

A)  0 ‘simliklar

B)  Hayvonlar

C)  Yerning  ichki  energiyasi

D)  Tog‘lar 

Ye)  Suv

18.  Tabiat  majmuasi  (kompleks)  nima?

A)  Turli,  tabiiy  sharoitga  ega  bo‘lgan  hudud

B)  Yer  yuzi  tabiat  komponentlarining  o'zaro  murakkab 

ta’siri  natijasi

C)  Tabiatning  xususiyatiga  k o ‘ra  boshqa  joydan  farq 

qiladigan  qismi

D)  A,  В 

Ye)  В,  С

19.  Keng  o'quvchilar  om m asiga  m o‘ljallangan,  ulardan 

foydalanish qulay va oson qilib tuzilgan atlas qanday atlas deyiladi?

A)  Ilmiy

B)  Ommabop

C)  0 ‘quv

D)  Maxsus 

Ye)  Geografik

20.  «Olovli  halqa»  qaysi  okeanda  hosil  bo‘lgan?

A)  Dunyo  okeanida

B)  Hind  okeanida

C)  Atlantika  okeanida

D)  Tinch  okeanida

Ye)  Shimoliy muz  okeanida

55

21.  «A vstraliya»  so'zin in g   m azm uni  qanday  m a ’noni 

anglatadi?

A)  Kichik qit’a

B)  0 ‘ziga  xos  o ‘lka

C)  Janubiy

D )  Kichik  orol 

Ye)  «Ajoyib»

22.  Respublikamizning dastlabki superfosfat zavodi qayerda 

va  qachon  ishga  tushirilgan?

A)  Samarqand,  1967-yil

B)  Samarqand,  1957-yil

C)  Q o‘qon,  1946-yil

D )  Q o‘qon,  1957-yil 

Ye)  Olmaliq,  1946-yil

23.  Texnika  ekinlarining  qanday  guruhlarini  bilasiz?

A)  Moyli va  tolali  ekinlar

Download 0.53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling