Qadimgi Xitoyda fan texnika rivoji

Qadimgi xitoy tibbiyotining eng mashhur mumtoz asarlaridan biri – miloddan avvalgi 2 ming yil oldin yozilgan “Huangdi Nei –jing” (“Ichki risola”) 18 katta jilddan iborat bo’lib, ko’p asrlar davomida butun dunyo uchun qo’llanma bo’lib kelgan. Nazariy va amaliy masalalar diapazoni.

Qadimgi xitoy tibbiyotining eng mashhur mumtoz asarlaridan biri – miloddan avvalgi 2 ming yil oldin yozilgan “Huangdi Nei –jing” (“Ichki risola”) 18 katta jilddan iborat bo’lib, ko’p asrlar davomida butun dunyo uchun qo’llanma bo’lib kelgan. Nazariy va amaliy masalalar diapazoni.

• Mutaxassislarning fikriga ko’ra, Xitoy an’anaviy tibbiyotida bir necha ming yillar davomida to’plangan 20 mingdan ortiq qo’lyozma asarlar mavjud. U turli kasalliklarni davolashda qimmatli tajribaga ega va ko’plab avlodlarning jiddiy kasalliklarga qarshi kurashida katta rol o’ynagan. Xitoyda kashfiyotlar Yevropadagi shifokorlar kashfiyotlaridan ko’p asrlar oldin bo’lgan.

“Huangdi Nei-jing” risolasida pulsning eng muhim ma’nosi haqida shunday deyilgan: “Pulssiz qonni katta va kichik tomirlarga tarqatish mumkin emas ... Bu qon aylanishini aniqlaydigan puls qon va pnevma “. Xuddi shu ishda qonning dumaloq harakatiga ishora bor: “Tomirlar bir –birlari bilan aylanada aloqa qiladilar”. Bu doira ichida na boshi, na oxiri yo’q ... Qon tomirlarda uzluksiz va aylanada aylanadi ... Yurak esa qon ustidan hukmronlik qiladi “.

“Huangdi Nei-jing” risolasida pulsning eng muhim ma’nosi haqida shunday deyilgan: “Pulssiz qonni katta va kichik tomirlarga tarqatish mumkin emas ... Bu qon aylanishini aniqlaydigan puls qon va pnevma “. Xuddi shu ishda qonning dumaloq harakatiga ishora bor: “Tomirlar bir –birlari bilan aylanada aloqa qiladilar”. Bu doira ichida na boshi, na oxiri yo’q ... Qon tomirlarda uzluksiz va aylanada aylanadi ... Yurak esa qon ustidan hukmronlik qiladi “.

• Qiziqarli izoh, ayniqsa, Uilyam Xarvi aylanma aylanish nazariyasini eksperimental asoslashini faqat 1628 yilda ilgari surganligini hisobga olsak, ya’ni. Xitoyda “Huangdi Nei-ching” risolasi yozilishidan deyarli 3500 yil o’tib!