Qanday immunitet tizimi ishlaydi Oq qon hujayralari

Qanday immunitet tizimi ishlaydi

Oq qon hujayralari

Immum reaksiyasi (javobi)

Immunitet

Immun tizimining buzilishi

Bizning immunitetimiz yashashimiz uchun muhim . Immun sistemasisiz bizning tanamiz bakteriyalar, viruslar, parazitlar va boshqalarning hujum qilishiga ochiq bo’lishi mumkin edi. Bu bizning immunitetimiz, bizni patogenlar dengizidan o'tayotib, sog'lom saqlaydi.

Bu ulkan hujayralar va to'qimalar tarmog'i bosqinchilarni doimiy ravishda kuzatib boradi va dushmanni aniqlangandan so'ng, murakkab hujumga o'tiladi. Immun tizimi butun tanaga tarqaladi va ko'plab hujayralar, organlar, oqsillar va to'qimalarni o'z ichiga oladi. Eng muhimi, bu bizning to'qimamizni begona to'qimalardan- o'zini o'zini o’ziga xos bo’lmagan to’qmalardan ajratib tura oladi. O'lik va nuqsonli hujayralar ham aniqlanadi va immunitet tizimi tomonidan yo'q qilinadi.

Agar immunitet tizimi patogenga duch kelsa, masalan, bakteriya, virus yoki parazit, bu immunitet reaksiyasini osiradi . Keyinchalik, bu qanday ishlashini tushuntiramiz, ammo avval immunitet tizimidagi ba'zi asosiy belgilar bilan tanishtiramiz.

Oq qon hujayralari

Oq qon hujayrasi (sariq),kuydirgi bakteriyalariga (to'q sariq) qarshi hujum qiluvchi. Pastki qismidagi oq chiziq uzunligi 5 mkometr.

Oq qon hujayralari leykotsitlar deb ham ataladi. Ular tanada qon tomirlari va venalar va arteriyalarga parallel bo'lgan limfa tomirlarida aylanib yurishadi. Oq qon hujayralari doimiy nazoratda va patogenlarni qidiradi. Nishonni topgach, ular ko'payishni boshlaydilar va xuddi shu ishni bajarish uchun signallarni boshqa hujayra turlariga yuboradilar. Bizning oq qon hujayralarimiz tanamizning turli joylarida saqlanadi, ular limfoid organlar deb ataladi. Bularga quyidagilar kiradi:

Thymus - o'pkaning o'rtasida va bo'yinning ostidagi bez.

Taloq- qonni filtrlaydigan organ. U qorinning yuqori chap qismida joylashgan .

Suyak iligi - suyaklarning o'rtasida joylashgan bo'lib, qizil qon tanachalarini ishlab chiqaradi.

Limfa tugunlari - limfa tomirlari bilan bog'langan, butun tanada joylashgan kichik bezlar.

Leykotsitlarning ikki xil turi mavjud:

1. Fagotsitlar

Bu hujayralar patogenlarni o'rab oladi va so'rishadi va ularni samarali ravishda yemirishadi. Bir nechta turlari mavjud, jumladan:

Neytrofillar - bu fagotsitlarning eng keng tarqalgan turi va bakteriyalarga hujum qilishga moyildirlar. Monotsitlar - bu eng katta tur va bir nechta rollarga ega.

Makrofaglar - bu patogenlar uchun nazoratchi, shuningdek o'lik va o'layotgan hujayralarni yo’q qiladi. Mast hujayralari - ular ko'p ishlarga ega, shu jumladan yaralarni davolash va patogenlardan himoya qilish.

2. Lenfotsitlar

Lenfotsitlar tanaga oldingi bosqinchilarni eslab qolishga va agar ular yana hujum qilish uchun qaytib kelsalar, ularni ilg’ashga yordam beradi.

Limfotsitlar suyak iligida hayotlarini boshlashadi. Ba'zilar ilikda qolib, B limfotsitlariga (B hujayralari) aylanishadi, boshqalari thymusga borib T limfotsitlari (T hujayralari) ga aylanadi. Ushbu ikkita hujayra turi turli xil rollarga ega:

B limfotsitlar - ular antitanachalar ishlab chiqaradi va T limfotsitlarini ogohlantirishga yordam beradi.

T limfotsitlar - ular tanadagi buzilgan hujayralarni yo'q qiladi va boshqa leykotsitlarni ogohlantirishga yordam beradi.

B limfotsitlari yashirin antitanachalar(rasmda) antigenlarga yopishgan .

Immunitet tizimi o'z-o'zidan emas, o'zini o'zi aytib bera olishi kerak. Buni barcha hujayralar yuzasida joylashgan oqsillarni aniqlash orqali amalga oshiradi. O'zining yoki o'z-o'zidan oqsillarni e'tiborsiz qoldirishni erta bosqichda o'rganadi.

Antigen - bu immunitet reaktsiyasini qo'zg'atadigan har qanday modda.

Ko'pgina hollarda, antigen - bu bakteriya, zamburug’, virus, zahar yoki begona jism. Ammo bu bizning nuqsonli yoki o'lik hujayralarimizdan biri bo'lishi ham mumkin. Dastlab, antigeni bosqinchi sifatida tan olish uchun bir qator hujayra turlari birgalikda ishlaydi.

B limfotsitlarning roli

B limfotsitlar antigeni aniqlagandan so'ng, ular antijismlarni ajratishni boshlaydilar (antijism "antitanacha generatorlari" uchun qisqa). Antitanachalar - bu ma'lum antigenlarga yopishib oladigan maxsus oqsillar.

Har bir B hujayrasi bitta o'ziga xos antitana hosil qiladi. Masalan, biri pnevmoniyaga olib keladigan bakteriyalarga qarshi antitana yaratishi mumkin, boshqasi esa oddiy grip virusini sezishi mumkin.

Antitanalar immunoglobulinlar deb nomlangan kimyoviy moddalarning katta oilasiga kiradi, ular immunitet reaktsiyasida juda ko'p rol o'ynaydi:

Immunoglobulin G (IgG) - boshqa hujayralar sezishlari va ular bilan shug'ullanishi uchun mikroblarni belgilaydi.

IgM - bakteriyalarni yo'q qilish bo'yicha mutaxassis.

IgA - suyuqliklarda to'planadi masalan ,ko'z yoshlari va tupurik , bu erda tanani chaqirilmagan mehmonlardan himoyalaydi.

IgE parazitlardan himoya qiladi va allergiya uchun ham qoralaydi.

IgD - B limfotsitlari bilan bog'lanib, immunitetni oshirishga yordam beradi.

Antitanalarchalar antigenga yopishadi, lekin ular uni o'ldirmaydilar, faqat o'lim uchun belgilaydilar. Qotillik boshqa hujayralar ishi, masalan fagotsitlarning.

T limfotsitlarining roli

T limfotsitlarining aniq turlari mavjud:

Yordamchi T-hujayralar (Th-hujayralar) - ular immunitet reaktsiyasini muvofiqlashtiradi. Ba'zilar boshqa hujayralar bilan aloqa qilishadi va ba'zilari B hujayralarini ko'proq antitanachalar ishlab chiqarishni rag'batlantiradilar. Boshqalar ko'proq T-hujayralarni yoki hujayrani iste'mol qiladigan fagotsitlarni jalb qiladi.

Qotil T hujayralari (sitotoksik T limfotsitlari) - nomidan ko'rinib turibdiki, bu T hujayralar boshqa hujayralarga hujum qiladi. Ular, ayniqsa, viruslarga qarshi kurashda foydalidir. Ular yuqtirilgan hujayralarning tashqarisida virusning kichik qismlarini aniqlash orqali ishlaydi va zararlangan hujayralarni yo'q qiladi.