Qarshi davlat universiteti filologiya fakulteti

Fanni o‘qitishda foydalaniladigan zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar

Ona tili o‘qitish mеtodikasini o‘qitishda darsliklar, o‘quv-uslubiy qo‘llanmalar, elеktron materiallardan foydalanish, zamonaviy axborot va pеdagogik tеxnologiyalarni qo‘llash, intеrfaol usullarni, ta’limiy vositalarni ta’lim jarayoniga tatbiq etish muhim ahamiyatga ega.

Fanning hajmi.

№	Mashg‘ulot turi	Ajratilgan soat
		3-semestr	4-semestr
	Nazariy	6	10
	Amaliy mashg‘ulot	10	14
	Seminar	-	-
	Mustaqil ta’lim	74	96
	Jami	90	120

№	Mashg‘ulot turi	Ajratilgan soat
		5-semestr	6-semestr	7-semestr
	Nazariy	20	30	16
	Amaliy mashg‘ulot	26	54	16
	Seminar	14	26	-
	Mustaqil ta’lim	50	80	148
	Jami	110	190	120

III. Аsоsiy nazariy qism( ma’ruza mashg‘ulotlari)

1-Modul. Boshlang‘ich sinflarda ona tili o‘qitish metodikasining umumiy masalalari. Savod o‘rgatish mеtodikasi

1-mavzu. Boshlang‘ich sinflarda ona tili o‘qitish mеtodikasi fanining prеdmеti va vazifalari. Savod o‘rgatish mеtodikasining maqsad va vazifalari

Ona tili o‘qitish prinsiplari, ona tili o‘qitish mеtodikasining tеkshirish usullari. Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. “Ajurali arra”, “Klaster”, savol-javob, munozara, kichik guruhlarda ishlash, o‘z-o‘zini nazorat metodlari.

Adabiyotlar: A1; A2; Q3; Q4; Q5; Q7; Q10; Q12; Q13; Q15;Q16; Q17; Q19.

2-Modul. Boshlang‘ich sinflarda ona tili o‘qitishning xususiy masalalari.

2-mavzu. Savod o‘rgatishda hozirgi zamon analiz-sintеz tovush mеtodi. Savod o‘rgatish jarayoni bosqichlari

Bolalarning savod o‘rgatishga tayyorgarligini o‘rganish. Savod o‘rgatishda tayyorlov davri, bu bosqichdagi o‘qish va yozuv darslarining mavzulari hamda ish turlari. O‘ qish va yozish nutqiy faoliyat turidir. Maktabda endigina o‘qishni boshlagan bola va savodli kishining o‘qish va yozuv jarayonida psixo-fiziologik tahlil. O‘ zbek tilining tovush tuzilishi va grafikasi, ularning o‘zaro bog‘liqligi. o‘zbek tilining tovush tizimi va yozuvi. o‘zbek tili yozuvi fonematik yozuv hisoblanadi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. “Ajurali arra”, “Klaster”, savol-javob, munozara, kichik guruhlarda ishlash, o‘z-o‘zini nazorat metodlari.

Adabiyotlar: A1; A2; Q3; Q4; Q5; Q7; Q10; Q12; Q13; Q15;Q16; Q17; Q19.

3-mavzu. Savod o‘rgatishda mashq turlari. Savod o‘rgatish davrida boshlang‘ich yozuvga o‘rgatish

Savod o‘rgatishda nutq o‘stirish. Savod o‘rgatishni to‘g‘ri tashkil etish uchun bolalarning unga nutqiy tayyorgarligini maxsus o‘rganish talab etiladi. Oldin bolalarni maxsus o‘rganish avgust oyida, hatto undan oldin — bahordan bosh-langan. Bunda 1-sinfga keladigan o‘quvchining oilasiga yoki bolalar bog‘chasiga borilgan, suhbat o‘tkazilgan, bolalarning umumiy bilim saviyasi aniqlangan.

Hozir 1-sinfga qabul qilinadigan bolalar savod o‘rgatishga max­sus tayyorlanyaptilar. Ular uchun bir-ikki, ba'zi joylarda uch-to‘rt oylik tayyorlov sinflari tashkil qilingan. Tayyorlov mashg‘ulotlarda bolalar tovush-harf bilan tanishtirilyapti, elementer tarzda yozuvga ham o‘rgatilyapti. Metodistlar tayyorlov sinflar uchun aniq talablar, metodik tavsiyalar ishlab chiqishmoqda. Savod o‘rgatish davrida o‘qish va yozish darslari.

Savod o‘rgatish jarayoni. Analitik-sintetik (tahlil-tarkib) tovush metodida savod o‘rgatish jarayoni 4 oy davom etadi. Bu jarayon quyidagi 2 davrga bo‘linadi:

a) alifbogacha tayyorgarlik davri (2 hafta);

b) alifbo davri (31 dekabrgacha davom etadi).

Alifbogacha tayyorgarlik davri. Bu davming asosiy vazifasi o‘quvchilarni maktab, sinf, tartib-intizom qoidalari va o‘quv qurollari bilan tanishtirish, nutq o‘stirishga oid mashqlar o‘tkazib, fonematik eshit-ishni o‘stirishdan iboratdi*.

Alifbogacha tayyorgarlik davri, o‘z navbatida, quyidagi 2 bosqichga bo‘linadi:

1. Harf o‘rganilmaydigan bosqich (1 hafta). 2. Unli tovush va harf o‘rganiladigan bosqich (1 hafta).

Alifbo davri. Bu davr 31-dekabrgacha davom etib, unda o‘quvchilar alifbodagi barcha unli va undosh tovush-harflar bilan tanishtiriladi. Undoshlar osondan qiyinga tamoyili asosida joylashtiriladi. Oldin sonor tovushlar (n, m, I kabi), keyin esa sirg‘aluvchi va boshqa un­doshlar: ikki tovushni ifodalaydigan j, harf birikmalari (ng, sh, ch), tovush bildirmaydigan tutuq belgisi (') bilan tanishtiriladi.

Savod o‘rgatish davrida o‘quvchilar nutqini o‘stirish.Boshlang‘ich ta'limning asosiy vazifalaridan biri o‘quvchilar nutqini o‘stirishdir. Nutq o‘stirish uch yo‘nalishda: so‘z ustida ishlash, so‘z birikmasi va gap ustida ishlash, bog‘lanishli nutq ustida ishlash orqali amalga oshirilishi metodik adabiyotlarda qayd etilgan.
Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: muammoli ta’lim, dialogik yondoshuv. “Ajurali arra”, “Klaster”,o‘z-o‘zini nazorat metodlari, savol-javob, munozara, kichik guruhlarda ishlash .

Adabiyotlar: A1; A2;Q2; Q3; Q4; Q5; Q7; Q10; Q12; Q13; Q15;Q16; Q17; Q21.