Qarshi muhandislik iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish va

bet	2/5
Sana	21.11.2020
Hajmi	1.27 Mb.
	#149616

1 2 3 4 5

Bog'liq
АЭМС амалий материал 2018

2-Amaliy mashgulot

O„zgarmas tok generatori parametrini hisoblash

Ishning maqsadi: O‘zgarmas tok generatori parametrlari ishlash prinsipi

o’rganish.

Nazariy qism

Zamonaviy generatorlaring ba'zi turlarida, ulari quvvatini oshirish maqsadida,

to'g'rilagich blokiga ikki dioddan tashkil topgan qo'shimcha yelka o‟rnatilmoqda,

(2.1-rasmda punktir chiziq bilan ko'rsatilgan). To'g'rilagichning bunday sxemasini

stator chulg'amlaning faqat "yulduz" usuli bilan ulangan holda ishlatish mumkin,

chunki qo'shimcha yelka generatorning umumiy zanjirga "yulduz" sxemasining nol

nuqtasidan ulanadi.

To'g'rilagichning VD7, VD8 diodlardan tashkil topgan qo'shimcha yelkasi

generatoning faza kuchlanishining o'zgarish shakli sinusoidadan farqli bo'lgan

hollarda ishga tushadi. Bu hol, yuqorida ko'rsatilgandek, generatoning yukiamasi

ortishi bilan kuchliroq namoyon bo'ladi. Kuchlanishning o'zgarish shakli qanday

bo'lishidan qat'iy nazar uni ma'lum sinusoidalar yig'indisi ko'rinishiga keltirish

mumkin. Bu sinusoidalar uchinchi garmonikalar deb yuritiladi. Birinchi

garmonikaning chastotasi faza kuchlanishining chastotasiga mos keladi, uchinchi

garmonikaning chastotasi esa birinchisinikiga nisbatan uch marta yuqori bo'ladi

2.1-rasm. 0'z-o'zini uyg'otuvchi o'zgaruvchan tok generatorining sxemasi.

2.1 Misol.Generatorning mexanik va magnit isrofgarchiliklari generator

nominal quvvatining 4,5% ini tashkil etadi. Quyidagilar aniqlansin:

1.Generatorning EYK.

2.Generatorning nagruzkasi nominal qiymatga teng bo„lgandagi foydali ish

koeffitsiyenti (

Mustaqil uyg„otishli generatorning (1-rasm) texnik ma‟lumotlari quyidagicha:

Nominal

quvvati

nominal

kuchlanish

, yakor chulg„amining qarshiligi

, uyg„otish

zanjirining

qarshiligi

uyg„otish

zanjirining

kuchlanishi

I

yu=69,57.

2.2-rasm. O„zgarmas tok generatorining prinsipial sxemasi

Yechilishi:

Mustaqil qo„zg„otishli generatorda:

generatorning nominal toki, u holda

2. Nominal rejimda generatorning FIK

bu yerda:

- generatordagi quvvat isrofgarchiliklarining yig„indisi:

Ana shu paytda uyg„otish zanjiridagi quvvat isrofgarchiligi

Yakor chulg„amidagi quvvat isrofgarchiligi:

demak,

2-jadval

Variant

U

n

, V

P

n

, kVt

R

u

R

y

,

Iyu

1

2

3

4

5

6

220

3,0

0,85

5,89

220

4,5

0,86

6,89

220

6,5

0,87

8,89

220

7,5

0,88

9,89

220

0,88

10,89

220

0,88

11,90

220

0,89

12,90

220

0,89

13,90

220

0,90

14,91

10.

220

0,89

15,91

11.

220

0,90

16,92

12.

220

0,90

17,92

13.

220

100

0,91

18,92

14.

380

0,88

19,87

15.

380

0,88

20,89

16.

380

0,89

21,89

17.

380

0,92

22,90

18.

380

0,80

23,91

19.

380

0,90

24,92

20.

380

0,92

25,92

21.

220

15,0

0,88

26,88

22.

220

2,2

0,81

27,73

23.

220

4,0

0,82

28,81

24.

220

7,5

0,85

29,81

25.

220

15,0

0,87

30,87

26.

220

15,0

0,88

31,91

27.

220

18,5

0,88

32,87

28.

220

30,0

0,90

33,90

29.

220

0,18

0,56

34,62

30.

220

0,37

0,65

35,69

Nazorat savollari

1. Zamonaviy avtomobillarida qanday konstruksiyaga ega bo‟lgan

o‟zgaruvchan tok generatorlari ishlatiladi?

2. Zamonaviy kompakt konstruksiyasiga ega bo‟lgan genaratorlarning

tuzilishining o‟ziga xos tomonlarini tushuntiring?

3. O‟zgaruvchan tok generatorlarini o‟zgarmas tok generatorlariga

nisbatan qanday afzalliklarga ega?

3- Amaliy mashgulot 4(soat)

Elektro dvigatellarni yuklama diogrammalari qurish quvvatini

tanlash va aniqlashga doir masalalar yechish

Ishning maqsadi:Mashina va mexanizmlar uchun elektrodvigatellar quvvatini

aniqlashda ularni yuklama diogrammalari hamda ish rejimlari o’rganish.

Nazariy qism

Har qanday elektrodvigatel nominal rejimda ishlashga mo`ljallangan bo`ladi va

bu rejim elektrodvigatel shitida ko`rsatilgan bo`ladi.

Elektronika sanoati asosan uchta asosiy ish rejimlari uchun elektrodvigatellar

ishlab chiqaradi – davomli –S1, qisqa vaqtli-S2, va qisqa takrorlanuvchi-S3.

Davomli rejimda elektrodvigatel chegarasiz uzoq vaqt o`zgarmas yoki

o`zgaruvchan yuklama ishlashga mo`ljallangan bo`ladi. Bu vaqt davomida

elektrodvigatel harorati barqarorlashadi.

Qisqa vaqtli rejimda elektrodvigatel harorati barqarorlashib ulgurmaydi balki

dvigatel tarmoqdan uzilgandan so`ng muhit haroratigacha pasayib ulgiydi. Bunday

elektrodvigatellarni pasportida quvvat va ishlay olish davomiyligi ko`rsatilgan

bo`ladi (T=10,30,60 va 90 min).

Bitta sikl davomiyligi

pauza

ish

y

t

t

t





10 min. dan oshmaydi. Ishchi davr

davomida elektrodvigatel harorati barqarorlashib ulgurmaydi, pauza vaqtida esa

muhit haroratigacha sovib ulgurmaydi. Bu rejim ishlash davomiyligi bilan

xarakterlanadi.

100





y

ish

t

t

Pv

Pv% miqdori elektrodvigatel pasportida ko`rsatilgan bo`ladi.

3.1-rasm. Elektrodvigatel quvvati va haroratini o`zgarishi:

a) o`zgarmas yuklamadagi davomli rejim

b) qisqa vaqtli rejim

v) qisqa takrorlanuvchi rejim.

3.1-Masala. Notekis yuklamali davomli rejimda ishlovchi mexanizm uchun

quvvat aniqlanib P

1

=2,9 kVt, P

2

=2 kVt, P

3

=2,8 kVt, P

4

=1,5 kVt, t

1

=2 c, t

2

=3 c, t

3

=1

c, t

4

=2 c.

Burchak tezligi ω=157 rad s

-1

dan oshmasligi kerak. Kerakli kuzgotish momenti

T

=20 Nm.

Echish. 1.Yuklama grafigini kuramiz.

P kVt

2,9

2,8

2,0

1,5

0 2 5 8 t, s

3.2-rasm. Elektro dvigatellarni quvvatini vaqt birligidagi Yuklama grafigi

2.Ekvivalent kuvvatni topamiz.

























t

t

t

t

t

P

t

P

t

P

t

P

Р

Э

kVt.

Katalog buyicha tanlangan elektrodvigatel rusumi 4A100S4, P

N

=3 kVt, n

N

=1425

min

-1

(w=149 rad s

-1

), η

N

=0,82, μ

N

=2,5, μ

P

=2,0.

Tanlangan dvigatelni tekshiramiz. YUklamasini maksimal momenti:

Нм

Р

М

к

ЮРГ

Н

149

2900





Dvigatelni maksimal va yurgizish momentlari.

149

3000

2

Нм

Р

М

К

К

М

МАХ















149

3000

2

Нм

Р

М

К

К

Ю

ЮРГ















Darxakikat yuk kutarish kobiliyati buyicha M

M.YU

MAX

va urnidan kuzgatish

sharti buyicha M

K

>20

YURG

.

15

3-jadval

№

S

M, (Nm)

n, (ayl/min)
1
0,033

42,17

2900

2
0,137

92,62
2589

3
0,2

86,36
2400

4
0,4

56,78
1800

5
0,6

40,2
1200

6
0,8

30,82
600

7
1,0

24,91
0

3.3-rasm. Asinxron motorning mexanikxarakteristikasi

3.4-rasm. Asinxron motorning mexanik kteristikasi

4-jadval

Variant

P1

n

, kVt  P2

n

, kVt  P3

n

, kVt  P4

n

, kVt

t

1

t

2

t

3

t

4

1

3

4

5

6

8

9

10

11
1
0,8

3

0,78

0,86
2,2

1
4
2

2

1,0

3
0,79

0,87
2,2

1
4
2

3

2,5

4
0,80

0,88
2,2

1
4
2

4

2,2

4,5
0,83

0,89
2,2

1
4
2

5

3,0

3,5
0,84

0,89
2,2

1
4
2

6

4,0

2,0
0,85

0,89
2,2

1
4
2

7

5,5

3,0
0,86

0,89
2,2

1
4
2

8

7,5

3,5
0,87

0,89
2,2

1
4
2

0

20

40
60

80
100

0
0,2

0,4
0,6

0,8
1

S

M (Nm)

M=f(s)

)

x

0

500

1000

1500

2000
2500

3000
0
50

100

n (ayl/min)

М (Nm)

n=f(M)

16

9

10

4
0,88

0,89

2,2

1
4
2

10

1.3

3,5
0,88

0,89
2,2

1
4
2

11

2.2

3,5
0,88

0,90
2,2

1
4
2

12

1.7

3,5
0,89

0,90
2,2

1
4
2

13

3.0

3,0
0,89

0,90
2,2

1
4
2

14

4.0

3,0
0,89

0,91
2,2

1
4
2

15

5.5

3,0
0,90

0,92
2,2

1
4
2

16

7.5

3,0
0,90

0,92
2,2

1
4
2

17

100

2,5
0,91

0,92
2,2

1
4
2

18

10

3,0
0,88

0,87
2,0

1
4
2

19

13

3,0
0,88

0,89
2,0

1
4
2

20

17

3,0
0,89

0,89
2,0

1
4
2

21

22

3,0
0,90

0,90
2,0

1
4
2

22

30

3,0
0,88

0,91
2,0

1
4
2

23

40

3,0
0,91

0,92
2,0

1
4
2

24

55

3,0
0,925

0,92
2,0

1
4
2

25

75

3,0
0,92

0,92
2,0

1
4
2

26

1,0

2,5
0,78

0,86
2,2

1
4
2

27

2,0

2,8
0,79

0,87
2,2

1
4
2

28

3,5

3,0
0,80

0,88
2,2

1
4
2

29

3,2

3,5
0,83

0,89
2,2

1
4
2

30

4,0

3,0
0,84

0,89
2,2

1
4
2

Uy topshirig‟i va variantlar:

Jadvaldagi kattaliklar asosida quyidagilar aniqlansin:

1.Elektr tarmog‟idan motor talab qiladigan quvvat

?
1



n

Р

.

2.Motorning nominal va maksimal momentlari

?


n

M

,
?

max



M

.

3.Yurgizish toki

?



yu

I
.

4.Kritik sirpanish

?


kr

S

.

5.

)
(S

f

M


,

)

(M

f

n

- motorning mexanik xarakteristikalari qurilsin.

Nazorat savollari:

1.Asinxronelektryuritmalaridinamikrejimlariniquvvatinioshirishuchunqanday

qurilmlardanfoydalanishmumkin?

2. Asinxron elektr yuritmalarni ishga tushirish jarayonini optimalllashtirish

qanday amalga oshiriladi?

3. Sinxron dvigatelini tuzilishi qanday?

4.Asinxron dvigatelini tuzilishi qanday?

17

4-Amaliy mashgulot

Texnologik mashina elektr yuritmalarini silliq ishga tushuruvchi

qurilmalarni hisoblash va tanlash

Ishdan maqsad: Kompressor asinxron motorini ishga tushirish.

Nazariy qism
Kompressorda qo„llanilgan asinxron motorning nominal texnik ko„rsatkichlari 5 –

jadvalda keltirilgan.

5– jadval

Turi
Quvvat,

kVt

КПД, %  cos

H


8



X

8

1

R

8

1

x

8

`

2

R

8

`

2

x

4А250L6У3

30

90,5

0,9
3,7  0,046  0,12

0,022
0,13

Sinxron

tezlik  ,

ob/min

H

ПУСК

M

M

Н

МАХ

М

М

s

H

,%

s
КР
, %

Н

Пуск

I

I

Jdv,

kg m

2
1000

1,2

2,0

1,4
9,0

6,5
1,2

Kompressorning nominal ish rejimidagi asinxron motorning quvvat

isroflarini hisoblash
Asinxron motorning umumiy quvvat isrofini quyidagi formula bilan hisoblaymiz:

.

15
,

3

905

,
0
)

905

,
0

1

(
30

)

1
(

кВт

ном

ном

ном

ном
















Asinxron motorning qo„shimcha  va mexanik quvvat isroflarini quyidagicha

qabul qilamiz:

,

15
,

0

30
005

,

0
005

,

0

кВт

ном

доп












Download 1.27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5