Qattiq jismlarning elektr o'tkazuvchanligi

Yarim o'tkazgichlarning aralashmali elektr o'tkazuvchanligi.

Tabiatda sof yarimo'tkazgich bo'lmaydi, ya'ni oz miqdorda bo'lsa, ham begona element atomlari aralashgan bo'ladi.

Bu aralashmalar yarimo'tkazgichlarda qanday o'zgarishlarni vujudga kelti-rishi mumkin:

To'rt valentli Si (kremniy) da yoki Ge (germaniy) dan tuzilgan kristall panjara-ning bazi tugunlarida besh valentli atomlar, masalan R (fosfor) yoki As (mish-yak) joylashgan bo'lsin (4.8-rasm). Bu holda aralashma atomlardan to'rtta elektron Si (kremniy) yoki Ge (germaniy) atomlari bilan kovalent bog’lanishda bo'ladi, beshinchi elektron esa atom bilan juda zaif bog’langan, shuning uchun issiqlik harakat energiyasi ham bu elektronni atomdan ajratib ozod elektron bo'lishiga etarlidir. Bu elektronlar tok tashuvchilik vazifasini bajaradi.

Bunday yarimo'tkazgich elektronli yarim o'tkazgich, R va As atomlarini esa donorlar yoki n - tip aralashma deyiladi.

Adabiyotlar:

1. A.A.Detlaf. Yavorskiy B.M.
2. O.Ahmadjonov.
3. T.I.Trofimova.
4. I.V.Savelev.
5. A.A.Gribov, N.I.Prokofeva.
6. www.ziyonet.uz